Alawijja - ezoteryczny suficki islam, jego nurty i tradycje w Syrii, Turcji i Iranie
Alawici, Alewici, Bektaszyci, Nizaryci, Ahl-e-Haqq - ezoteryzm szyicki, sufizm
Alawizm z języka arabskiego: علوية‘Alawīyyah, nusajryzm po arabsku: Nuṣayrī نصيريون − prąd religijny, duchowy i mistyczny w sercu prawdziwego islamu, wywodzący się od Muhammada Ibn Nusayra an-Namiri który zmarł około 873 roku, nazywanego Bramą (Bab) Prawdy (al-Haqq) - Bab-al-Haqq. Ich najwybitniejszym teologiem był żyjący w X wieku Husajn ibn Hamdan al-Chasibi. Czczą Hazrat Ali ibn Abi Taliba, pochodzą od isma'ilitów. Muhammad Ibn Nusayr an-Namiri lub Ibn Nusayr to wybitny uczeń jednego z dwunastu imamów, Hasana al-Askari, który ogłosił się jego i Muhammada al-Mahdi'm przedstawicielem i odrzucił autorytet Czterech Zastępców. Wyznawcy nauk duchowych Ibn Nusayra są zwani alawitami. Ojczyzną jest Dżabal an-Nusajrija lub Anasrija - góra Nusajrija w górach Libanu, a także w rejonie Alepo, Hama i przy granicy z Turcją. Pierwotna nazwa pochodzi od twórcy tej wiary Muhammada ibn Nusajra zmarłego w roku 873. Nazwa kojarzona jest również ze słowem nusrani - chrześcijanin. Alawici ewoluowali dzięki naukom Husayn ibn Hamdan al-Khasabi zmarłego około roku 970 A.D.
Alawici - Syria, Turcja i Liban - występowanie zielony kolor |
Alawici stanowią około 7-17 procent ludności Syrii i praktycznie sprawują w tym kraju władzę od czasu objęcia rządów przez prezydenta Hafiza al-Assada 12 marca 1971 roku (kariera wojskowa była jedyną możliwością awansu społecznego dla alawitów, co ułatwiło im później przejęcie władzy w kraju i utrzymanie jej). Szyici uznają ich za muzułmanów, ale wśród sunnitów zdania są podzielone - wielu uważa ich za niewiernych, szczególnie sunnickie mordercze sekty salafitów i wahhabitów zwalczają okrutnie alawitów - dokonując ich eksterminacji. Podobnie jak jest to u Jazydów, Alawitą można się tylko urodzić a zostać pełnoprawnym członkiem wspólnoty dopiero w wieku 15 lat. Dzieci są wprowadzane w tajniki wiary etapami a proces inicjacji trwa dosyć długo.
Liczebność alawitów:
Syria - 2 500 000
Liban - 100 000
Turcja - kilkadziesiąt tysięcy przy granicy syryjskiej
Wzgórza Golan - 2000, w Ghajar
Turcja - alewici to około 20 milionów wyznawców (ciągle terroryzowanych przez reżim sunnicki)
Alawici uważają też, że niewierni (kafir) oraz ludzie, którzy negują wielkość Imama Ali, będą karani poprzez reinkarnację w zwierzęta (w tym w świnie i psy). W przypadku nagannego zachowania alawici mogą też odradzać się jako chrześcijanie, którzy jednak cały czas mają szansę na odrodzenie jako alawi. Reinkarnacji można podlegać wielokrotnie. Alawici wierzą, że gwiazdy na Mlecznej Drodze są urzeczywistnieniem dusz wiernych. Według nich, wszyscy ludzie pierwotnie przebywali na pierwszej gwieździe, jaka pojawiła się na świecie, jednak z powodu nieposłuszeństwa ludzi, spadła ona z firmamentu na ziemię. Prawdziwym celem Alawity, jest więc teraz przebycie 7 wcieleń, które pozwolą mu z powrotem dotrzeć do sfery gwiazd i w ten sposób połączyć się z Hazrat Ali Murtazą.
Na przestrzeni wieków, alawici byli dziesiątkowani przez katolickich krzyżowców, Mameluków, Turków oraz samych współwyznawców, walczących między sobą z powodu znacznych niekiedy różnic przekonań czy rytuałów, wynikających z odmiennego kształtowania się poszczególnych odłamów w ciągu całych pokoleń. Historia alawitów pod pewnymi względami przypomina dzieje Kurdów, a szczególnie Jazydów, których wierzenia niekiedy są bardzo zbliżone do alawickich. Przywołując kilka historycznych faktów z ich burzliwej historii, można wspomnieć o roku 1097, kiedy to katoliccy krzyżowcy dokonali ludobójczej masakry alawitów, uznając ich za muzułmanów. Jednak później, już po fakcie, gdy dowiedzieli się, że tak naprawdę nimi nie są, zaczęli ich tolerować a niekiedy nawet pomagać im w wewnętrznych sporach i rozgrywkach. W XII wieku, muzułmański uczony sunnicki i założyciel sekty salafitów, a prekursor sekty wahhabizmu, Ibn Taymiyya, a ściślej, Abu al-Abbas Taqi al-Din Ahmad ibn Abd al-Salaam ibn Abdullah ibn Tayymiya al-Harrani, wydał złowieszczą fatwę, czyli salafickie orzeczenie prawne o charakterze zbrodniczej klątwy inkwizycyjnej, w którym upoważniał rzekomych muzułmanów (charydżytów, salafitów), tych rzekomo prawdziwych, fundamentalistycznych oprawców, do prowadzenia świętej wojny przeciwko alawitom, usprawiedliwiając ich zabijanie oraz przejmowanie ich własności, o ile nie wykażą skruchy i nie nawrócą się na salafizm czy póxniej na wahhabizm z którego wywodzi się dzisiejsza al-Kaida i tak zwane Państwo Islamskie - bandy zwyrodniałych terrorystów ludobójców.
Alawici, podobnie jak imamici, odłam szyitów stanowiących większość populacji Iranu, czczą i szanują świętość Hazrat Ali Murtaza, kuzyna, przybranego syna, a później zięcia Świętego Proroka Muhammada, ostatniego z czterech prawowiernych kalifów. Ale to nie koniec ich ciekawej wiary. Wierzą w reinkarnację, niektórzy obchodzą święta Bożego Narodzenia, Trzech Króli i Wielkanoc, kiedy część z ich rodziny jest chrześcijanami. Z zaratustrianizmu pochodzą ich nauki astralne czy astronomiczne i obchodzenie święta Nawroz, czyli zaratustriańskiego Nowego Roku (Święto Wiosny i rolniczy Nowy Rok). Dla fundamentalistycznych groźnych sekt salafitów i wahabitów związanych z al-Qaidą i Państwem Islamskim (ISIL - Daesh) jest to synkretyzm religijny w najczystszej postaci, przez sunnickich salafitów i wahabitów nie uznawany nawet za część islamu, ale przez szyitów tak, gdyż alawiyya spełnia warunki ezoteryzmu szyickiego, duchowości i mistyki, i po części sufizmu uniwersalnego. Alawici nie uznają szariatu w wersji fanatycznych salaficko-wahabistycznych sekt ludobójców charydżyckich i to właśnie dlatego, a nie z powodu swej nowoczesności, Asma al-Assad, żona Baszara, nie zasłania włosów i ubiera się także w zachodni sposób. Nie ubiór świadczy o człowieku ale wiara wewnątrz serca! W czasach gdy idee panarabskie zaczęły słabnąć, a religia na Bliskim Wschodzie stawała się coraz ważniejsza rozpoczął się okres sojuszu syryjsko – irańskiego, rozpoczętego w czasach wojny irańsko – irackiej, w której Hafiz al-Assad (Mądry Lew) opowiedział się po stronie Iranu.
Obalenie alawickiej władzy Assada jest bardzo złą informacją dla syryjskich alawitów i innych odłamów islamu, a także dla zamieszkujących Syrię chrześcijan, na których rzekoma sunnicka większość będzie chciała się zemścić za czterdzieści lat odsunięcia od władzy. Chrześcijanie będą musieli emigrować z powodu represji ze strony salaficko-wahabickich prześladowców, ateiści zostaną zmuszeni do powrotu do wiary pod karą śmierci za odstępstwo. Alawici, jeśli nie uciekną pewnie zostaną wymordowani, bo powstanie przeciwko alawickiej Syrii dokonywane rękoma morderczych sekt salafitów i wahabitów za pieniądze CIA i salafickiej Arabii Saudyjskiej ma na celu eksterminację (likwidację) wyznawców misteryjnego szyizmu jakim jest alawiyya.
Alawizm jako religia, lub mówiąc bardziej precyzyjniej, prąd religijny, pojawił się na pograniczu lepszej strony islamu już w IX wieku, jednak jego prawdziwe początki nie są dokładnie znane. Wiadomo, że sami alawici wywodzą się od izmailitów, mistyczno-duchowego ugrupowania religijnego i politycznego związanego z islamem szyickim (prawdziwym islamem), którego początki sięgają VIII wieku. Alawici nazwę wzięli od Hazrat Ali ibn Abi Taliba, kuzyna, przybranego syna a następnie zięcia Proroka Muhammada (Mahometa), który był pierwszym prawowitym imamem szyitów (w odróżnieniu od 3 poprzednich). Jest on dla nich wcieleniem czy uosobieniem Allah Boga i najważniejszą postacią tej religii czy nurtu religijnego (postać Hazrat Ali promieniuje Światłem Allah Boga). Uważa się, że alawici, jako ugrupowanie religijne, wywodzą się od 11 imama, Hasana al-Askari oraz, przede wszystkim, jego ucznia, zmarłego około 873 roku (niektóre źródła mówią o 868 r.), Muhammada ibn Nusayra an Namri. To właśnie na bazie ich nauk powstał ten interesujący odłam religijny, prawdziwa misteryjna religia islamu.
Największym teologiem Alawiyya był żyjący w X wieku, Husajn ibn Hamdan al-Chasibi, twórca i propagator tej synkretycznej doktryny wśród arabskich plemion żyjących w północnej Syrii. Można więc powiedzieć, że to dzięki przywołanym powyżej postaciom, które nadały tej religii określone ramy i wyznaczyły najważniejsze punkty odniesienia, alawizm stał się tym, czym jest dzisiaj. Historycznie biorąc, alawitów nazywano też nusayris, nusairis, namiriya lub ansariyya, a sam alawizm - nusajryzmem, od nazwiska wspomnianego już ibn Nusayra. Dzisiaj już dosyć rzadko stosuje się te nazwy. Alawici pierwotnie należeli do kilku plemion, z których jedne pochodziły z północno-zachodniej Syrii, inne, w XII wieku przeniosły się na tereny dzisiejszego Iraku.
Wśród alawiyya istnieją 4 główne wspólnoty duchowe, tzw. konfederacje alawickie: Kalbiyah, Khaiyatin, Haddadin i Matawirah – z których każda dzieli się na plemiona. Alawici nie są więc jednolitą społecznością, monolitem, w którym nie występują wewnętrzne różnice, zarówno w pojmowaniu wiary, obrzędach jak i zwyczajach. Interpretacja alawizmu wśród tych wspólnot była niekiedy tak rozbieżna, iż nic dziwnego, że w przeszłości dochodziło między nimi do ostrych sporów a nawet krwawych starć. Dla jednych Hazrat Ali był namiestnikiem Allah Boga, dla innych samym Allah Bogiem a jeszcze inni uważali, że Boga wcale nie ma na ziemi, natomiast jest jego Mądrość, Hikma. Byli też tacy, którzy uważali, że to każdy człowiek jest Allah Bogiem. Przy takiej różnorodności poglądów na sprawy wiary, naturalny stał się ich podział. Dzielą się więc też na 5 nurtów, ugrupowanie słońca (Shamsiyya), ugrupowanie księżyca (Qamari), Murshid (od Slimana Murshida), Haidariyya i Ghaibiyya. Ugrupowania te różnią się między sobą np. stosunkiem do boskich objawień, czy miejsca obecnego pobytu Ali ibn Abu Taliba (na słońcu czy na księżycu). Ugrupowanie księżyca składa się z 6 pokoleń alawitów.
Tajemnica (as-Sirr lub al-Batin) jest jednym z podstawowych i charakterystycznych elementów wyznania alawitów i na niej, w dużej mierze, ono się opiera. Bardzo trudno jest dotrzeć do religijnych tekstów alawitów zawierających podstawy tej wiary. Święte pisma istnieją, ale dostęp do nich mają tylko nieliczni wtajemniczeni. Źródłem ich wiary jest księga Kitab al Majmu zawierająca teksty z pism izmailitów. Alawici zwykle odmawiają rozmowy na te tematy z osobami innego wyznania. Alawitom nie zależy na powiększeniu rzeszy wyznawców i propagowaniu jej zasad, jak ma to miejsce w przypadku niektórych innych wyznań czy sekt muzułmańskich, takich jak ludobócze grupy salafitów i wahabitów (charydżyci). Zresztą alawitą nie można zostać z wyboru, nawet poprzez zawarcie małżeństwa (wielka szkoda). Trzeba się w tej wierze urodzić, co sprawia, że stanowią oni bardzo zamknięty krąg, na podobieństwo tradycyjnych zaratusztrian i innych wspólnot eozterycznych czy hermetycznych. Ali ibn Abi Talib jest centralną postacią ich nurtu wyznaniowego i osobą godną najwyższego kultu, jako największa świętość na Ziemi. Główną zasadą ich wiary jest bowiem jego deifikacja, ubóstwienie, chociaż zasadniczo uznają kult Jedynego Boga, Allah (aramejskie: Elah, Alaha). Ich katecheza zawarta jest w słowach formuły: „zwracam się do Bramy (Salman al Farsi), chylę się przez Imieniem (Mohammed), wielbię Znaczenie (Ali)”. Modlitwa prywatna alawitów wzorowana jest na szahadzie i brzmi: „zaświadczam, że nie ma bóstwa nad Alego”, co wyraźnie i jednoznacznie wskazuje na jego ezoteryczny boski kult i szyickie pochodzenie. Uczestnictwo w modlitwach prowadzonych w meczecie nie jest dla Alawitów ważne ani obowiązkowe. Do wykonywania swoich praktyk religijnych, podobnie jak Jazydzi, nie potrzebują budynków ani wzniosłych meczetów. Można powiedzieć, że alawizm jest w znaczący sposób islamską religią serca i żarliwej wiary, ezoteryczną tradycją duchową czy mistyczną, misteryjną i przez to pełną naznaczeń męczeńskiego piętna, naznaczeń dokonanych rękami zbrodniczych fundamentalistycznych sunnitów: salafistów i wahabistów (charydżytów), oraz wszelkich ich złowrogich popleczników.
Alawickie związki z islamem sprowadzają się do uznania jego 5 filarów, czyli wyznania wiary (szahada), modlitwy (salat), jałmużny (zakat), postu (saum) i pielgrzymki do Mekki, które to zasady wprawdzie otwierają Alawitom drogę do nieba, jednak nie wymaga się ich bezwzględnego czy fanatycznego przestrzegania. Podobnie jak sunnici i szyici obchodzą święto ofiary Id al-Adha (Kurban Bajram). Do tych pięciu akceptowanych arkanów islamu, Alawici dokładają jeszcze dwa – dżihad, czyli świętą wojnę, który to filar, jako dodatkowy, akceptują też muzułmanie sunniccy, oraz najważniejszy, modlitwę do Hazrat Ali, uważanego przez nich za emanację Boga. Kult Hazrat Ali (tzw. Waliya) dotyczy nie tylko bezwarunkowego czczenia tej postaci i oddania się jej, ale także zobowiązuje do walki z jego wrogami. Podobnie jak inni szyici, świętują też Eid ul-Fitr (Id-ul-Fitr), Id al-Kabir i Aszurę. Niektórzy czczą również dzień, w którym Święty Prorok Muhammad, podarował Hazrat Alemu kalifat. Tylko ci są zatem prawdziwymi muzułmanami, którzy należą do tego kalifatu i są związani z Hazrat Alim duchowo oraz z urodzenia. Oprócz tego, podobnie jak Kurdowie, świętują Nawroz, czyli zoroastriański z pochodzenia czyli perski Nowy Rok będący jednocześnie astronomicznym świętem wiosny. Z zoroastranizmem związana jest też ich wiara w astrologię, do której zdaniem sunnitów salaficko-wahabickich Święty Prorok Muhammad miał negatywne nastawienie, chociaż w rzeczywistości jedynie był przeciwny kultowi gwiazd, przeciwny czczeniu gwiazd, a nie astrologii. W przeszłości urzędnicy sunniccy, salafocko-wahabiccy, zmuszali alawitów do budowy meczetów, jednak zawsze stały one opuszczone. Trzeba jednak przy okazji wspomnieć o tym, że alawici mają swoja ceremonię w słynnym meczecie Ummayadów w Damaszku, lecz jest to jednak wyjątek.
Ziemie bliskowschodnie od zawsze były areną nieustających walk. W 1120 roku Kurdowie i izmailici pokonali 25 tysięcy alawitów, zwanych ówcześnie nusayrytami, co nie przeszkodziło w tym, by pokonani, już w 1123 roku, z małą pomocą izmailitów, tym razem stojących po ich stronie, pokonali zagrażających im Kurdów. W 1292 roku przywódcy alawitów i izmailitów, od których sami alawici się wywodzą, próbowali bezskutecznie połączyć swe siły, szczególnie wobec zagrożenia płynącego od muzułmańskich władców Egiptu, Mameluków, którzy prześladowali ich od 1260 aż do 1518 roku. Pomimo, że alawici cieszyli się względną autonomią w czasach Imperium Osmańskiego, nie uchroniło ich to od kolejnej masakry z powodów wyznaniowych. W 1516 roku, przy okazji zajęcia przez Turków Syrii, cesarz osmański Selim I, z błogosławieństwem i przyzwoleniem fundamentalistycznych sunnicko-salafickich przywódców religijnych, wymordował ponad 9400 szyickich alawitów. Tak więc alawici nie wyróżniają się specjalnie od pozostałych mniejszości religijnych i etnicznych Bliskiego Wschodu, które bez przerwy były narażone na różnorakie represje, wojny czy krwawo tłumione bunty przeciw swoim okupantom i ciemiężcom. Średniowieczny Bliski Wschód zawsze ociekał krwią z powodów wyznaniowych, a tolerancja religijna była tam nie wielka, chwilowa i bardzo krucha (łamana przez zbrodniarzy salaficko-wahabickich). Nawet w bliższych nam czasach, w połowie XIX wieku, alawici, będąc ciągle pod panowaniem Turków (Imperium Osmanów), byli obiektami silnych represji, chociażby przez obciążanie ich, jako rzekomo niewiernych, dużymi podatkami. Przemoc wobec nich, kierowana zresztą z różnych stron, trwała właściwie nieprzerwanie do 1922 roku. Historie te są obrazem jak prawdziwy ezoteryzm (mistycyzm) był i jest niszczony przez fundamentalistycznie purytańską, inkwizycyjną wersję islamu czy pseudoislamu, który ma teraz 1500 lat istnienia i w swym rozwoju podobnie szkaradne tendencje jak inkwizycja katolicka w tym samym czasie czyli około XV stulecia!
Państwo Alawitów (fr. État des Alaouites, arab. العلويين) – istniejące w latach 1920-1936 autonomiczne państewko na terenie francuskiego mandatu w Syrii, stworzone dla dominującej na jego obszarze grupy religijnej Alawitów. W 1922 alawici otrzymali samodzielne państwo ze stolicą w Litakii. Od roku 1946 definitywnie zostali wcieleni do Syrii. Na północnej Syrii żyjąc, w odosobnieniu zachowali tradycje szyickie wedle 12-tu imamów. Państwo Alawitów ustanowiono 2 września 1920 roku jednak już 1 lipca 1922 roku wcielono do francuskiej Syrii, aby 29 września 1923 roku ponownie podpisać deklaracje w sprawie jego utworzenia. Natomiast 1 stycznia 1925 roku wprowadzono jego oficjalną nazwę, jako Państwo Alawitów, by pięć lat później, 22 września 1930 roku zmienić ją na Sandżak Latakii. Po krótkiej i burzliwej historii z autonomią w tle, 5 grudnia 1936 roku zupełnie zlikwidowano państewko alawitów i wcielono je do francuskiej Syrii.
Alawici, Filalidzi, to także dynastia panująca od 1666 w Maroku. Potomkowie wnuka Mahometa, Al-Hasana, którzy w XIII wieku osiedlili się w południowo-wschodnim Maroku (w oazach Tafilalt), przejmując następnie władzę po dynastii Sadytów. Mimo realizowanej od końca XVIII w. polityki izolacjonizmu ulegli ekspansji państw europejskich (1912-1956 pod francuskim protektoratem). Po odzyskaniu przez Maroko niepodległości, 1957 sułtan Muhammad V proklamował królestwo (tytuł króla nosi również jego syn Hasan II, panujący od 1961).
Alewici czyli Alawici w Turcji
Alewici lub Alawici tureccy, Alevilik - wyznawcy islamskiego systemu religijno-etycznego opartego na szyickim imamizmie. Obecnie alewici stanowią 25-40% ludności Turcji, głównie wiejskiej. W sferze religijnej ich wierzenia są mieszanką imamizmu i pierwotnego turkmeńskiego szamanizmu (tengryzmu), a w sferze politycznej wspierają socjaldemokratów i pozostają silnie skłóceni z tak zwanymi konserwatystami islamskimi, szczególnie z ludobojczymi salafitami i wahabitami czyli charydżytami (bojówkarzami, terrorystami). Etnicznie są Turkami, Kurdami, Zaza, Turkmenami lub Azerami. W Grecji żyje około 3 tysiące alewitów, dokładnie w Zachodniej Tracji. Podobnie jak u Druzów, nie można nawrócić się na alewizm - alewitą trzeba się urodzić. Dlatego zwolennicy filozofii alewickiej urodzeni jako niealewici tworzą odrębny bektaszyzm (Bektasziyya, po turecku: Bektaşi Tarikatı).
Kultura ludowa Turcji to właśnie alewizm, który opiera się na poezji, muzyce, śpiewie oraz tańcu czerpiąc z nurtów misteryjnych takich jak suficki zakon Bhektaszijja. Jest to anatolijski szyizm z elementami misteriów sufickich. Spotkania alewitów odbywają się w domach zgromadzenia (cemevi), które bardziej przypominają domy kultury niźli meczety. Duchowe ceremonie (âyîn-i cem, cem) opierają się na muzyce i tańcu (sema) w których uczestniczą zarówno kobiety jak i mężczyźni, bez segregacji płciowej. Obowiązuje język lokalny, narodowy, zwykle turecki czy kurmandżi (kurdyjski), a nie rytualny arabski.
Alewici - Alevi - Turcja - występowanie niebieski kolor |
Zulfiqar, stylizowana forma miecza Świętego Hazrat Ali Murtaza jest symbolem alewitów czyli odmiany tureckiej i kurdyjskiej alawitów. Można powiedzieć, że przynajmniej 1/3 społeczeństwa Turcji to zasadniczo szyici w ich misteryjnej alawickiej odmianie, która ma nie wielki kontakt z kuzynami w Syrii czy Libanie. Misteryjne nurty takie jak szyicki Ahl-e Haqq przenikają się z alewizmem, szczególnie kurdyjskim. Alewici i bektaszyci to ponad 20 milionów czynnie praktykujących w całej Turcji, najbardziej w jej środkowo-południowej części. Przypuszcza się, że dodatkowo około 10-15 milionów osób ukrywa swoje związki z alewitami z powodu obawy o utratę pracy czy represje ze strony oficjalnych władz państwowych i bardziej radykalnych sunnickich sekt.
Alewici są społecznością religijną i kulturową, mieszkającą głównie w Turcji. Ich postrzeganie islamu pozostaje pod dużym wpływem tengryzmu, starożytnej wiary turkickiej czy turkmeńskiej (jednego z nomadyjskich ludów euroazjatyckich, ałtajsko-tureckich). Alewizm uznaje się za odmianę islamu szyickiego, choć charakterystyczne dla niego wierzenia, tradycje i rytuały różnią się od tych spotykanych w innych ortodoksyjnych odłamach islamu. Praktyki religijne odbywają się w domach zgromadzeń (cemevi), a nie w meczetach. W ceremoniach, których część stanowi muzyka i taniec, biorą udział zarówno mężczyźni, jak kobiety, i używany jest język narodowy zamiast arabskiego. Podstawowe postulaty wyznania alewickiego i duchowości aleviyya to: miłość i szacunek do wszystkich ludzi (ważną rzeczą nie jest religia, ale bycie istotą ludzką), tolerancja wobec innych religii i grup etnicznych (jeśli zranisz inną osobę, rytualne modlitwy, które odprawiłeś, zostaną uznane za bezwartościowe), szacunek dla ludzi pracy (największym aktem kultu religijnego jest praca), a także równość kobiet i mężczyzn (modlą się razem) oraz monogamia.
Najważniejsze grzechy z powodu których człowiek staje się wyrzutkiem, grzesznikiem i potępieńcem (düşkün) to: zabójstwo człowieka niewinnego, cudzołóstwo czyli zdrada i niewierność, rozwód z własna żoną, kradzież, obmawianie czyli plotkarstwo. Pierwszą Bramą duchowości jest właśnie owa etyka, przestrzeganie uczciwego, moralnego stylu życia. Zaangażowanie w działalność Duchowego Braterstwa w którym osoba znajduje Duchowego Przewodnika (dede, rehber, pir, mürşit) uważane jest za drugą bramę duchowości prowadzącą ku Allah Bogu. Na duchowej drodze (yol) istnieją jeszcze dwie wyższe i trudniejsze bramy duchowości i doskonałości.
Podobnie jak syryjscy pobratymcy, Alewi obchodzą Newruz czyli święto nowego roku w dniu 21 marca czyli w przesilenie wiosenne. Popularne jest także majowe święto Khidra (po turecku: Hizir), tajemnego przewodnika, czasem utożsamiane w swej roli z żydowskim Eliaszem. Święto Khidra, Hizir Bajram, celebrowane jest w dniu 6 maja pod drzewem różanym. Część alewi poświęca specjalny trzydniowy post w lutym (Hızır Orucu) dla wsparcia Khidra i idei przewodnictwa duchowego w życiu. Powszechnie obchodzone jest święto Aszura jako wspomnienie męczeństwa Hazrat Ali Murtaza, przy czym przed głównym świętem zachowuje się 12 dni postu. Sukcesja liderów przechodzi zwykle z ojca na syna w systemie rodzinnego dziedziczenia, a około 10 procent rodzin alewickich szczyci się bezpośrednim pochodzeniem z prorockiego rodu Hazrat Ali! Nazywani są oni sercem (ocak) alewizmu!
Sunnizm a szczególnie wahabizm wedle alewitów nie jest prawdziwą wiarą muzułmańską ale aberracją umysłową, fundamentalistycznym odchyłem pełnym bigoterii, nienawiści do kobiet, nietolerancji i inkwizycji pseudoislamskiej. Wahabizm uznawany jest za narzędzie arabskich polityków służące do prymitywnej dominacji nad kulturą muzułmańską, za narzędzie do terroryzowania muzułmanów - ludzi wierzących w Allah Boga. Alewici starają się powstrzymać Turcję przed zalewem ekstremizmu wahabistyczno-sunnickiego, co nie jest łatwym zadaniem.
Alewici w Turcji są mniejszością religijną, która od dawna skarży się na to, że uczniowie w szkołach państwowych są zmuszani do brania udziału w lekcjach, na których dominuje sunnicka odmiana ekstremistycznego islamu, co ich zdaniem narusza ich prawa kulturowe i religijne. Rodzice alewiccy nie chcą, aby ich dzieci podlegały asymilacji sunnickiej w taki brutalny sposób. Edukacja religijna w szkołach podstawowych i średnich Turcji stała się obowiązkowa po zamachu stanu w 1980 roku. Społeczność alewicka wielokrotnie występowała na drogę prawną przeciwko tureckiemu państwu także do Europejskiego Trybunału Praw Człowieka (European Court of Human Rights). Wreszcie w 2008 roku rząd Partii Sprawiedliwości i Rozwoju (Adalet ve Kalkınma Partisi, AKP) podjął inicjatywę w celu rozwiązania tego problemu. Jednak minister Faruk Çelik wyraził 7 listopada 2008 opinię, że lekcje religii powinny pozostać obowiązkowe, a jedynie ich program mógłby zostać przedyskutowany.
W alewickim systemie wartości ludzie pracy cieszą się szczególnym szacunkiem, co też jest jednym z czynników wpływających na preferencje polityczne członków tej grupy wyznaniowej, która tradycyjnie popiera lewicowe ugrupowania. Tezę też potwierdza w prywatnej rozmowie dr Fulya Memişoǧlu z wydziału stosunków międzynarodowych Uniwersytetu Cukurova w Adanie, zajmująca się na co dzień m.in. mniejszościami etnicznymi i religijnymi w Turcji. W Polsce niewiele wiadomo o tym odłamie islamu i poza garstką naukowców i pasjonatów, nikt tak naprawdę nic o nich nie wie. W rozmowach prywatnych z duchownymi przywódcami alewitów padają nazwy bractw i odłamów, które tworzą alewizm jako całość. Są to także mewlewici, bektaszyci – czyli bractwa sufickie, które założone w Anatolii w XIII stuleciu, miały niebotyczny wpływ na wyznawców islamu w tym regionie, oraz nausajryci, właściwi alewici i dżaferyci, czyli największe i najbardziej rozpoznawalne grupy wyznawców. Do wymienionych nazw dede dorzucamy jeszcze ogólnie szyitów (tur. Şii) jako całość. Nad wszystkimi odłamami można zatem rozciągnąć parasol zwący się alewizmem, przy czym, według dostojnego tureckiego Murat Dede Hüseyin Özer, szyizm to odgałęzienie alewizmu a nie odwrotnie, jak się powszechnie uważa!
Konwertyta może przejść na bektaszyzm, po tym jak posiadł religijną wiedzę zaczerpniętą w domu derwiszów, zwanym dergah, szczególnie popularnym na Bałkanach, gdzie przechodzący na islam składali swoisty ryt wyznania - po turecku - ikrar cemi, zobowiązując się do przestrzegania zasad wiary, po uprzednim zapoznaniu się z nauką, głoszoną przez bractwo. Tutaj dede podkreśla, że nawracanie nie odbywało się ani siłą, ani masowo, jak miało to miejsce wśród Turków przyjmujących islam sunnicki, wypowiadających jedynie szahadę, bez jakiejkolwiek wiedzy na temat wiary i stających się automatycznie pełnoprawnymi muzułmanami. Stąd wyznawcy alewizmu uważają się za prawdziwych wyznawców islamu. Wyznawcy dzielą się na dwie grupy. Pierwsza to bel evladı, czyli dosłownie syn lędźwi - urodzony alewita. Druga natomiast, zwie się yol evladı – nawrócony, syn drogi, który przyjął naukę, a religijnego czy duchowego oświecenia dostąpił niejako na ścieżce poznania, pogłębiając swą wiedzę religijną.
Alewici i Alawici oraz Bektaszyci przypominają sunnickim heretykom, że Święty Koran w żadnym wersecie nie żąda pięciu modlitw dziennie, nie wymaga uczęszczania do meczetu, nie wymaga pielgrzymki do Mekki, nie wymaga rytuału z pokłonami w czasie modlitwy, a wszelkie takie sunnickie pomysły wynikają z fabrykowania fałszywych hadisów i błędnych interpretacji samego Koranu jakie produkują sunnici od wczesnych lat rozwoju islamu. Szczególnie rola i znaczenie Imama Hazrat Ali Murtaza jest przez sunnitów okropnie wypaczona i przekłamana dla celów politycznych i nielegalnego zdobycia władzy nad światem muzułmańskim. Sunnizm wynika z arabskiej mentalności i lokalnych wierzeń oraz barbarzyńskich skłonności dawniejszych ludów półwyspu arabskiego czym się odróżnia od mentalności ludów tureckich i ich narodowych zwyczajów. Alewici, podobnie jak Alawici czy Bektaszyci uważają, że Sunna sunnitów i wiele arabskich hadisów to innowacje i wymysły arabskich elit politycznych mających na celu jedynie dominację nad światem muzułmańskim i psychomanipulacyjną kontrolę innych narodów, które przyjęły islam w jego oryginalnej wersji.
Alewici podobnie jak Alawici i Bektaszyci uważają sunnizm za aberrację umysłową i spaczenie islamu nauczanego przez Świętego Proroka Muhammada, odchylenie od normy pełne nietolerancji, ksenofobii, obłudy, fanatyzmu, niemoralności i zbrodniczości. Alewici i Alawici uważają się za prawowitych spadkobierców islamu w wersji zapoczątkowanej przez Proroka Muhammada. Alewici stosują w praktyce zasady wewnętrznej czystości moralnej, uczciwości, pokojowego współistnienia, miłości i życzliwości do innych ludzi, wiary w Jednego Boga jakich nauczał Prorok Muhammad. Alewici podobnie jak Alawici uważają, że przynależą do wspólnoty zbawionych, do wybranych, którzy posiedli duchowe skarby i tajemnice wiedzy Boga, podczas gdy sunnici są na zewnątrz, należą do religii egzoterycznej, pełnej błędów i wypaczeń. Prorok Muhammad objawił islam jako religię pokoju, wolności, równości i sprawiedliwości, a nie religię podbojów i zbójeckiego terroryzmu jak uprawiają to sunnici w ich wersji plemiennego terroryzmu i charydżyckiego bojówkarstwa. Islam to spokój wewnętrzny, pokój między ludźmi, Rahman czyli miłosierdzie, braterstwo, sprawiedliwość, a nie podboje, ludobójstwo czy branie ludzi do niewoli na sprzedaż jak czynią to sunniccy bandyci z kobietami i dziećmi. Sunnizm nie ma z islamem nic wspólnego wedle Alewitów i Alawitów, którzy za głoszenie tej starej prawdy są przez sunnitów, a szczególnie przez imperialistycznych wahabitów z Arabii Saudyjskiej okrutnie tępieni, chociaż tylko mówią prawdę.
Alewici i Alawici oraz Bektaszyci przypominają sunnickim heretykom, że Święty Koran w żadnym wersecie nie żąda pięciu modlitw dziennie, nie wymaga uczęszczania do meczetu, nie wymaga pielgrzymki do Mekki, nie wymaga rytuału z pokłonami w czasie modlitwy, a wszelkie takie sunnickie pomysły wynikają z fabrykowania fałszywych hadisów i błędnych interpretacji samego Koranu jakie produkują sunnici od wczesnych lat rozwoju islamu. Szczególnie rola i znaczenie Imama Hazrat Ali Murtaza jest przez sunnitów okropnie wypaczona i przekłamana dla celów politycznych i nielegalnego zdobycia władzy nad światem muzułmańskim. Sunnizm wynika z arabskiej mentalności i lokalnych wierzeń oraz barbarzyńskich skłonności dawniejszych ludów półwyspu arabskiego czym się odróżnia od mentalności ludów tureckich i ich narodowych zwyczajów. Alewici, podobnie jak Alawici czy Bektaszyci uważają, że Sunna sunnitów i wiele arabskich hadisów to innowacje i wymysły arabskich elit politycznych mających na celu jedynie dominację nad światem muzułmańskim i psychomanipulacyjną kontrolę innych narodów, które przyjęły islam w jego oryginalnej wersji.
Alewici podobnie jak Alawici i Bektaszyci uważają sunnizm za aberrację umysłową i spaczenie islamu nauczanego przez Świętego Proroka Muhammada, odchylenie od normy pełne nietolerancji, ksenofobii, obłudy, fanatyzmu, niemoralności i zbrodniczości. Alewici i Alawici uważają się za prawowitych spadkobierców islamu w wersji zapoczątkowanej przez Proroka Muhammada. Alewici stosują w praktyce zasady wewnętrznej czystości moralnej, uczciwości, pokojowego współistnienia, miłości i życzliwości do innych ludzi, wiary w Jednego Boga jakich nauczał Prorok Muhammad. Alewici podobnie jak Alawici uważają, że przynależą do wspólnoty zbawionych, do wybranych, którzy posiedli duchowe skarby i tajemnice wiedzy Boga, podczas gdy sunnici są na zewnątrz, należą do religii egzoterycznej, pełnej błędów i wypaczeń. Prorok Muhammad objawił islam jako religię pokoju, wolności, równości i sprawiedliwości, a nie religię podbojów i zbójeckiego terroryzmu jak uprawiają to sunnici w ich wersji plemiennego terroryzmu i charydżyckiego bojówkarstwa. Islam to spokój wewnętrzny, pokój między ludźmi, Rahman czyli miłosierdzie, braterstwo, sprawiedliwość, a nie podboje, ludobójstwo czy branie ludzi do niewoli na sprzedaż jak czynią to sunniccy bandyci z kobietami i dziećmi. Sunnizm nie ma z islamem nic wspólnego wedle Alewitów i Alawitów, którzy za głoszenie tej starej prawdy są przez sunnitów, a szczególnie przez imperialistycznych wahabitów z Arabii Saudyjskiej okrutnie tępieni, chociaż tylko mówią prawdę.
Bektaszyci - alewicki zakon derwiszów
Bektaszijja (albo bektaszyci), po turecku: Bektaşi Tarikatı – suficki tarikat powstały w XIII wieku na terenie Anatolii, łączący wiele różnorodnych tradycji religijnych (synkretyzm religijny). W tureckim Imperium Osmańskim posiadał duże znaczenie polityczne, z racji popularności wśród zwykłej ludności i wpływów w korpusie janczarów. Zakon czy bractwo bektaszi istnieje do dzisiaj. Założycielem bractwa był Hadżdżi Bektasz Wali. Wyznawało ono wiarę synkretyczną z elementami szamanizmu, zaratusztrianizmu, chrześcijaństwa oraz ezoteryzmu. Członkowie bractwa bektaszi nie przestrzegali typowego sunnickiego szariatu, dżihadu i ramadanu, czasem mogli natomiast pić alkohol i jeść mięso wieprzowe. Bektaszyci zrównali pozycję kobiety i mężczyzny, przejęli od chrześcijaństwa spowiedź, celibat duchownych, chrzest i odpuszczenie grzechów.
W świecie islamu uznawani są zgodnie za heretyków, zarówno przez szyitów i sunnitów. Do 1925 światowym centrum bektaszyzmu pozostawała Turcja, jednak wprowadzono wówczas w tym kraju ściśle świecki model państwa oraz zakazano działalności bractw religijnych, w efekcie światowe centrum bektaszytów znalazło się w Tiranie w Albanii, gdzie bektaszyzm uznawano za jedną czterech największych konfesji (obok sunnitów, prawosławnych i katolików). W latach 50-tych XX wieku bektaszyci wznowili swe praktyki w Turcji i odnowili działalność bracwa duchowego. Wprowadzony w 1967 w Albanii urzędowy zakaz wyznawania religii oznaczał przejęcie przez państwo wszystkich świątyń (alb. teqe) i zahamowanie publicznej działalności wspólnoty bektaszi. Odrodziła się ponownie w tym kraju w roku 1991 i ciągle się rozwija.
Zakon Bektaszijja posiada hierarchiczną strukturę opartą na kilku zasadniczych stopniach sufickiego wtajemniczenia. Członkowie z najniższym, podstawowym stopniem nazywani są aşıks (aszik). Są to wszystkie osoby, także nieinicjowane, które zostały przyciągnięte do tej sufickiej tariqa. Podjęcie duchowej inicjacji (nasip) powoduje, że poszukiwacz staje się mühip, czyli uczniem duchowym, służebnikiem ścieżki. Kolejnym ważnym i znanym stopniem wtajemniczenia jest poziom nazywany derwisz. Kolejny poziom wtajemniczenia nazywany jest Baba i oznacza kogoś, kto jest niejako duchowym ojcem w zakonie sufickim bektaszi. Baba oznacza podjęcie funkcji opiekuna lokalnej wspólnoty i zdolność udzielania przewodnictwa duchowego, irshad. Ponad babem jest halife-baba (lub dede, czyli starszy ojciec, dziadek), których zwykle było nie więcej niż 12-tu na wzór imamów szyickich. Najwyższe wtajemniczenie to dedebaba, wielki dziadek. Tradycyjną siedzibą dedebaba jest Pir Evi, Dom Świętych, znajdujący się w świątyni Haji Bektash w centralnej Anatolii w miasteczku Hacıbektaş (aka Solucakarahüyük). Miejsce to jest duchową stolicą zakonu bektaszijja w Turcji. Popularny w Indii czy Pakistanie tytuł duchowy sufich, Baba, wywodzi się z tradycji tureckich.
12-tu imamów - Bhektasz Vele |
Ahmed Fakih (zm. przed 1252) – derwisz i poeta seldżucki
Jego życie znane jest główne z legend, które pozostawały żywe wśród bektaszytów i w zakonie wirujących derwiszy do XVI stulecia. Według nich był nauczycielem Rumiego i przewidział dalszy bieg jego życia, zaś jednym z derwiszy został dopiero pod koniec życia, przez poprzednie lata prowadząc życie świeckie i ciesząc się wielką sławą na dworach książąt. Początkowo prowadził życie ascetyczne w mieście, następnie przeniósł się w góry i tam osiągnął ekstazę. Jedynym zachowanym utworem literackim z dorobku Ahmeda Fakiha jest Księga przeznaczenia (oryg. Çarhname), najstarszy zabytek języka tureckiego z terenu Anatolii, być może stanowiący przekład lub adaptację tekstu perskiego. W dziele tym twórca wypowiada się na temat sensu życia ludzkiego i wzywa do zadbania o życie po śmierci, poprzez refleksję nad czekającym każdego człowieka sądem bożym.
Druzowie
Druzowie (arab. دروز duruz) – grupa wyznaniowa i etniczna, która wyłoniła się z egipskiego isma'ilizmu w XI wieku na Bliskim Wschodzie. Głównymi założycielami religii druzyjskiej byli Muhammad ibn Isma illa ad-Darazi i Hamza ibn Ali Ahmad. Sami wyznawcy nazywają siebie Muwahhidun. Darazyci - druzowie osiedlili się w północnej Syrii w 1017 roku. Obecnie największe skupiska druzów znajdują się w Libanie w pobliżu góry Hermon, w górach wokół Bejrutu i Sydonu. Mniejsze grupy zamieszkują w górach Hauran w Syrii i w północnej części Izraela - Wzgórza Golan. Ich liczebność ocenia się na około 500-600 tysięcy. W dalszym ciągu odgrywają znaczącą rolę polityczną w Libanie, gdzie stanowią 8% populacji i obsadzają 8 miejsc w 128-osobowym parlamencie. W Izraelu służą obowiązkowo (poza szejkami - wtajemniczonymi w nauki) w armii.
Wyznanie druzyjskie łączy cechy religii muzułmańskiej z wpływami chrześcijaństwa, gnostycyzmu oraz dawnych wierzeń bliskowschodnich. Ponieważ ich doktryna religijna, opierająca się na 111 traktatach (risala) odbiega znacząco od ortodoksji muzułmańskiej, przez wieki uważani byli za ruch heretycki, a nawet religię odrębną od islamu. Sprzyjał temu hermetyczny charakter wspólnoty (małżeństwa wewnątrz grupy, nie przyjmują nowych wyznawców), skrywanie wierzeń oraz niektóre specyficzne poglądy. Religia druzyjska jest monoteistyczna. Uznają oni fatymidzkiego kalifa Al-Hakima (zm. 1021) za inkarnację Boga, wierząc, że żyje on dalej w ukryciu. Uznają siedmiu nieomylnych i pozbawionych grzechów proroków, m.in. Adama, Idrisa (Henocha), Noego, Abrahama, Mojżesza, Jezusa i Muhammada. Wierzą w wędrówkę dusz (reinkarnację), która spełnia się gdy dusza jednoczy się z al-aaqal al-kulli - Kosmicznym Umysłem utożsamianym z Wolą Bożą. Druzowie nie uznają pięciu filarów Islamu w wersji sunnickiej. Wspólnota druzów dzieli się na dwie grupy: ukkal (wiedzący, mędrcy) i dżuhhal (nieświadomi). Świętymi księgami są Qur'an - Koran, Nowy Testament i ich własne religijne pisma Kitab al-Hakima. Najważniejsze święto druzyjskie to Nabi Szuajb.
Druzowie (Druziyyah) i Alawici (‘Alawīyyah, Nuṣayrīyyah) są dla sunnickiej sekty wahabitów i al-Kaidy niewiernymi (kuffar) według konsensusu wszystkich niebezpiecznych fundamentalistycznych sekt sunnickich skupionych w ruchu wahabitów. Ich ubita zwierzyna jest wedle wahabitów zakazana (haram), i nie wolno się z nimi żenić. Oni nawet nie mają płacić Dżiziyah. Oznacza to, że syryjskie powstanie sekty wahabitów przeciw mądrym rządom prezydenta Asada ma na celu masową eksterminację mniejszości mieszkających w Syrii, takich jak druzowie czy alawici!
Ismaelici
Ismailizm (popularna, choć błędna ich nazwa to siedmiowcy) - duchowe ugrupowanie religijne i polityczne w islamie szyickim. Jego początki sięgają VIII wieku; wyodrębnił się podczas konfliktów o władzę po śmierci szóstego imama – Dżafara as-Sadika. Imam Dżafar as-Sadik na następcę wyznaczył własnego syna, Isma’ila, który jednak zmarł jeszcze za życia ojca (około 760 roku). Większość szyitów wobec tego uznała za kolejnego imama drugiego syna Dżafara as-Sadika - Musę. Za Isma’ilem opowiedziały się dwie odrębne grupy isma’ilickie. Pierwsza uważała, że Ismai’il odziedziczył funkcję imama, więcej nawet - nie umarł wcale i jest mahdim. Grupa ta nie przetrwała zbyt długo. Drugie ugrupowanie opowiedziało się za synem Isma’ila - Muhammadem ibn Isma’ilem, podzielili się oni w ciągu wieku na pięć podgrup (obecnie istniejące wyznania isma’ilickie wywodzą się z jednej z tych podgrup).
Wskutek konfliktów o władzę jak również sporów doktrynalnych o osobę mahdi (mesjasza, którego przyjścia oczekiwali), następowały dalsze podziały w obrębie tego odłamu i powstawały nowe gałęzie ruchu duchowego. W X wieku isma’ilici stworzyli w Egipcie i Afryce Północnej dynastię kalifów fatymidzkich - pierwszy konkurencyjny dla Abbasydów kalifat szyicki. W XI wieku spośród isma’ilitów wyłonili się Druzowie jako nowa wspólnota duchowa i mistyczna. W XII -XIII wieku znaczne wpływy uzyskał w Iranie ruch nizarytów (asasynów), od których wywodzą się aga khanowie w Indiach. Isma'ilici odegrali również ważną rolę w powstaniu ruchu Ahl-e haqq i sufizmu.
W ismailizmie znalazły wyraz pierwsze islamskie tendencje platońskie i mistyczne, zwracające uwagę bardziej na treść Koranu niż na jego status i związane z nim zagadnienia metodologiczno-logiczne. Ich celem było pogodzenie rozumu i wiary przy jednoczesnym zachowaniu ortodoksji dla dobra i jedności całego islamu. Starali się oni trzymać uznawanych za objawione prawd tej religii, przypisując im jednak znaczenie ezoteryczne i mistyczne. W rozumieniu zadań filozofii istniały platońskie koncepcje elitarystyczne - filozofia miała być islamem "dla wybranych", mistycznym islamem pogłębionym, a nauczanym i przekazywanym odpowiednio do stopnia zaawansowania intelektualnego i duchowego wyznawców. Isma'ilici skojarzyli koncepcję Jedni (Jedno) zawartą w Ennedach Plotyna z podstawowymi monoteistycznymi zasadami Koranu (jedności Boga, Proroka i prawdy). Na wzór Plotyna utworzyli też emanacyjną metafizykę: podstawową jednością jest Bóg, jego emanacją jest Jedność wtórna - rozum powszechny, z której wyłania się i w której skład wchodzi wielość rzeczy. Trzecia postać Jedności to "dusza świata", wywodząca z siebie dusze ludzkie i jako umysł czynny kształtująca bierną materię. Dusza świata kształtuje także hierarchicznie, warstwowo uporządkowany wszechświat, którego ostatnią warstwą jest Ziemia. Podobną konstrukcję ismailici przypisali samemu islamowi: Jedno jest analogiczne do jedyności samego Allah Boga, rozum powszechny jest analogiczny do Proroka i jego następcy Hazrat Ali jako jedynego rzecznika jedynej prawdziwej wiary, do duszy świata analogiczni są imamowie i wszyscy uczeni krzewiący wiarę. Stąd w isma'ilizmie intelektualizm, wielki szacunek do wszystkich uczonych i filozofów oraz szczególna pozycja imamów, którym przypisywano znajomość ezoterycznej strony objawienia i którym jako jedynym pozwalano ostatecznie interpretować Koran - objawione przez Świętego Proroka Muhammada Pismo Święte.
Niegdyś ugrupowanie liczne i bardzo wpływowe. Obecnie ismaelitów jest około 20-22 mln, głównie w Indiach, Tadżykistanie i USA, jako że na duchowe nurty religii tylko w lepszych okresach rozwoju ludzkości jest większe zapotrzebowanie.
Współcześni ismailici dzielą się na 2 grupy:
- bohrowie
- chodżowie
Bohrowie
Bohrowie (Bohra, Vohra, Musta'ilici) - jedna z dwu głównych obok chodżów gałęzi ismailityzmu. Nazwa ich pochodzi od słowa vohorvu (vyavahar), co w gudźarati znaczy "handlować". Twierdzą iż ich przywódcy da'iowie są zastępcami imamów. Żyją głównie w Indiach (w Gujaracie) i w Bombaju (Mumbai), gdzie znani są z prowadzenia dużych ośrodków naukowych. Początkowo większość z nich pochodziła z warny braminów, później zaś stali się kupcami. Znacznie silniej zasymilowali się w hinduskim społeczeństwie niż chodżowie. Jest ich obecnie 2,3-2,8 mln.
Bohrowie dzielą się na kilka grup posiadających odrębne linie da'iów (daty oznaczają czas oderwania się od "głównej" gałęzi wyznania (Dawood):
- Dawoodi (zwani też Daudi)
- Jafari bohrowie (1426)
- Sulajmani bohrowie (1592)
- Alavi bohrowie (zwani też Aliyah; 1625, ostatecznie 1637)
- Hebtiahs bohrowie (1754)
- Atba-i Malak bohrowie (1840)
- Postępowi Bohrowie Dawoodi (ok. 1980, uznają da'ia Dawoodi)
Dawoodi (daudi lub bohrowie dawooodi) (arab.: داؤدی بوہرہ) są główną gałęzią bohrów. Ich 52 da'iem jest Syedna Mohammed Burhanuddin. Zamieszkują głównie Indie. Znani są z prowadzenia drobnego i średniego handlu oraz prowadzenia licznych placówek oświatowych. W latach 80' oddzieliła się od nich liberalna grupa, która przyjęła nazwę Postępowych Bohrów Dawoodi. Wyznanie liczy ok 1,2 miliona członków (2010).
Sulaimanī (także Sulaymanī Bohras; arab.: سليمانی بوہرہ) są grupą wyznaniową w łonie bohrów (musta'ilitów), powstałą w wyniku sporu o sukcesję po śmierci 26 da'ia w 1592 roku. Nazwa ich pochodzi od ich 27 da'ia Sulaimana ibn Hassana. Początkowo występowali głównie w Jemenie, obecnie także w Pakistanie i Indiach. Obecnie (2010) żyje na świecie około miliona musta'ilitów Sulaimanī z czego 700-750 tysięcy w Arabii Saudyjskiej i 100-150 tysięcy w Jemenie.
Postępowi Bohrowie Dawoodi (ang. Progressive Dawoodi Bohras) – gałąź Dawoodi bohrów powstała w Indiach w latach 80-tych XX wieku. Domagają się zmian społecznych (większy pluralizm i demokracja) we wspólnocie oraz uznają, że Da'i jest jedynie przewodnikiem duchowym i nie ma żadnej władzy politycznej. Ich Rada Główna (powstała już w 1977 roku, jako organ reformatorów w łonie Dawoodi) znajduje się w Udaipurze. Angażują się intensywnie w życie społeczne Indii.
Chodżowie
Chodżowie - aga chanowie pochodzenia indyjskiego, a także potomkowie indyjskich aga chanów, którzy przyjęli inne formy islamu. Pochodzą głównie z warstw ludności zajmujących się handlem, przede wszystkim spośród kupców. Żyją głównie w Indiach, a w szczególności w stanie Gudżarat. Ich dużym skupiskiem jest także Afryka Wschodnia, do której emigrowali w XIX wieku. W Indiach istnieje silny antagonizm między sunnitami, a chodżami. Jest ich około 15-16 mln.
Aga chanowie
Aga chanowie (aga khan) - główne ugrupowanie nizarytów, uznające dynastię Aga Chanów za imamów. Są uważani za najbardziej postępową grupę w islamie. Zamieszkują głównie Indie, Tadżykistan, Afganistan i USA. Obecnie jest ich ponad 15 mln. Odgrywali i odgrywają poważną rolę w polityce współczesnych Indii oraz Tadżykistanu. Prowadzą szeroko zakrojoną działalność misjonarską na Zachodzie i w Azji Środkowej.
Ahl-e Haqq - Ludzie Prawdy
Ahl-e haqq - per. اهل حق Ahl-e haqq, ludzie prawdy, zwani też Ali Ilahi علي إلاه `Alī ilāhi, arab.: Ali jest bogiem, boskością, kurdyjscy Yarsan - grupa duchowa, mistyczna i wyznaniowa na pograniczu islamu uznająca Ali ibn Abi Taliba za inkarnację Allah Boga, zwana także z kurdyjska jarsanizmem. Grupa powstała w XIV wieku w łonie szyickiego imamizmu. Imamizm to główny nurt szyizmu uznający pierwszych 12 imamów. Według niektórych religioznawców powstała ona na skutek wpływów chodżów i ich odłamów religijnych na miejscowy imamizm. Według innych wpływ ismailicki był niewielki, a religia powstała, gdyż silne były jeszcze w tym czasie wierzenia przedislamskie: zaratusztriańskie, chrześcijańskie oraz religii lokalnych. Na tę mieszankę miał się nałożyć silny element szyicki. Część wiernych nie uznaje tej interpretacji twierdząc, że Ahl-e Haqq (Ahl-e-Hakk) pojawili się na samym początku islamu, a w XIV wieku to był tylko rozkwit ruchu na rzecz osiągania poznania Prawdy. Wyznawcy wierzą iż Boska Substancja wcieliła się w Hazrat Ali Murtaza, a według większości wyznań wcielała się również w inne osoby, co znane jest jako koncept mazhariat - wcielanie się esencji bóstwa w ludzką szatę. Zgodnie z duchowymi naukami A.H. misją Dżebra’il'a (Gabriela) jest bycie wiecznym mistrzem (pir) dla wszystkich tych, którzy poszukują Prawdy (al-Haqq), a osiągający Prawdę staje się sufickim Pir - ucieleśnieniem archanioła Gabriela (Dżibra'ila). Oprócz inkarnacji Allah Boga czczeni są czy raczej bardzo szanowani również liczni święci oraz aniołowie. Czterej główni aniołowie to w kolejności ważności:
- Święty Salman Farsi
- Święty Quanbar (murzyński niewolnik Hazrat Ali)
- Święty Prorok Muhammad
- Święty Nusajr
Fatima - córka Muhammada i żona Hazrat Ali jest również wcieleniem Boga, jednak (według większości grup) niższego rzędu.
Członkowie ruchu Ahl-e-Haqq wypełniają wszystkie podstawowe powinności muzułmańskie (w tym "pięć filarów" sunny) i szyickie, zwą je chidmat (khidmat), czyli służenie. Swoiste dla nich są spotkania wspólnoty (dżam', dżami, arab. jami') w trakcie których rozdawane jest święte (poświęcone) jedzenie. Ze względu na liczne prześladowania wyznawcy podają się najczęściej za imamitów, dlatego ich liczebność jest trudna do określenia (prawdopodobnie 200 - 300 tysięcy, według własnych danych ponad 3 miliony licząc Iran, Irak, Turcję i kilka innych krajów. Dzielą się na kilkanaście (lub kilkadziesiąt) grup wyznaniowych czy raczej bractw mistycznych i duchowych. Członkowie ruchu Ahl-Haqq są Kurdami, Persami, Gilanami, Lurami i Turkami. Żyją głównie w Iranie, Azerbejdżanie, Iraku (większość w Kurdystanie irackim) i w Turcji. Często są dyskryminowani - dlatego stosują takijję (ukrywanie przynależności i poglądów); otrzymali pełną lub niemal pełną swobodę wyznania tylko w Turcji i w irackim Kurdystanie (do czasu agresywnej inwazji charydżytów z sekty ISIL zwanej państwem islamskim, gdzie znów są mordowani). Ahl-e-Haqq to ezoteryzm i mistycyzm sufich szyickich z okresu XIV do XVI wieku, pięknie zebrany przez mistrza duchowego znanego jako Sultan Sohak. Ruch Ahl-e-Haqq jest w całej swej historii otwarte dla konwertytów i przyjmuje nowych członków, w odróżnieniu od innych ruchów misteryjnych i duchowych wywodzących się lub należących do szyizmu, które jak alawici czy alewici, opierają się o początkowy nabór w ramach którego trzeba się odrodzić aby się w nim znaleźć.
Symbol Ahl-e-Haqq |
Ahl-e Haqq nie miało scentralizowanej organizacji, a dobrze wykształceni nauczyciele-mistrzowie Ścieżki Prawdy byli rozrzuceni po dużym obszarze dawnego Iranu (Persji), Iraku, Turcji, Turkmenistanu, Kurdystanu - co zapewniało przetrwanie wszelkich przeciwności. Najważniejszą ceremonią jest suficki rytuał inicjacji sar-sepordan czyli "powierzenie rąk", w czasie której neofita czyli tutaj poszukiwacz (ṭāleb) łączy się ze swoim duchowym mistrzem (pīr) oddając swoje dłonie w jego dłonie. W ceremonii na głowę nowicjusza posypana jest lub rozbijana gałka muszkatołowa jako symbol poświęcenia ucznia Drodze i Mistrzowi (Pirowi). Jako mistyczna opowieść interpretująca zwyczaj inicjacyjnego przyjęcia nowicjusza (poszukiwacza prawdy) jest historia uważanego za archanioła Benjamina (Benyāmīn), który jest pīr'em wszystkich pīr'ów, a sar-sepordan jest odnowieniem Przymierza jakie zawarł Bóg ze swoim stworzeniem. Podobne znaczenie ma utworzenie lokalnego duchowego braterstwa w postaci šarṭ-e eqrār, przymierza wiedzy, które zawierają pomiędzy sobą mężczyźni oraz kobiety, kilka osób tworzących lokalną grupę wspólnoty Ahl-e Haqq. Podobnie jak we wspólnotach jazydów czy alawitów ważne jest także rodzinne i plemienne przymierze krwi znane jako qorbānī-e ḵūndār va bī-ḵūn - zawierane także czasem z powodu wojny lub przeciwko zagrożeniom. Praktykujący lokalnie spotykają się w swoich grupach inicjowanych, wspólnie praktykują ḏekr (dhikr, zikr) dla rozwoju duchowego, tak jak wszelkie istniejące grupy sufickie czy bractwa derwiszów. W czasie ekstazy zdarzają się uduchowieni, którzy biorą do rąk rozżarzone węgle lub spacerują po rozżarzonych węglach ogniska, a także zdarzają się inne pokazy fakirskie. Recytowanie poezji, czytanie mistycznych nauk mistrzów Ahl-e-Haqq, śpiewanie oraz muzyka - to środki używane na spotkaniach lokalnych mistyczno-ezoterycznych grup Ahl-e-Haqq.
Karmaci
Karmaci – jeden z prądów ismailizmu, uznającego za siódmego i ostatniego imama szyickiego Ismaila Ibn Dżafara. Nazwa wzięła się prawdopodobnie od słowa aramejskiego ‘karmat’, znaczącego ‘tajemny nauczyciel’ lub "dar łaski". Karmaci to dosłownie charyzmatycy. Ruch zaczął działać w południowym Iraku, gdzie język aramejski (semicki, staroarabski) był nadal w powszechnym użyciu. Określani są czasem jako 'bolszewicy islamu', ponieważ głosili równość wszystkich stanów i kast, czym zdobyli szerokie poparcie wśród najbiedniejszej części społeczeństwa. Ruch karmatów zapoczątkował Abd Allah Ibn Majmun al-Kaddah, syn okulisty (arab. ‘kaddah’) z Chuzistanu, wtajemniczony przez ojca w ezoteryczną wiedzę. Do realizacji swoich celów politycznych imam Abd Allah zorganizował rozległą sieć konspiracyjną. Zdaniem Bielawskiego karmatyzm starał się zadowolić każdą grupę opozycyjną w kalifacie: „dla szyitów był to spisek szyicki przeciw sunnitom, dla charydżytów przyjmował zabarwienie demokracji społecznej, dla perskich nacjonalistów był to spisek antyarabski, dla wolnomyślicieli obietnica zupełnego liberalizmu”. Wśród adeptów podważano wiarę w islam sunnicki na rzecz ślepego posłuszeństwa wobec imama, podczas gdy sam imam był sceptykiem w sprawach religii.
Idee karmatów usiłował jako pierwszy wcielić w życie chłop iracki, Hamdan zwany Karmatem, uczeń imama Abd Allada Ibn Majmuna. Około 890 Hamdan Karmat zbudował dla przywódców ugrupowania siedzibę, zwaną Dar al-Hidżra, koło Al-Kufy. W 900 Zikrawajh ad-Dindani, jeden z przywódców ruchu, podburzył przeciw władzom w Bagdadzie szczep arabski Ulajs koczujący na Pustyni Syryjskiej. Celem ruchu karmatów było obalenie kalifatu abbasydzkiego. Jeden z synów Zikrawajha, Al-Husajn o przydomku Sahib al-Chal (arab. ‘człowiek z pieprzykiem’) tudzież Sahib asz-Szama (arab. ‘człowiek ze znamieniem’), nadał sobie imię Ahmad oraz tytuły Al-Mahdi i amir al-muminin (arab. ‘książę wiernych’), sugerujące wyraźnie, że zamierza przejąć władzę po obaleniu kalifatu Abbasydów. Działalność karmatów wyprzedziła nieznacznie pojawienie się innej sekty izmailickiej, jeszcze bardziej od niej aktywnej, Ubajdytów, zwanych również Fatymidami. Oni również mieli swojego „mahdi”, a w 928-929 przyjęli tytuł kalifacki.
Ruch karmatów objął swoją działalnością wywrotową cy reformatorską południe Iraku, Syrię, Półwysep Arabski, a nawet część Iranu i Azji Środkowej. Tu jednak stanęła im na drodze w sposób zdecydowany dynastia Samanidów. Po śmierci kalifa Al-Mutadida (892-902) władzę objął jego syn, Al-Muktafi (902-908). W bitwie pod Hamą w 903 wojska rządowe rozbiły oddziały dowodzone przez samego „człowieka ze znamieniem” – pseudo-Mahdi i wzięły go do niewoli. Stracono go wraz z przeszło 300 innymi jeńcami w Bagdadzie, kalecząc uprzednio haniebnie, a jego ciało wystawiono na widok publiczny przy jednej z bram miejskich.
Ruch karmatów odrodził się z odłamu, który założył niejaki Abu Said al-Dżannabi, z Dżannaba w prowincji Faris, misjonarz karmacki w południowym Iranie, a od około 900 roku przywódca aktywnie działający na terenie Półwyspu Arabskiego oraz na południu Iraku. Bazę ten odłam karmatów założył w Bahrajnie – wyspie na wodach Zatoki Perskiej. Po jego zabójstwie najbardziej wpływową postacią w ruchu stał się jeden z jego licznych synów, Abu Tahir Sulajman al-Dżannabi – postrach sunnitów irackich. Najbardziej zuchwałymi aktami z jego strony były: napaść na pielgrzymów wracających z Mekki w 924 i uprowadzenie emira hamdanidzkiego Abu al-Hajdży Abd Allaha Ibn Hamdana (zwolniono go później, po wydaniu karmatom spornych terytoriów), zuchwałe natarcie na Bagdad w 928, które udało się odeprzeć armii pod wodzą Munisa al-Muzaffara, znad rzeki Zab, około 15 km od stolicy kalifatu, oraz najazd na Mekkę w 930, ze zbezczeszczeniem haramu mekkańskiego, wymordowaniem ponad 1700 pielgrzymów sunnickich, złupieniem Al-Kaby i słynnego czarnego kamienia. Nawet imam fatymidzki, Ubajd Allah al-Mahdi potępił ten ostatni czyn Abu Tahira. Odtąd współpraca karmatów z Fatymidami ustała. W 930 roku karmaci z Bahrajnu zdobyli Mekkę i wywieźli Czarny Kamień (zwrócili go dopiero w 950 lub 951). Zaniknęli prawdopodobnie pod koniec XI wieku.
Hadżar - Czarny kamień
Hadżar - z arab. حجر أسود, al-hadżar al-aswad = "czarny kamień" – Czarny Kamień wbudowany na wysokości 1,5 metra w południowo-wschodnim narożniku świątyni Kaaba w Mekce. Hadżar jest największą świętością muzułmanów, celem pielgrzymek milionów wyznawców islamu (tzw. hadżu). Składa się ze scalonych obręczą trzech kawałków meteorytu lub lawy i połyskuje czarno-czerwonawym odcieniem. Kamień jako obiekt kosmiczny był przedmiotem kultu jeszcze w czasach przedislamskich. W 683 roku Kaaba została uszkodzona podczas zamieszek wywołanych przez wojujące plemiona arabskie. Ucierpiał wówczas także kamień rozpadając się na trzy części (dziś scalone srebrną obręczą). Kamień jest nierozerwalnie związany z Domem Allah Boga, chociaż w latach 930 – 950/951 był przetrzymywany przez karmatów z Bahrajnu. Według legendy ten święty kamień został tu przyniesiony przez archanioła Gabriela (Dżibril) i przekazany Świętemu Prorokowi Abrahamowi (Ibrahim); będąc pierwotnie nieskalanie białym miał zmienić barwę na czarną pod wpływem wchłaniania w siebie grzechów i zmazywania win składających mu hołd pielgrzymów. Jako ciekawostkę warto wspomnieć, że złożenie słów Kaba oraz Allah daje słowo Kaballah czyli Tajemną Wiedzę Bożą o jakiej nauczają tradycje żydowskie w judaizmie. Ludzkość będzie uznana za świętą, kiedy kamień w Kabie wybieleje. Na razie jest bardzo czarny od wciągania grzechów wszystkich przychodzących tam na pielgrzymki muzułmanów, szczególnie sunnitów, a szczególnie wahabitów (charydżytów, terrorystów ludobójców, złodziejów i gwałcicieli).
Nizaryci - Ismaelici współcześni
Nizaryci, arab. النزاريون, znani także jako Asasyni, arab. الحشاشين – dominujący współcześnie odłam ismailitów, uznający linię imamów wywodzącą się od Nizara.
Okres Alamutu
Początki nizaryzmu wiążą się z osobą przywódcy irańskich ismailitów Hasana-i Sabbaha (zm. 1124), któremu na początku lat 90-tych XI wieku udało się zbudować na terenie Iranu niewielkie isma'ilickie państwo z ośrodkiem w twierdzy Alamut. W roku 1094 zmarł fatymidzki kalif Al-Mustansir (panował: 1036-1094) i sprawujący rzeczywistą władzę wezyr Al-Afdal (zm. 1121) ustanowił jego następcą nie wcześniej wyznaczonego przez kalifa jego najstarszego syna Nizara (zm. 1095), ale młodszego Al-Musta'li (pan. 1094–1101). Nizar zbuntował się przeciwko tej decyzji i zginął w roku 1095. Hasan-i Sabbah to jednak jego uznał za prawowitego imama, który tym samym wraz z jego śmiercią miał przejść do ukrycia. Poprzez ten akt irańscy isma'ilici przestali uznawać zwierzchnictwo nadal rządzących w Egipcie Fatymidów. Byli oni odtąd rządzeni przez władców Alamutu, używających tytułu "hudżdża" (Hodża, Khładża), to jest "dowód, wskazówka" – w domyśle na istnienie nieobecnego imama, który powróci jako mahdi.
Pierwsze kilkadziesiąt lat historii nizarytów to głównie walka z sunnickimi Wielkimi Seldżukami. Największe sukcesy odnosili nizaryci w Iranie, gdzie ich walka miała podtekst zarówno narodowościowy (Persowie kontra tureckie warstwy panujące), religijny (walka szyitów z sunnitami), jak i społeczny (uciskane i grabione przez Seldżuków niższe warstwy społeczne kontra związane z nimi warstwy panujące). Do połowy pierwszej dekady XII wieku, w dużej mierze dzięki pracy wysyłanych przez Hasana da'ich, zdołali nizaryci opanować liczne terytoria w Iranie, ale także w Iraku i Syrii. W okolicy Alamutu stworzyli dominium, które można by w zasadzie uznać za niewielkie państwo. Obalili władzę Seldżuków w odległym, położonym na zachód od Heratu Kuhistanie. Objęli w posiadanie m.in. liczne fortece w Farsie, Mazandaranie, Kermanie. Opanowali również miasto Tikrit w Iraku. Początkowy sukces kierowanej przez Hasana wspólnoty głęboko wstrząsnął państwem Seldżuków. Prawdziwym szokiem było zwłaszcza opanowanie przez nizarytów, około roku 1100, cytadeli Szahdiz, znajdującej się w bezpośredniej bliskości ówczesnej seldżuckiej stolicy, Isfahanu.
Jednak pomimo tych pierwotnych sukcesów nizarytów, Seldżucy, korzystając z oczywistej dysproporcji sił, począwszy od roku 1106 stopniowo odzyskiwali stan posiadania. Dokonywano wewnętrznych czystek w seldżuckiej armii, mordując podejrzanych o sympatie nizaryckie. Całkowicie przepędzono nizarytów z południowych prowincji Iranu, Farsu oraz Kermanu, Seldżucy odbili także fortece w okolicy stołecznego Isfahanu oraz irackie miasto Tikrit. Konieczność prowadzenia nierównej walki z przeważającym przeciwnikiem spowodowała, że nizaryci zaczęli uciekać się do stosowania skrytobójstwa (zamachów) na przedstawicielach władzy. Eliminowali oni w ten sposób znaczących przedstawicieli wroga, przede wszystkim wrogich przywódców religijnych i politycznych, ale również urzędników niższego szczebla oraz wrogich uczonych. Mordy te miały zwykle wymiar propagandowy i polityczny, rzadziej militarny. Z rąk nizaryckich skrytobójców zginęły m.in. takie osobistości jak wezyr Nizam al-Mulk (zm. 1092), kalif abbasydzki Al-Mustarszid (pan. 1118–1135) i kalif fatymidzki Al-Amir (pan. 1101–1130). Należy jednak zauważyć, że nizaryci nie byli pierwszymi, którzy uciekli się do takich metod, ani nie jedynymi, którzy stosowali je w tym okresie. To, że zaczęto ich wręcz utożsamiać z bezwzględnymi zabójcami, było przede wszystkim zasługą sunnickiej propagandy, która wyolbrzymiała ich dokonania na tym polu, dbając by przylgnęła do nich jak najgorsza opinia, podczas gdy zaczęli tylko stosować tę samą taktykę jaką sunniccy charydżyci stosowali do nich od wieków.
Pomimo momentami krytycznej sytuacji ostatecznie nizarytom udało się przetrwać ataki Seldżuków, którzy po śmierci sułtana Muhammada Tapara (pan. 1105–1118) przestali zagrażać ich istnieniu. W tym okresie nizaryci zaczęli powiększać swoje przyczółki w Syrii, gdzie zetknęli się z krzyżowcami. Prawdziwe znaczenie na tym terenie uzyskali oni jednak dopiero wtedy kiedy w roku 1162 przywództwo syryjskich nizarytów objął Raszid ad-Din Sinan (zm. 1192 lub 1193). Krzyżowcy nazywali nizarytów "asasynami", co wywodzi się od ich pogardliwego arabskiego określenia "hasziszijja", "zażywający haszysz", które w oczach sunnitów miało symbolizować ich bezbożność i amoralność. W Europie asasyni szybko stali się przedmiotem na wpół fantastycznych opowieści, a Raszid ad-Din Sinan na wpół legendarnym "Starcem z Gór". Ostateczną syntetyczną formę tych historii spopularyzował Marco Polo.
Do zmiany koncepcji legitymacji władzy wśród nizarytów doszło za trzeciego następcy Hasana-i Sabbaha, Hasana II (imam 1162 – 1166). W roku 1164 ogłosił on nastanie epoki imama Mahdi, to jest "kijamy", oczekiwanego przez isma'ilitów dnia Zmartwychwstania, podczas którego ród ludzki miał zostać osądzony i przeznaczony do raju lub piekła. Kijamę interpretowano symbolicznie jako koniec ziemskiego życia, opartego na przestrzeganiu "zewnętrznego" (zahir) szariatu, który rzekomo przestał obowiązywać. W zamian miała nadejść epoka "wewnętrznej", "głębokiej" (batin) esencji prawa, odrodzenia nizarytów do duchowego życia oraz duchowej śmierci niezdolnych do rozpoznania wewnętrznej prawdy pozostałych ludzi. Jednocześnie Hasan zaczął przyznawać sobie status już nie hudżdży, ale samego imama Mahdi. Jego syn i następca, Muhammad (imam 1166–1210), ogłosił że on i jego ojciec w rzeczywistości są potomkami wnuka Nizara, Al-Muhtadi, którego niegdyś sekretnie przetransportowano do Alamutu, a później ukrywano. Twierdzenia te zostały zaakceptowane przez nizarytów. Następca Muhammada, Hasan III (imam 1210–1221), ogłosił koniec ery "kijamy" i przywrócił przestrzeganie szariatu, i to w formie sunnickiej. Publicznie spalił on dzieła swoich poprzedników i uzyskał uznanie swojej władzy przez kalifa. To zbliżenie ze światem sunnickim zakończyło się już za panowania jego syna, Ala ad-Dina Muhammada (imam 1221–1255), który uznał działania ojca za przykład takijji, to jest ukrywania własnej religii, i powrócił do polityki kijamy. Za jego życia nizaryci zetknęli się z Mongołami, którzy rozpoczęli podbój ich terytoriów. Kolejny imam, Churszah (imam 1255–1257), po niezdecydowanych próbach oporu poddał się Mongołom, wydając im większość nizaryckich twierdz. Alamut poddał się w 1256 roku, zaś ostatnia twierdza nizarytów, Girdkuh, w roku 1270. Jednocześnie nizaryci syryjscy zostali zmuszeni do podporządkowania się sułtanowi Mameluków Bajbarsowi (pan. 1260–1277). Tym samym państwo nizarytów przestało istnieć, chociaż ich doktryny ezoteryczne są ciągle popularne na Wschodzie.
Podział na dwie linie i nawrócenie chodżów
Niepotrzebny Mongołom Churszah został przez nich zamordowany w roku 1257. Zgodnie jednak z nizarycką tradycją już wcześniej ukryto jego małoletniego syna, Szams ad-Dina Muhammada (imam 1257 – 1310), który teraz został kolejnym imamem. We wrogim otoczeniu zarówno imam jak i jego wyznawcy przyjęli praktykę takijji (ukrywania przynależności i poglądów). W tym okresie wielu nizarytów wyemigrowało z Iranu do Afganistanu, Azji Środkowej i Sindhu (Indie Zachodnie). Po śmierci Szams ad-Dina Muhammada wybuchł niejasny dla współczesnych historyków spór o sukcesję, w wyniku którego wyłoniły się dwie linie imamów: Muhammad Szahi i Kasim Szahi. W wieku XIX imamowie tej drugiej linii zaczęli się posługiwać dziedzicznym tytułem Aga Chan, stąd ich zwolennicy są znani obecnie jako aga chanowie. Wydaje się, że początkowo większe znaczenie miała linia Muhammad Szahi, która cieszyła się szczególnym poważaniem w Iranie i Azji Środkowej. Ich najsłynniejszym imamem był Szah Tahir (imam 1509 – do około 1545), który jednak w wyniku prześladowań szacha Iranu Isma'ila (pan. 1501–1524) musiał uciekać do Indii. Odtąd rezydujący w Indiach imamowie Muhammad Szahi zaczęli tracić swych zwolenników w Iranie, a w wieku XVIII także na subkontynencie. Od roku 1796 syryjscy nizaryci wierni linii Muhammad Szahi nie mieli żadnych wieści od swojego imama, Muhammada al-Bakira. Ponieważ późniejsze poszukiwania jego potomków nie przyniosły rezultatu, w roku 1887 większość nizarytów syryjskich linii Muhammad Szahi złożyła przysięgę wierności aga chanom, reprezentowanym przez Agę Chana III (imam 1885–1957). Pozostali w Syrii zwolennicy linii Muhammad Szahi pod koniec XX wieku liczyli około 15 tysięcy ludzi.
Ważnym wydarzeniem historii nizarytów po upadku Alamutu jest zdobycie wyznawców wśród Indusów. Chociaż być może proces ten rozpoczął się już wcześniej, to pierwsze opisujące go wiarygodne źródła dotyczą pierwszej połowy XIII wieku. Najwcześniejszą związaną z nim postacią jest półlegendarny Pir Szams ad-Din, założyciel dziedzicznego rodu "pirów" (od persk. słowa "pir", "peer" – starzec, starszy, które było zwyczajowym określeniem sufickiego mistrza) sprawujących władzę nad nawróconymi Indusami. Najsłynniejszym misjonarzem na tym terenie był prawnuk Pir Szams ad-Dina, Pir Sadr ad-Din, zmarły gdzieś pomiędzy pierwszą połową XIV wieku a początkiem wieku XV. Miał on nawrócić wielu przedstawicieli kupieckiej kasty lohana, których zaczęto nazywać chodżami. Termin ten przyjął się w odniesieniu do wszystkich indyjskich nizarytów, którzy zresztą do dzisiaj są niemal wyłącznie kupcami. Islam chodżów (khładżów) miał charakter synkretyczny. Przeniknęło do niego wiele wątków zaczerpniętych z hinduizmu. Pir Sadr ad-Din miał głosić m.in. że imamowie są awatarami Wisznu, a kto ich nie uzna będzie skazany na reinkarnację w podłych wcieleniach. Koran przedstawiano jako ostatnią z Wed. Chodżowie od początku swego istnienia uznawali imamów z linii Kasim Szahi, jednak w sytuacji początkowego braku kontaktu z imamem pirowie de facto sprawowali nad nimi władzę z zupełnym jego pominięciem.
Odrodzenie Andżudanu i wzrost znaczenia nizarytów w Iranie
We wczesnym okresie poalamuckim nizaryci zaczęli ukrywać się jako adepci sufizmu, ich imamowie zaś występowali jako suficcy mistrzowie. Z biegiem czasu związki z sufizmem coraz bardziej pogłębiały się, odciskając swoje piętno na nizarytach. W połowie XV wieku imamowie linii Kasim Szahi ustanowili swoją stałą siedzibę w Andżudanie, gdzie występując na zewnątrz jako suficcy mistrzowie mieszkali aż do imamatu Szaha Nizara (imam 1680–1722). Okres ten znany jest jako "Odrodzenie Andżudanu". Nizarytom udało się wówczas odrodzić działalność misyjną poprzez sieć da'ich działających pod przykrywką mistrzów sufickich, którzy przesyłali zebrane w swoich wspólnotach podatki religijne imamom. Odrodziła się także ich literatura religijna, filozoficzna i mistyczna. W okresie Andżudanu imamowie podjęli systematyczne wysiłki zmierzające do kontrolowania władzy różnych lokalnych rodów nad społecznościami nizaryckimi, w tym także władzy indyjskich pirów. Po śmierci następcy Pir Sadr ad-Dina czyli Pir Hasana Kabir ad-Dina, imam z pominięciem jego synów wyznaczył na pira jego brata, Tadż ad-Dina, co spowodowało liczne konflikty w społeczności chodżów. Po śmierci Pir Tadż ad-Dina pod koniec XV wieku imam nie wyznaczył jego następcy. Od tej pory chodżowie, którzy znacznie przewyższali liczebnie perskich nizarytów, odbywali okresowe podróże do Andżudanu, aby odwiedzić imama.
Po zdobyciu władzy w Iranie na początku XVI wieku przez szyickich Safawidów nizaryci ograniczyli swoje praktyki takijji (ukrywania). Ich nadzieje okazały się jednak płonne. Safawidzi rychło stali się gorliwymi imamitami i rozpoczęli prześladowania innych wyznań i nurtów mistycznych. Trzydziesty szósty imam, Murad Mirza, w roku 1574 zginął z rozkazu szacha Tahmaspa I (pan. 1524–1576). W czasach szacha Abbasa I (pan. 1587–1629) nizaryci uprawiali już takijję jako imamici, zaś następca Murada Mirzy, Chalil Allah I (imam 1574–1634), poślubił safawidzką księżniczkę. Szah Nizar przeniósł swoją siedzibę do położonego blisko Andżudanu miasta Kahak, w połowie zaś XVIII wieku imam zamieszkał w Szahr-i Babak w prowincji Kerman, bliżej szlaku indyjskich pielgrzymów, co było widomym świadectwem przesunięcia się ciężkości nizaryckiego imamatu w stronę dostarczających większości funduszy chodżów. Czterdziesty czwarty imam, Abu al-Hasan Ali (zm. 1792), pod rządami Karim Chana (pan. 1750–1779) był namiestnikiem Kermanu, a po jego śmierci sprawował w nim właściwie niezależną władzę. Kiedy został zaatakowany przez jednego z następców Karim Chana, Lotf Ali Chana (pan. 1789–1794), stawił mu skuteczny opór, jednocześnie opowiadając się za jego przeciwnikiem, Agha Mohammadem Chanem (pan. 1794–1797), który ostatecznie został szachem.
Aga Chanowie
Syn Abu al-Hasana Alego, Szah Chalil Allah III (imam 1792–1817), przeniósł się z niestabilnego Kermanu najpierw do Kahaku, potem zaś do Jazdu, gdzie w 1817 roku zginął podczas ataku tłumu na swój dom. Wdowa po nim udała się z prośbą o sprawiedliwość do ówczesnego szacha Fath Ali Szaha (pan. 1797–1834). Ten nie tylko ukarał zabójców, ale ożenił 13-letniego syna Szaha Chalil Allaha, Hasan Ali Szaha (imam 1817–1881), z własną córką, oraz uczynił go zarządcą Komu i podarował dobra w pobliżu Mahallatu, a także nadał tytuł "Aga Chan". Tytuł ten stał się następnie dziedziczny w linii imamów Kasim Szahi. W 1835 szach Mohammad Szah (pan. 1834–1848) nadał Aga Chanowi I stanowisko gubernatora pogrążonej w anarchii prowincji Kerman. Kiedy jednak udało mu się w niej zaprowadzić porządek, został pozbawiony swojego stanowiska, co sprowokowało go do buntu. W 1841 uciekł on wraz ze swoimi zwolennikami do Afganistanu, a następnie do Indii. W tym czasie na tym terenie toczyła się I wojna brytyjsko-afgańska, w której siły imama współpracowały z Brytyjczykami. W Indiach Aga Chan, który w 1848 roku osiadł na stałe w Bombaju (Mumbai), skoncentrował się na wzmocnieniu nizaryckiej tożsamości chodżów oraz swojej kontroli nad nimi. Wieki przebywania w środowisku hinduistycznym, w oddaleniu od imama, jak również częstego stosowania takijji (ukrywania), sprawiły bowiem że nizaryzm chodżów był przesiąknięty praktykami zarówno hinduskimi, jak i sunnickimi oraz imamickimi. W 1862 roku imam wysłał dokument, wyliczający wierzenia i praktyki nizarytów, prosząc każdego chodżę aby go podpisał. Większość chodżów podpisała go, jednak niewielka grupa nie uznała isma'ilickiej tożsamości chodżów, w roku 1866 wnosząc sprawę przed Sąd Najwyższy w Bombaju (Mumbai). W swoim wyroku Sąd potwierdził jednak uprawnienia Agi Chana do władzy nad chodżami oraz do wszystkich zwyczajowo pobieranych podatków religijnych.
Aga Chan I zmarł w 1881 roku, a jego następcą został jego syn, Aga Chan II (imam 1881–1885), który jednak zmarł już w roku 1885. W ten sposób w roku 1885 imamat oficjalnie objął ówcześnie ośmioletni Aga Chan III (imam 1885–1957). Jego polityka miała charakter centralizacyjny i modernizacyjny. Realizował ją poprzez wydawanie konstytucji dla poszczególnych społeczności, oraz pisemne i ustne polecenia. Starał się on z dobrym skutkiem rozwinąć wśród społeczności nizaryckich system samorządu, oraz zadbać w szczególności o rozwój edukacji, opieki zdrowotnej, organizacji dobroczynnych oraz polepszenie statusu kobiet. Na zrealizowanie tej polityki przeznaczał dochody z podatków religijnych, zakładając wiele instytucji o charakterze edukacyjnym, dobroczynnym i medycznym, które służyły nie tylko isma'ilitom. Generalnie jego polityka spotykała się z akceptacją społeczności nizarytów, chociaż w 1905 roku wystąpiło przeciwko niemu do Sądu Najwyższego w Bombaju kilku członków jego rodziny. I tym razem wyrok tego Sądu był korzystny dla Agi Chana i silnie podkreślał status imama w jego rodzinie i społeczności. Niewielka część chodżów nie akceptowała jednak centralizacyjnej i modernizacyjnej polityki imama i na przełomie XIX i XX wieku oficjalnie przyjęła nauki imamitów, sunnitów lub nawet hinduizm. Aga Chan III odgrywał ważną rolę w polityce indyjskiej, przyczyniając się do odzyskania przez Indie niepodległości. Świadectwem uznania dla jego aktywności międzynarodowej było wybranie go na przewodniczącego sesji Ligi Narodów w roku 1937.
IMAM MAHDI - Światły Przewodnik, Zbawiciel
Mahdī - arab. مهدي – w islamie przewodnik, mesjasz, zbawiciel, wyzwoliciel. Według niektórych koncepcji (bliższych sunnizmowi) jedynym Mahdim był Jezus – Isa. Częściej jednak sunnici uważają, że Mahdi i Isa połączą swoje siły w ostatecznej walce z antychrystem (fałszywym prorokiem) Dadżdżalem. Przyjście Mesjasza Mahdi ma poprzedzać atak wojsk niewiernych na miejscowość Lod w Izraelu. Większość szyitów uważa Imama Mahdi za inną osobę, która ma przyjść na Ziemię tuż przed Sądem Ostatecznym, by zbawić/uratować ludzkość przed Szatanem (Shaytan). Część wyznawców islamu łączy obie koncepcje twierdząc, że Prorok Isa (Jezus) urodzi się ponownie w Damaszku, by pokonać zło. Według zapowiedzi Proroka Muhammada, Mahdi pochodził będzie z jego rodu. Dla szyitów jest to bardzo ważna postać łączona czasem z osobą ostatniego ukrytego Imama, który ma poprzedzać Proroka Mahdi, bądź być nim. W historii wiele osób ogłaszało się Mahdim: isma'iliccy kalifowie, Mirza Gulam Ahmad, Mahdi z Sudanu. W roku 1844 mahdim ogłosił się perski kupiec Siyyid Ali Muhammad, znany jako Bab. Jego posłannictwo rozpoczęło nową religię – babizm – i stało się zalążkiem bahaizmu.
Mahdi (arab. ﻣﻬﺪﻱ, transkrypcja francuska Mehdi) jest męskim imieniem arabskim. Pochodzi od słowa al-hidaja (arab. ﺍﻟﻬﺪﺍﻳﺔ ) znaczącego „sprawiedliwa/praworządna droga“, oznacza więc osobę sprawiedliwą/praworządną albo kroczącą drogą praworządności/sprawiedliwości. Zdrobnienie brzmi Midu (arab. ﻣﺪﻭ). Istnieje również forma żeńska Mahdiya (arab. ﻣﻬﺪﻳﺔ ).
Mahdi, z arabskiego 'prowadzony przez Boga', w szyickich doktrynach islamu idea wniesiona przez nawróconych na islam żydów i chrześcijan do nauki imamitów, głosząca mesjanizm, według którego "imam jest tym, który wypełni ziemię sprawiedliwością i prawością", jest on bowiem namiestnikiem Allah Boga na ziemi. Jest "panem czasu", jest nieśmiertelny i cudownie żywy od chwili swojego zniknięcia czy ukrycia. Przyjdzie jako prawdziwy mesjasz - al-Mahdi, żeby zaprowadzić na świecie sprawiedliwość i pokój. W zależności od doktryny, Mahdi ma przebywać na ziemi sprawując władzę w sposób jawny przez siedem lat, przez dziewięć lat lub przez dziewięćdziesiąt lat, po czym ma nastąpić Sąd Ostateczny, a ściślej Yawm al-Qiyamah czyli Dzień Zmartwywstania.
Tytuł ten pojawił się już pod koniec VII wieku, tak nazywano synów czwartego kalifa Hazrat Ali ibn Abi Taliba. Początkowo, po śmierci kalifa Ali, było to zawołanie bojowe szyitów, walczących o władzę w kalifacie islamu. Wiara w nadejście mahdi stanowi jedno z głównych założeń prawie każdej szyickiej grupy. Szyici wierzą, że ostatni imam z rodziny Proroka Muhammada wiecznie żyje w ukryciu i kiedyś powróci właśnie jako Mahdi. Przekonanie to jest bardzo popularne zwłaszcza wśród najuboższych warstw społecznych. Wykorzystując tę wiarę do tytułu tego pretendowali czasami religijni fanatycy lub też zwykli oszuści. Ze słynnych postaci historycznych mahdim ogłosili się m.in.: Obejd Allah, założyciel dynastii Fatymidów, Ibn Tumart, założyciel dynastii Almohadów, oraz Mahdi z Sudanu.
Prorok Mahdi wedle sunnitów pojawi się pod koniec istnienia tego świata. Jest on jednym z prawowiernych Khalifów i Imamów. Wedle sekty sunnickich wahabitów rzekomo nie jest to Mahdi który jest oczekiwany przez szyitów, którzy twierdzą że pojawi się on z tunelu Samarra. Imam Ibn Kathir pisze że prawdopodobnie pojawi się on przed (drugim) przyjściem mesjasza, jednakże mahdi to dokładnie mesjasz. Prorok (sal allahu `alejhi ła sallaam) powiedział: "Mahdi jest jednym z nas, z mojej rodziny. W ciągu jednej nocy Allah go przygotuje."
`Abdullah ibn Mas`uud przekazał że Prorok (sal allahu `alejhi ła sallaam) powiedział: "Nawet jeżeli pozostał by tylko jeden dzień do końca świata, został by przedłużony tak że jeden z moich potomków lub z moich domowników został by zesłany; będzie miał na imię tak samo jak ja i jego ojciec będzie miał tak samo na imię jak mój. Wypełni on ziemię sprawiedliwością i uczciwością, tak jak była wypełniona niesprawiedliwością i opresją." Każdy kto na ziemiach gdzie panuje islam zaprowadza pokój, sprawiedliwość i uczciwość może być nazywany Mahdi.
Abu Sa`id przekazał że Święty Prorok Muhammad (sal allahu `alejhi ła sallaam) powiedział: "Mahdi będzie moim potomkiem; będzie miał wysokie czoło i orli nos. Wypełni ziemię sprawiedliwością i uczciwością, tak jak była wypełniona niesprawiedliwością i opresją, i będzie rządził przez siedem lat."
Umm Salamah przekazała: "Słyszałam jak Prorok powiedział: 'Mahdi będzie moim potomkiem z dzieci Fatimy (córki Proroka przez jego syna Hasana).'"
Masih ibn ul Maryam (Mesjasz syn Mari).
Abu Hureyrah (radi allahu `anhu) przekazał słowa Proroka (sal allahu `alejhi ła sallaam): "Prorocy są jak bracia; mają różne matki ale ich religia jest jedna. Ja jestem najbliższy ze wszystkich ludzi Jezusowi, synowi Marii, ponieważ nie ma innego proroka pomiędzy nami. On powróci, a gdy go ujrzycie rozpoznacie go. Jest średniego wzrostu o czerwonawym kolorycie skóry. Będzie odziany w dwie szaty a włosy jego będą wyglądały jak mokre. Połamie krzyż, zabije świnie, zniesie Dzizyah (Podatek od nie-muzułmańskich mieszkańców państwa islamskiego) i będzie nawoływał ludzi do islamu (pokoju i oddania Bogu). Za jego czasu, Allah (Bóg) położy kres wszelkim religiom i sektom poza islamem oraz zniszczy Dadźdźala (antychrysta, fałszywego mesjasza). Wtedy nastąpi pokój i bezpieczeństwo na ziemi, tak że lwy będą się pasły z wielbłądami, tygrysy z bydłem i wilki z owcami; dzieci będą mogły bawić się z wężami a żadna krzywda im się nie stanie. Isa (Jezus) zostanie przez czterdzieści lat, po czym umrze, a wszyscy muzułmanie będą się za niego modlić."
Abu Hureyrah przekazał także od Proroka (sal allahu `alejhi ła sallaam), że Jezus jest szczupły i ma faliste włosy.
Mahdi pokona arcywroga w Jeruzalemie!
Szyicki mesjasz (Mahdi) pojawi się w czasie równonocy wiosennej. Pojawi on się nagle na scenie świata. Będzie go zapowiadać głos z nieba. Głos ten usłyszą ludzie w Mekce gdzie się pojawi najpierw. Tam stworzy on armię z którą wyruszy na świat. Będą apokaliptyczne bitwy w których Mahdi pokona arcywroga w Jeruzalemie. Wykorzeni wroga z Jeruzalemu. Wszyscy w Arabii mu się poddadzą i pomaszerują na Irak i ustanowią w Kufie siedzibę światowego rządu. Zaraz po swoim pojawieniu w Mekce, Mahdi zostanie tam przez jakiś czas i przeniesie się do Medyny. Wyzwoli ziemie palestyńską i Jerozolimę z rąk syjonistów i zabije przywódcę opozycji w Islamskim świętym mieście – Jerozolimie. Według tego proroctwa Jezus przyjdzie razem z Mahdi. Mahdi będzie przywódcą a Isa (Jezus) podległym mu porucznikiem i obaj zaprowadza pokój na świecie. W tym czasie również objawi się Prorok Muhammad, którego zapowiedział Isa (Jezus). W Iranie codziennie są zanoszone modlitwy żeby Mahdi przyszedł. Mahdi będzie obrazem doskonałego człowieka. Objawi się jako przystojny mężczyzna, będzie wspaniale ubrany i zapach raju będzie od niego bił. Będzie bardzo podobny do swego poprzednika Proroka Muhammada z jego czoła będą szły promienie. Usunie wszelka nieprawość i ustanowi światowy rząd pokoju sprawiedliwości i równości. On pokona antychrysta którego powieszą w okolicach Kufy.
Muḥammad ibn al-Ḥasan al-Mahdī - z arabskiego: محمد بن الحسن المهدي - urodzony około lipca 29, 869; 15 Sha‘bān 255 AH czyli ery muzułmańskiej. Kiedy Mahdi powróci, przyniesie ze sobą Miecz Allah Boga, Zulfiqar (Arabic: ذو الفقار, ðū l-fiqār - miecz o dwóch ostrzach lub o rozdwojonym ostrzu.
Mahdi w Indiach
Hazrat Anasra donosi, że Święty Prorok (pokój z nim) mówił o grupie walczącej w Indiach. Ludzie ci staną po stronie Mahdi, którego imię brzmi Ahmad (historię tę opowiada Bukhari).
Święty Prorok powiedział, że Lud jego podzieli się na dwie grupy, które Allah uratuje od ognia. Jedna z nich będzie walczyć w Indiach, a druga będzie z Isa bin Maryam (z Jezusem). (Musnad Ahmad bin Humbal tom 5, s. 78 i Nasai tom 2 s. 52 Bab Ghazwatul Hind)
Święty Prorok (pokój z nim) powiedział, że powstanie Lud na wschodzie, który przyniesie informację o miejscu przybycia Mahdi, który będzie przywódcą, a oni będą go wspierać i pomagać mu w wykonaniu jego zadania. (Bihaarul Anwaar tom 13, s. 21 i Abu Daud tom 2, Bab Khoroojil Mahdi i Ibn Maja, druk w Kairze)
W jednej ze świętych ksiąg islamu w rozdziale XIV szesnastego tomu księgi "Bihar al-Anvar" jest proroctwo o przyjściu Proroka Mahdi. Rozdział ten zawiera opis postaci Zbawiciela, którego przyjście zapowiedział swym wiernym Święty Prorok Muhammad. Na pytania uczniów, czy to on będzie Nauczycielem Świata, Święty Prorok zaprzeczył i powiedział, że pod koniec czternastego stulecia istnienia islamu Allah Bóg ześle na świat Superbyt (Najwyższą Istotę), którą Święty Prorok Muhammad nazwał Hazrat Mahdi (co oznacza "Prowadzony Przywódca Boży"). Istota ta będzie dysponować mocą większą niż wszyscy prorocy przed nim. Prorok Muhammad zapowiedział też swym wiernym, iż muzułmanie w owym czasie upadną tak nisko, że najpierw odnajdą go chrześcijanie, wyznawcy innych religii i zaledwie garstka wyznawców islamu. Reszta świata islamskiego przebudzi się na obecność Nauczyciela Świata dopiero na dziewięć lat przed jego odejściem. Święty Prorok Muhammad szczegółowo opisał znamiona i cechy, po których będzie można rozpoznać Nauczyciela i wszystkie one spełniają się w osobie Proroka Mahdi:
1. Nie będzie miał brody, będzie gładko wygolony.
2. Będzie miał gęstą koronę włosów.
3. Będzie miał mały nos z garbkiem u nasady.
4. Będzie miał odstęp między przednimi zębami.
5. Na policzku będzie miał znamię.
6. Jego czoło będzie szerokie i wklęsłe.
7. Jego odzież będzie jak płomień.
8. Będzie nosił dwa okrycia (tj. bieliznę osobistą i wierzchnią szatę - przypis tłumaczy)
9. Jego twarz będzie niekiedy jak miód, niekiedy jak złoto, raz będzie bardzo ciemna, a innym znów razem będzie świecić jak księżyc w pełni. Twarz ta będzie emanowała takim światłem, że jej ciemny kolor będzie prawie niezauważalny.
10. Będzie miał czarne oczy, szlachetne i łagodne rysy twarzy i będzie się wciąż uśmiechał.
11. Będzie niedużego wzrostu i będzie miał okrągły brzuch.
12. Jego nogi będą jak nogi młodej dziewczyny.
13. W Jego sercu od dzieciństwa zawarte będą wszelkie prawdy wszystkich religii.
14. Będzie znał wszystkie nauki i będzie miał całą wiedzę świata od początku jego istnienia.
15. On będzie dawał wam wszystko to, o co (uprzednio) poprosicie Boga.
16. U jego stóp znajdą się wszystkie skarby świata.
17. Będzie rozdawał podarki o niewielkiej wadze.
18. Jego wierni będą zbierać się pod wielkim drzewem.
19. Wielu z nich będzie miało na czołach kropki.
20. On będzie chodził między nimi i dotykał ich głów.
21. Każdy, kto będzie na niego patrzył, będzie szczęśliwy, nie tylko ludzie, ale i bezcielesne dusze.
22. Jego wierni będą wyciągać szyje, by go zobaczyć.
23. Wieść o jego pojawieniu się będzie rozchodzić się jeszcze przed jego pełnoletnością.
24. Będzie łączył w sobie wszystkie cechy proroków razem wziętych.
25. Ptaki będą radośnie krążyć wokół jego głowy.
26. Będzie krewnym dla każdego człowieka i będzie wiedział wszystko o każdym, kto do niego przyjedzie.
27. Każdego ranka i wieczora będzie rozdawał przyjezdnym wino mądrości.
28. Będzie kroczył drogą prawości i będzie skupiał wokół siebie poszukiwaczy Boga.
29. Będzie przystanią dla porzuconych.
30. Nie ogłosi nowej religii.
31. W jego rządach nie będzie najmniejszego śladu dyktatury.
32. Przyjdzie po to, by wszystkie religie podnieść na ten sam piedestał chwały i będzie je uważał za jedno.
33. Będzie leczył wszelkie choroby.
34. Będzie waszym doradcą.
35. Będzie posiadał absolutną mądrość wszystkich proroków.
36. Jego panowanie rozpocznie się od ludzi Wschodu.
37. Będzie sławny, a jego sztandar zostanie poniesiony na cały świat.
38. Przed jego domem będą zbierać się ludzie z całego świata niesieni z wszystkich stron jak obłoki i padający u jego stóp jak krople deszczu.
39. Każdy, kto się do niego zbliży, znajdzie w nim ocean błogości.
40. Będzie posiadał wszelką utraconą wiedzę.
41. Będzie żył na świecie około 95 lat.
42. Będzie tak drobny, że chciałoby się go wziąć na ręce.
43. W jego otoczeniu zwierzęta będą bezpieczne, będą chodzić razem z ludźmi i nikt nie uczyni im krzywdy.
44. Ludzie będą zjeżdżać się do niego z czterech stron świata.
45. On sam wybierze osoby, które staną się mu bliskie.
46. Będzie nosił znamiona boskości jak specjalny przedstawiciel Najwyższego.
47. Poprzez jego osobę Bóg będzie promieniował pełnią swego blasku.
48. Przedmioty wytworzone w jego ciele będą pojawiać się przez usta. 49. Dobra nowina o jego obecności będzie rozchodzić się także wśród niematerialnych duchów. 50. W owym czasie będzie dochodziło do strasznych trzęsień ziemi, a ludzie będą umierać bez powodu.
51. Ten, kto go pozna, będzie zupełnie bezpieczny, jak gdyby znalazł ochronę korony wielkiego drzewa.
52. Ostatnim jego "Ja" będzie Jezus.
W teologii islamskiej mówi się, że Hazrat Mahdi będzie poprzedzał przyjście Hazrata Messiha (Mesjasza). Chrześcijanie mówią o tym jako o ponownym przyjściu Jezusa, jako o Adwencie Chrystusa. W Indiach powszechna jest wiara wśród muzułmanów, że owym Prorokiem Mahdi będzie Prema Sai Baba, awatara na podobieństwo Pir Tahir Pak Subuh. Mahdi ma pojednać wyznawców wszystkich monoteistycznych nurtów wszystkich religii na zasadach pokoju i poddania Bogu Najwyższemu.
Tytuły Hazrat Mahdi (as)
AL-MAHDI: Ten, który jest prawidłowo, właściwie prowadzony
AL-HADI: Ten, który prowadzi, kieruje do ścieżki prawdy
AL-QA’IM: Ten, który powstaje dla prawdy
AL-HUJJAT: Ostateczny dowód, którego nie można obalić
AL-MUNTADHAR: Ten, który jest oczekiwany
MAHDI AL-MUNTADHAR: Mahdi Oczekiwany
IMAM AL-MUNTADHAR: Oczekiwany imam (duchowy przywódca)
KHALAF AL-SALIH: Prawdziwy sukcesor (duchowy przywódca)
MANSUR: Divinely aided
SAHIB AL-AMR: Ten, komu powierzono Boskie rozkazy
SAHIB AZ-ZAMAN: Mistrz wieku, mistrz stulecia, mistrz czasów
WALI AL-’ASR: Strażnik i jedyny przywódca epoki
MAHDI AL-MAWUD: Mahdi Obiecany
IMAM AL-’ASR: Imam (duchowy przywódca) epoki, imam czasów
SAHIB AD-DAR: Mistrz (duchowy przywódca) siedziby
BAQIYATULLAH: Ostatni przewodnik i duchowy przywódca Allah Boga jaki przebywa na ziemi
QA'IM AL-MUHAMMAD (AS): Członek rodziny Świętego Proroka (saas) która się odradza
AL-KHATIM: Ten kto wyznacza terminy, ostatni, ostateczny
NAHIYAT AL-MUQADDAS: Święta Ścieżka, Święta Droga
Gen J - Ludy semickie - występowanie i zasięg kultury arabsko-żydowskiej |
Opracowanie i redakcja tekstu: Pir-o-Murshid Ahmad Ofiel Chishty
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz