Ramadan - miesiąc postu saum

RAMADAN - Miesiąc postu sufich, fakirów, derwiszów i muzułmanów   

Ramadan - arab. رمضان, ramaḍān; urdu, paszto, czecz. ramzān; per. i tur. ramazān – to tradycyjny dziewiąty miesiąc kalendarza muzułmańskiego. Dla muzułmanów wszelkich nurtów jest święty, gdyż w tym miesiącu rozpoczęło się objawianie Świętego Koranu – archanioł Gabriel (arab. Dżibril) ukazał się Świętemu Prorokowi Muhammadowi, przekazując kilka wersów przyszłej świętej księgi islamu. Ramadan jest tradycyjnym miesiącem wielbienie Boga, mistycznej ascezy, miesiącem modlitwy oraz studiowania Świętego Koranu. Nie śpij zbyt dużo, praktykuj duchowe oddanie, praktykuj dużo salat (modlitwy), praktykuj dużo wudu (wudhu) - przeganiania sił zła, przeganiania demonów i szejtanów (szatanów), praktykuj duchowo (latihan kedżiwan). Szczególnie ostatnie dziesięć dni miesiąca ramadan, oprócz poszczenia w dzień praktykuj dużo wielbienia i oddania Bogu (Subhanahu wa ta'ala). Dzienny czas postu wyznacza lokalny wschód i zachód słońca, co do minuty! 

Nazwa Ramadan pochodzi od słowa Ramd,  co oznacza ,,żar słońca''. Powiada się Ramada al-Saai'mu, czyli wnętrze człowieka stało się gorące z pragnienia wywołanego postem. Nazwa ramadan ma pochodzenie islamskie, wcześniej miesiąc ten był nazywany Naatiq. Miesiąc ten nazywa się ramadan, ponieważ: 

1. Poszczenie w tym miesiącu wywołuje gorąco i palenie wywołane pragnieniem;

2. Oddawanie czci Jedynemu Bogu w tym miesiącu wypala ślady grzechu w człowieku;

3. Pobożność człowieka w tym miesiącu wywołuje w jego sercu to potrzebne ciepło miłości do jego Stwórcy i innych ludzi.

Podczas trwania ramadanu od świtu do zmierzchu (około 15 minut po zachodzie słońca) porządnemu muzułmaninowi (wierzącemu w Boga) powyżej 10 roku życia nie wolno spożywać żadnych pokarmów, pić żadnych napojów, palić tytoniu, używać kosmetyków, uprawiać seksu (saum). W nocy seks jest dozwolony, oprócz dziesięciu ostatnich dni ramadanu. W tym czasie nie wolno kłamać powołując się na Allah Boga, Świętego Proroka i jego zastępców czy następców. Zabronione jest także zwilżanie gardła rozpyloną cieczą, zanurzanie całej głowy w wodzie, robienie lewatywy czy wywoływanie wymiotów. Można jedynie, gdy jest wysoka temperatura i bardzo sucho, przepłukać gardło wodą. Wszystkie te zakazy noszą nazwę mufirat (czynności przerywające post). Post przerywają także przypadłości związane z utratą świadomości: pijaństwo czy atak szaleństwa (nawet apopleksja) oraz miesiączka. Dużo czasu należy poświęcać modłom, studiowaniu Pisma Świętego (al-Quran), rozważaniom i refleksjom. Ostatni posiłek przed kolejnym dniem postu muzułmanie jedzą przed świtem. Od momentu, kiedy usłyszą wołanie do porannej modlitwy fadżr, powstrzymują się od dalszego jedzenia i picia. W ramadanie muzułmanie pracujący zwykle spożywają dwa posiłki – iftar po zachodzie słońca oraz suhur przed świtem. Sufi jednakże często polecają dla mistycznej ascezy jeden posiłek na dobę po zachodzie słońca, a tylko czasem przed świtem, jeśli uwarunkowane to jest ciężką pracą. W czasie dnia jednakże zachowywany jest całkowity post, powstrzymanie się do posiłków oraz napojów kalorycznych i wody (pełna jednodzienna głodówka oczyszczająca). 

Według tradycji mistycznej i duchowej, to podczas tego miesiąca archanioł Gabriel, po arabsku Dżibril, (tak, ten sam, w którego wierzą żydzi i chrześcijanie) objawił Świętemu Prorokowi Muhammadowi pierwsze wersy Koranu. "To jest miesiąc ramadan, w którym został zesłany Koran – droga prosta dla ludzi i jasne dowody drogi prostej, i rozróżnienie (pomiędzy dobrem a złem)" – Koran 2:185 - Ramadan. W swojej idei ramadan przypomina chrześcijański Wielki Post: pokuta, dobre uczynki, poświęcanie się Bogu, tyle, że stosunkowo niewielu chrześcijan w rzeczywiści praktykuje poszczenie (głodówki) w czasie Wielkiego Postu, takie jak polecał Jezus Chrystus, trwające 40 dni. Nakaz postu w ciągu dnia jest zapisany w Świętym Koranie. Każdego wieczora, po iftarze,  osoby obchodzące Ramadan spotykają się w świątyni, w meczecie na piątą modlitwę, yatsi („normalna” piąta modlitwa, także poza postem), połączoną z teravi. 

Post to inaczej ochrona przed karą Allah Boga. Dokładnie 29 lub 30-dniowy post obowiązujący wyznawców islamu ma na celu pomóc wiernym w odróżnieniu fałszu od prawdy, w zdyscyplinowaniu zmysłów. Podczas jego trwania należy pokutować czyli żałować swoich błędów, grzechów, przewinień, a w zamian doświadcza się odpuszczenia grzechów. Post (saum) ma na celu przerwanie rutyny związanej z zaspokajaniem codziennych potrzeb. Chodzi w nim o to, aby ćwiczyć ciało i ducha, wzmacniać wewnętrzną dyscyplinę i siły moralne. Ci, którzy poszczą, wchodzą do raju z bramy "ar-Rajan" (gdzie raj ma 8 bram, piekło 7, a odległość między bramami wynosi 70 lat). Kobiety ciężarne, karmiące matki, osoby nieuleczalnie chore oraz chore psychicznie, a także podróżujący dłużej niż trzy dni nie muszą przestrzegać postu w miesiącu ramadan. W zamian mogą wybrać sobie 30 dowolnych dni w ciągu roku na post (saum), a w czasie ramadanu nakarmić przynajmniej jedną osobę, której nie stać na przyzwoity posiłek wieczorny. 

Jednym z najważniejszych zasad postu (saum) w czasie ramadanu jest obowiązek jałmużny (darowizny, datku, dotacji). Jeśli nie zostanie on spełniony przez wiernego, post zostaje "zawieszony", czyli nie może być przyjęty przez Boga. Jałmużna (arab. zakat) może być symboliczna, np. wystarczy przekazać drobną kwotę na cel społeczny, pomóc osobom starszym, samotnym matkom lub uchodźcom. 

Jeśli wierny podczas postu w ramadanie dopuścił się umyślnego stosunku płciowego w ciągu dnia, musi on nadrobić ten dzień, jak również pokutować. Polega to na uwolnieniu niewolnika, a w przypadku braku takiej możliwości na pokucie przez kolejne dwa miesiące. Jeśli ponownie nie ma takiej możliwości, należy nakarmić 60 biednych ludzi. Jeżeli wierny nie ma możliwości zrealizowania ani jednej z trzech wymienionych pokut, nie ponosi on odpowiedzialności, gdyż nie jest w stanie jej ponieść, zgodnie z zasadą nie ma odpowiedzialności bez możliwości – Allah - Bóg Najwyższy, Absolut, nie nakłada na duszę niczego więcej nad jej możliwości. Pokuta nie obowiązuje kobiet. 

Jeśli post złamie kobieta brzemienna albo karmiąca piersią, obawiająca się o stan zdrowia swój lub dziecka, za każdy odpuszczony dzień musi nakarmić jedną biedną osobę. Ta sama zasada dotyczy mężczyzn i kobiet w podeszłym wieku. Przestrzegania postu nie można praktycznie skontrolować – stanowi on lekcję najszczerszego bezinteresownego poświęcenia dla zyskania łaski Allah Boga, który jako jedyny wie, czy wierny zachowuje post, czy też nie. 

Daty rozpoczęcia oraz zakończenia miesiąca ramadan (ramzan) 

Rok -- Od (Qudus) -- Do 

2007 - 13 września - 12 października

2008 - 1 września - 30 września

2009 - 22 sierpnia - 20 września

2010 - 11 sierpnia - 9 września

2011 - 1 sierpnia - 30 sierpnia

2012 - 20 lipca - 18 sierpnia

2013 - 9 lipca - 7 sierpnia

2014 - 28 czerwca - 27 lipca

2015 - 18 czerwca, cz. - 17 lipca, pt, Lailat-al-Qader 12/13 lipca, pn.  

2016 - 6 czerwca, pn. - 5 lipca, wtorek Lailat-al-Qader 30 czerwca/1 lipca, pt. 

2017 - 27 maja, so. - 25 czerwca, nd. Lailat-al-Qader 20/21 czerwca, śr.  

2018 - 16 maja, śr. - 14 czerwca, cz. Lailat-al-Qader 9/10 czerwca, nd. 

2019 - 6 maja, pn. - 4 czerwca, wt. Lailat-al-Qader 30/31 maja, pt.  

2020 - 24 kwietnia, pt - 23 maja, so. Lailat-al-Qader 18/19 maja, wt.  

2021 - 13 kwietnia, wt. - 12 maja, śr.; Lailat-al-Qader - 9 maja, ni. 

2022 - 2 kwietnia, so.  - 3 maja, ni.; Lailat-al-Qader - 28 kwietnia, cz. 

2023 - 22 marca, śr. - 20 kwietnia, czw.;  Lailat-al-Qader - 18 kwietnia, wt. 

2024 - 10 marca, ni. - 8 kwietnia, pn.; Lailat-al-Qader - 6 kwietnia, so. 

2025 - 28 luty, pt. - 29 marca, so.; Lailat-al-Qader - 27 marzec, cz. 

2026 - 17 luty, wt. - 19 marca, cz.; Lailat-al-Qader - 16 marzec, pn. 

2027 - 7 luty, ni. - 8 marzec, pn.; Lailat-al-Qader - 6 marzec, so. 

2028 - 27 stycznia, cz. - 25 luty, pt.; Lailat-al-Qader - 23 luty, śr. 

2029 - 15 stycznia, pn. - 13 luty, wt.; Lailat-al-Qader - 11 luty, ni. 

2030 - 5 stycznia, so. - 3 luty, ni.; Lailat-al-Qader - 31 styczeń, cz.

Święta rozpoczynają się zawsze o zachodzie słońca dnia poprzedzającego podaną datę, gdyż liczenie doby rozpoczyna się na Bliskim Wschodzie, wśród ludów semickich, w tym wśród Arabów, od zachodu słońca!

Błogosławiony miesiąc - miesiąc ramadan, miesiąc w którym zesłano Święty Kur'an jako przewodnik dla ludzi, szczególnie dla Arabów i rasy Semitów i jasny znak dla odróżnienia prawdy od fałszu, a kto ujrzy z was nów księżyca (który oznacza że rozpoczął się ramadan), to nakazany jest wam post. Islam został zbudowany na pięciu filarach: szahady (wyznanie wiary), wykonywaniu modlitw (salat), jałmużny (zakat), pielgrzymki i postu (saum) w miesiącu ramadan. Sufi oraz mistycy muzułmańscy szczególną wagę przywiązują do praktyki postu (saum) w czasie miesiąca ramadan, ale często dodatkowo kontynuują ten post jeszcze przez 10 dni poszcząc dni czterdzieści na wzór wielu dawnych proroków (nabi) i posłańców (rasul) Allah Boga. Wśród sufi, mistyków Persji i Bliskiego Wschodu popularne są bardziej ascetyczne, rygorystyczne wersje postu (saum) w miesiącu ramadan. 

"...To jest miesiąc ramadan, w którym został zesłany Kur'an - droga prosta dla ludzi i jasne dowody drogi prostej. Kogo z was zastanie ten miesiąc, to niech pości w tym czasie. A ten, kto jest chory lub w podróży, to przez pewną liczbę innych dni. Bóg chce dać wam ulgę, a nie chce dla was utrudnienia, chce, żebyście dopełnili tę liczbę i żebyście głosili wielkość Boga za to, że On poprowadził was drogą prostą. Być może będziecie wdzięczni!..." 

Ramadan jest dziewiątym miesiącem roku w kalendarzu muzułmańskim, bliskowschodnim. Nazwa jego oznacza 'Palący' - to ślad, że niegdyś odnosił się do miesiąca letniego. Z chwilą wprowadzenia ery muzułmańskiej wprowadzono kalendarz księżycowy. Ramadan zaczął się przesuwać co roku o jedenaście dni, gdyż o tyle rok księżycowy jest krótszy od słonecznego. W ten sposób Ramadan wędruje powoli wstecz przez wszystkie pory roku, sprawiedliwie rozdzielając związane z nim wyrzeczenia wśród muzułmanów zamieszkujących różne strefy geograficzne. Ramadan bowiem jest miesiącem wielkiego postu w islamie, a pełny obieg cofania się w stosunku do naszego kalendarza na zachodzie robi przez około 40 lat (przez trzy czasem cztery kolejne lata cofa się po kilka dni w jednym miesiącu, co widać w tabelce). Według tradycji mistycznej i duchowej islamu, Allah Bóg wyróżnił ramadan czyniąc go miesiącem zesłania Świętego Qur'anu. Miesiąc ramadan jest okresem postu, pokuty i odpuszczeniem grzechów. 

Najistotniejsza jest intencja muzułmańskiego oraz sufickiego postu. Nie jest to jedynie ascetyczno-mistyczna praktyka umartwiania się ani zaprzeczenia prawom ciała. Post (saum) jest sposobem przerywania rutyny zaspakajania potrzeb codziennych oraz ćwiczenia dyscypliny ciała i ducha. Chodzi tu o umocnienie dyscypliny wewnętrznej i siły moralnej. Przestrzeganie postu nie można praktycznie skontrolować, stanowi on lekcję najszczerszego bezinteresownego poświęcenia dla zyskania łaski Allah Boga, który jako jedyny wie, czy wierny zachowuje post, czy też nie. Post, saum, obowiązuje wszystkich dorosłych wiernych, zdrowych na ciele i umyśle, żyjących w warunkach, które pozwalają im znosić post bez szkody dla zdrowia. Choroba nieuleczalna, menstruacje, ciąża, połóg, karmienie piersią, podróż - pozwalają odłożyć spełnienie obowiązku postu na inny miesiąc tego samego roku. Jest to zwolnienie czasowe, które mija po powrocie takiej sytuacji do normy. 

Ramadan oznacza, że nadszedł dla nas czas szczególny, chociaż wielu z naszych bliskich, znajomych nie doczekało się go, umarli - odeszli ku Allah Bogu lub do piekła. Iluż z nich przygotowywało się na jego przyjście i spotkanie lecz Allah, Bóg Absolut (dżelle szanuhu) chciał aby odeszli. Dziękujmy więc Allah Bogu za to że obdarzył nas życiem byśmy mogli jeszcze raz pościć dla niego od przedświtu do zachodu słońca, modlić się wszystkimi modlitwami obowiązkowymi, robić dobre uczynki jak na przykład rozdawać sadogę ubogim czy też zapraszać i przyjmować poszczących w swoich domach, czytać Święty Kur'an (Koran). Dziękujmy Allah Bogu - Władcy Światów - Miłosiernemu i Litościwemu (Ya Rahman Ya Rahim), za jeszcze jeden dzień życia, byśmy mogli Go czcić i prosić o raj i miłosierdzie na ziemi. Wielu z ludzi często braci i sióstr w islamie i/lub braci i sióstr na ścieżce sufich, tassawuf czy subudh (tariqat), ma małą wiedzę o poście (saum), czy też choć raz pościło na chwałę Allah Boga (dżelle sznuhu). Czy choć raz poczuło smak postu poszcząc od wschodu do zachodu słońca, czując smak głodu, czując życie biedaka, który rzadko chodzi syty? Jaka to radość po tylu godzinach poszczenia zasiąść za stołem, lecz ten, kto nie pości, tego nie czuje. Wielu ludzi nie poszcząc mówi "jak będę starszy, będę miał więcej czasu", ale skąd on wie, że doczeka starości, ba czy doczeka jutra i czy będzie wówczas dawał radę pościć? 

Gdy stanie przed Allah Bogiem (dżelle sznuhu) w Dniu Sądu Ostatecznego co Mu powie? Jak zobaczy przed sobą piekło - ogień piekielny wtedy przypomni sobie i powie:

"O Allah Boże dlaczego Ciebie nie słuchałem!"

Czy ci ludzie nie słyszeli słów Allah Boga (dżelle szanuhu), który nakazał miesiąc ramadan miesiącem postu (saum) dla każdego muzułmanina (wiernego Bogu, wierzącego)? Czy nie boją się Dnia Sądu Ostatecznego? Czy też zapomnieli o nim, czy owładnęła ich pycha życia? Zapomnieli chyba o śmierci, zapomnieli że jeszcze tak niedawno pochowali swoich bliskich, że i oni odejdą i staną przed obliczem Allah Boga. Niech Allah (dżelle sznuhu) ma nas w swojej opiece. Muzułmanie, a także zwolennicy sufi czy subudh, obudźcie się i odwróćcie się od pychy i dostatku życia, popatrzcie przed siebie co przygotowaliście w tym życiu aby dostać się do raju, do Boga. Święty Prorok Muhammad (SAAW) powiedział iż miesiąc ramadan jest niezwykłym miesiącem, a wiernemu, który go wypełnił czcią i dobrymi uczynkami - Allah (dżelle sznuhu) go wynagrodzi.

Gdy nastaje ramadan zostają otworzone wrota raju, zaś wrota piekieł zostają zamknięte, a szejtany (diabły, złe duchy) przykute są łańcuchami. Wyjątkowe wartości postu dla wiernego to otworzenie wrót raju dla czyniących przykazane i dobre uczynki, zamknięcie wrót piekła oraz przykucie i splątanie łańcuchami diabłów. Wyjątkowość tego miesiąca to nadzieja na nagrodę dla tych co pościli w ramadanie, przebaczenie człowiekowi jego poprzednich grzechów, przybliżenie do Allah Boga.

Każdy dobry uczynek człowieka jest powiększany i tak za jeden dobry dziesięć, i tak do siedmiuset. Poszczącemu dane są dwa szczęścia: szczęście - radość kiedy kończy post posiłkiem i radość iż w Dniu Zmartwychwstania spotka swego Stwórcę, Tego który jego uśmierca i przywróci ponownie do życia w Dniu Sądu Ostatecznego (Yaum ud-Din). W Dniu Sądu (Rozliczenia) niczym będą pieniądze, zyska ten który powróci do Allah Boga z czystym sercem (safa dil). Poszczący wynagrodzeni zostaną w wyjątkowy sposób. Post jest tajemnicą, którą znają tylko poszczący i Allah Bóg (dżelle sznuhu). Jeżeli poszczący przerwie post, tak by nikt z ludzi nie dowiedział się o tym, jest w stanie to uczynić ale nie uczyni tego przez strach przed Allah Bogiem, który ciągle ma na uwadze jego postępki jawne i skryte. Post (saum) chroni poszczącego przed głupimi niedorzecznymi i próżnymi słowami oraz grzechami a w perspektywie Dnia Sądu Ostatecznego (Yaum ud-Din) wybawia go od piekła bo jak powiedział Święty Prorok Muhammad (SAAW):

"...post jest tarczą chroniącą sługę Allah Boga przed ogniem piekielnym..."

Post w miesiącu Ramadanie jest jednym z filarów islamu, bez którego wiara zaczyna się chwiać.

Każdej nocy tego niezwykłego miesiąca Święty Prorok Muhammad (SAAW) miał zwyczaj celebrować specjalne nabożeństwa, ceremonie duchowe, szczególnie długie, recytował w tym czasie partie Świętego Kur'anu tak, że całość przerecytował w ciągu miesiąca. W ten sposób ramadan jest także okresem przypomnienia sobie całej objawionej przez Allah Boga za pośrednictwem anioła Dżibrila (Gabriela) świętej księgi. Te nabożeństwa połączone z recytacją Kur'anu nazywają się Salat at-Tarawih lub Salat al-Kijam. Pierwszego Szawala rano, po zakończeniu miesiąca ramadan i poszczenia, wszyscy zbierają się w meczetach (domach modlitwy) na specjalnym nabożeństwie, na wspólną modlitwę świąteczną Ramadan Bajram (Ied Al-Fitr). 

Post - saum - polega na powstrzymywaniu się od picia i jedzenia od świtu do zachodu słońca. Nie są to jedyne obowiązki tego okresu, a poszczący w ciągu dnia musi również powstrzymywać się m. in. od palenia papierosów, zażywania narkotyków, oraz od stosunków płciowych (w nocy można). Post staje się obowiązkiem po osiągnięciu dojrzałości płciowej. Jednak wcześniej dzieci także mogą spróbować pościć, np. w sobotę lub niedzielę, gdy nie muszą iść do szkoły. Każdego dnia ramadanu domownicy muzułmańskiej rodziny wstają przed świtem (latem to bardzo wcześnie rano), aby zjeść lekki posiłek - suhur, a następnie modlą się modlitwę poranną - fedżr (fadźr, fajr). Po całym dniu postu, po zachodzie słońca można przerwać post. Tradycją w nauczaniu perskich imamów jest spożycie kilku daktylów i wypicie wody lub mleka. Później po modlitwie wieczornej mahrib można zjeść obiad, obiado-kolację, wieczerzę. Szczególnie w miesiącu ramadan muzułmanie często spotykają się na wspólne rodzinne obiady tzw. iftary. 

W ramadanie jest noc zwana Lejletul Kadr (Noc Mocy Bożej - Qader), a jest ona lepsza niż tysiąc miesięcy. Muzułmanie wypatrują jej w ciągu ostatnich dziesięciu nocy ramadanu (może to być 21, 23, 25, 27 lub 29). Muzułmanie tej nocy starają się modlić jak najwięcej oraz jak najwięcej wznosić próśb do Allah Boga. Najczęściej czas ten spędza się w meczecie (masih, dom modlitwy, świątynia). Pod koniec miesiąca ramadanu muzułmanie, bez względu na wiek przekazują Zakat al-Fitr (rodzice płacą zakat za dzieci) czyli jałmużnę (dotacje, datki). Jest to jałmużna, którą można dać w formie pieniędzy biednym oraz potrzebującym. Pierwszego Szawala (miesiąc następujący po miesiącu Ramadan), rano wszyscy zbierają się w meczetach lub domach na specjalnym nabożeństwie, na wspólną modlitwę świąteczną Ramadan Bajram (Id Al-Fitr). RAMADAN BAJRAM (Id Al Fitr) to najczęściej trzydniowe święto na zakończenie miesięcznego postu ramadanu, podobne jak Boże Narodzenie czy Wielkanoc u chrześcijan. Adepci sufickiej ścieżki o bardziej mistyczno-ascetycznych skłonnościach często kontynuują post przez dodatkowych dziesięć dni. 

Post, czyli saum, obowiązuje wiernego przez okres całego miesiąca zwanego ramadanem, tj. przez około 30 dni według kalendarza muzułmańskiego. Ze względu na fakt, iż kalendarz muzułmański uzależniony jest od księżyca, a obowiązujący w Polsce kalendarz gregoriański od słońca, mimo iż ramadan to zawsze dziewiąty miesiąc roku, to ma on różne daty - w naszym rozumieniu czasu. I tak np. w roku 2008 ramadan zaczął się pierwszego września, a w 2015 roku 17 czerwca o zachodzie słońca. Ustalenie tegoż momentu nie należy wcale do zadań łatwych. Moment rozpoczęcia ramadanu wyznacza ujrzenie nowiu 29-ego dnia miesiąca szaban (poprzedzającego ramadan) albo, w wypadku niemożności jego dostrzeżenia, uznaje się, iż szaban ma 30 dni. Podobnie koniec ramadanu potwierdzić musi 2 muzułmanów, którzy ujrzą nów - a w przypadku gdy wierni nie są w stanie tego dokonać, uznaje się, iż ramadan ma 30 dni. Powstaje zatem pytanie: skoro w dzisiejszym świecie wyznawcy islamu rozrzuceni są po całym globie, to czy dostrzeżenie nowiu przez któregokolwiek z muzułmanów obowiązuje ich wszystkich - nawet tych, którzy mieszkają w miejscu, gdzie jeszcze nie jest on widoczny? Szkoły prawa muzułmańskiego różnią się w tym względzie między sobą, np. hanafici uznają nów ujrzany przez wiernych z jakiejkolwiek części Ziemi za obowiązujący wszystkich, natomiast szafici nie. Obecnie dopuszcza się wykorzystywanie obserwacji astronomicznych do ustalenia widoczności nowiu czy raczej sierpa księżyca po nowiu. Muzułmanie wychodzą z założenia, iż dawniej tego nie czyniono, gdyż nie było to możliwe - jednakże przy obecnym rozwoju nauki można wykorzystywać ją jako wsparcie, chociaż ciągle za najlepsze uważa się ujrzenie małego sierpa księżyca po nowiu na własne oczy co możliwe jest wieczorem po zachodzie Słońca i rozpoczęcie postu od następnego poranka. 

Od pory rozpoczęcia ramadanu muzułmanie mają od świtu do zachodu słońca powstrzymywać się od: jedzenia, picia jakichkolwiek napojów, palenia papierosów, stosunków seksualnych. A zatem nie wolno przyjmować niczego przez usta (nawet świadomie przełykać śliny), ani niczego o wartościach odżywczych dla organizmu - np. kroplówki nie przepisanej przez lekarza jako konieczny zabieg medyczny. Dozwolone są zaś leki podawane dożylnie lub domięśniowo. Bardzo ważna jest również chęć podjęcia postu, intencja czyli niyya/t - zdecydowanie i wola wytrwania w nim. Ramadan to okres samodoskonalenia, skupienia się na wartościach duchowych, miast materialnych, praca nad swoją silną wolą. Post ma według muzułmanów również właściwości zdrowotne - przyczynia się do oczyszczenia organizmu. Duchowni podkreślają, że Święty Prorok Muhammad kończył całodzienny post wodą i daktylami, potem odbywał długie modlitwy, a następnie spożywał tylko lekki posiłek, co oznacza, że wieczorny posiłek nie jest okazją do objadania się jak czynią czasem bezbożnicy ukrywający się wśród muzułmanów (wierzących). Aby post w miesiącu ramadan był ważny, wierny musi codziennie rano przed rozpoczęciem poszczenia wypowiedzieć intencję (niyya/t). W Turcji zdarza się, że nad ranem w mieście słychać odgłosy bębnów, które mają obudzić wiernych, by zdążyli coś zjeść przed wschodem słońca. 

Miejscem intencji jest serce (qalb, dil). Powzięcie intencji w sercu przed czasem modlitwy Fadżr jest konieczne tylko w przypadku postu obowiązkowego. Jednakże w przypadku postu nadobowiązkowego intencja może być powzięta w dowolnym czasie. Czasami, nie w miesiącu ramadan, Wysłannik (sall allahu `alejhi wa sallam) przychodził do A'jszy i pytał ją: "Czy masz coś do jedzenia? Jeśli nie, będę pościł". Potwierdzone jest również, iż Towarzysze Wysłannika (sall allahu `alejhi wa sallam), tacy jak: Abu Darda, Abu Talha, Abu Hurajrah, Ibn Abbas i inni stosowali tą praktykę podczas postu nadobowiązkowego.  

Post zostaje przerwany w momencie, gdy wierny przekroczy któryś z wymienionych wyżej zakazów, ale nie tylko. W przypadku wystąpienia menstruacji, choroby, konieczności odbycia dalekiej podróży, można post odrobić w innym terminie. Według muzułmanów Allah Bóg pragnie ułatwić swoim wiernym życie. Pościć nie muszą chorzy umysłowo oraz dzieci. Jeśli chodzi o tę drugą grupę, to dzieci mogą stopniowo zaczynać pościć, by przyzwyczaić się do ramadanu. Często przeradza się to w swoistego rodzaju rywalizację między najmłodszymi - uczniowie w szkole odmawiają posiłków na wspólnej stołówce, prześcigają się w jak najdłuższym okresie wytrzymania bez jedzenia, by pokazać swoją siłę woli. Jest również grupa osób, które pościć nie mogą i jednocześnie nie są w stanie postu odrobić, np. nieuleczalnie chorzy lub ludzie starsi. Oni mogą dokonać wykupu (zwanego fidja) - czyli wyżywić własnym sumptem jakiegoś biedaka. 

Podczas tego szczególnego miesiąca jakim jest ramadan wszyscy powinni być dla siebie przyjaźni, pomocni, bardziej wyrozumiali. Niemniej człowiek jest tylko człowiekiem i częstokroć trudny post (saum) przyczynia się do większego rozdrażnienia niektórych osób, istnieją także statystyki, wskazujące na podwyższoną w tym czasie liczbę wypadków samochodowych - zapewne po części spowodowane jest to obniżoną koncentracją. Niemniej muzułmanie starają się wytrwać w poście i wykazać się jak największą prawością i ilością dobrych uczynków, których wartość ma w tym okresie być wielokrotnie pomnożona. Ramadan to także czas zwiększonej działalności o charakterze rekolekcyjnym, modlitewnym. W meczetach czyli w domach modlitwy wygłasza się wyjątkowo dużo kazań, pouczeń, wierni biorą też udział w specjalnych zbiorowych modłach - tarawih. Również w telewizji w krajach gdzie islam jest główną liczebnie religią nadawane są przeróżne programy na temat religii czy filmy dotyczące historii islamu. Podczas trwania ramadanu w ciągu dnia następuje niejakie spowolnienie życia, wiele instytucji jest zamkniętych w okolicach południa i otwartych z powrotem późnym wieczorem aż do godzin nocnych. Oczywiście zamknięte są przez cały dzień lokale gastronomiczne, z wyjątkiem kurortów turystycznych dla obcokrajowców. Nawet piętra restauracyjne w centrach handlowych świecą pustkami - światło jest wyłączone, a krzesła ustawione na stołach. Niemniej nie należy całego czasu postu np. po prostu przespać, gdyż wówczas poszczenie nie byłoby żadnym osiągnięciem wiernego. 

Wraz z zachodem słońca muzułmanie, także sufi czy adepci subudh, zasiadają do pożywnego posiłku zwanego iftar. Ma on uroczysty, wesoły charakter - spożywa się go często w szerokim gronie rodziny i przyjaciół. Pod wieczór wszyscy spieszą na iftar, zapraszają się nawzajem do swoich domów lub restauracji, co trochę przypomina chrześcijańską wigilię, kolację wigilijną, tyle, że powtarzaną przez 29 lub 30 kolejnych wieczorów zależnie od czasu biegu księżyca. Często post przerywa się tradycyjnie daktylem, którego spożycie rozpoczyna iftar. Podczas iftaru je się charakterystyczne dla tego czasu słodycze, takie jak choćby kunafa, czyli ciastko z orzechami. Przed świtem spożywa się natomiast posiłek zwany suhur. W telewizji muzułmańskiej często podaje się przepisy na różne dania na okres ramadanu, które są odpowiednio pożywne i dostarczające właściwych składników odżywczych. Podobnie postępuje się w odniesieniu do napoi. 

Ozdobne kartki z wykaligrafowanymi napisami Ramadan Karim wysyła się często swoim bliskim. Miasta są często specjalnie na ten czas przystrajane. Pnie palm okręca się kolorowymi lampkami, symbolem ramadanu są również lampiony zwane fanus. Także wystawy sklepowe ozdobione są dekoracyjnymi napisami Ramadan Karim, świecącymi księżycami i gwiazdkami. W wielu miejscach odbywają się publiczne przedstawienia, często przygotowywane przez młodzież, opowiadające historie z Koranu itp. 

Na czas ostatnich 10 dni ramadanu przypada tak zwana Noc Przeznaczenia (Laylat al-Qadr). Uczeni islamu nie są zgodni, kiedy dokładnie ona wypada. Wiadomo, że jest to dzień nieparzysty, a więc 21-szy, 23-ci, 25-ty lub 27-my, ale który konkretnie, tego ostatecznie nie ustalono. Najczęściej przyjmuje się dzień 27-my ramadanu. Noc Przeznaczenia została ustanowiona na pamiątkę objawienia Świętemu Prorokowi Muhammadowi pierwszych wersetów Świętego Koranu. Wówczas, według muzułmanów, Allah Bóg określa ludzki los, wyznacza człowiekowi jego przeznaczenie. Stąd wielu z nich spędza ten dzień na gorliwych modłach w meczecie, by wyprosić u Najwyższego (al-Ali) jak najlepszą przyszłość. Noc Przeznaczenia jest uważana przez wiernych za najlepszą noc w roku. 

Koniec postu ukoronowany jest świętem Id al-Fitr, drugim w hierarchii ważności świętem islamu po Święcie Ofiarowania (Id al-Adha), nazywanym często Małym Świętem. Po wspólnej modlitwie w meczecie, w domu modlitwy, wierni udają się w odwiedziny do swoich rodzin i przyjaciół, składają sobie życzenia, obdarowują się prezentami, jedzą łakocie itp. Wówczas rozdaje się również jałmużnę ubogim, by oni także mogli w pełni doświadczyć radości tego święta oraz na znak ogólnego pojednania i solidarności między ludźmi. Wierny w podzięce dla Allah Boga za zesłane łaski może też pościć w inne dni niż te przypadające na ramadan, co często wykorzystują adepci ścieżki sufich oraz subudh. 

Ramadan to czas szczególny w życiu muzułmanów, częstokroć bardzo przez nich wyczekiwany. Dla niemuzułmanów może się to wydawać niezrozumiałe - jak można z radością oczekiwać kilkudziesięciu dni bardzo restrykcyjnego, trudnego postu? W końcu wiele krajów z kręgu kultury islamu leży dodatkowo w strefie bardzo ciepłego klimatu - powstrzymanie się od picia przez cały dzień przy temperaturze powietrza około 50°C to prawdziwy sprawdzian samozaparcia. Konwertytom nie nawykłym do postu często radzi się, aby pierwszy miesiąc postu w życiu nie był zbyt rygorystyczny, jak muszą się napić, bo dzień bez picia jest bardzo trudny, to mogą wypić kilka łyków wody czy leczniczą ziołową herbatkę na regulację przewodu pokarmowego. Organizm wielu osób musi mieć czas na przystosowanie się do całego miesiąca bez jedzenia i picia od rana do nocy. Niemniej jednak muzułmanie cieszą się na ten czas, gdyż jest on dla nich wyjątkową możliwością poświęcenia się w imię Boga, okresem pracy nad samym sobą, samodoskonalenia się, pomocy innym, naprawy własnych grzechów, zwrócenia się do Allah Boga. Przebywanie podczas ramadanu w kraju muzułmańskim jest bardzo ciekawym przeżyciem. Z szacunku dla przekonań innych należy również pamiętać, iż nie wolno wówczas jeść czy pić w miejscach publicznych. Od wieków post w ramadanie budzi zainteresowanie niemuzułmanów, pewną fascynację, ale i respekt. Wypełniając obowiązki wobec swej wiary, poszczący muzułmanin stanowi wspaniały symbol wytrwałości i pobożności wyznawców islamu, a jeszcze bardziej ezoterycznych nurtów mistyki czy duchowości, takich jak sufizm czy subudh. 

Koniec ramadanu, a ściślej - pierwsze dni następującego po nim miesiąca szawwal - to Id al-Fitr, święto zakończenia postu. Zwykle trwa ono nawet 4-5 dni, a czasem cały tydzień, i podobnie jak chrześcijańskie Boże Narodzenie, jest okazją do zjazdów rodzinnych. Może być wtedy trudno o miejsce w hotelach, a autobusy i pociągi pękają w szwach. Większość urzędów i sklepów jest w tym czasie nieczynna w państwach islamu. 

Allah (subhanahu wa ta`ala) Bóg nakazał muzułmanom, aby pościli tak, jak nakazał to Ludziom Księgi (persom, żydom i chrześcijanom) przed nimi. Objawione zostało w Al Qur'anie: "O wy, którzy wierzycie! Jest wam przepisany post, tak jak został przepisany tym, którzy byli przed wami - być może, wy będziecie bogobojni - [Sura Baqarah" - Krowa, 183, (2:183)]. W pierwszym okresie rozprzestrzeniania się islamu, czas trwania i zasady postu były zgodne z tym, co Allah (subhanahu wa ta`ala) Bóg objawił Ludziom Księgi. Zakaz jedzenia, picia i stosunków seksualnych obowiązywał nocą po tym, jak ktoś zasnął. Jeśli ktoś już zasnął nie mógł dokonywać żadnej powyższej czynności aż do nocy następnego dnia, co oznacza, iż nie spożywano sahur (posiłku przed świtem). Jednak po tym, jak powyższe zasady zostały zmienione, Wysłannik (sall allahu `alejhi wa sallam) nakazał muzułmanom spożywanie sahur (posiłku przed świtem), abyśmy różnili się w naszym poście od postu Ludzi Księgi. 'Amr ibn Al-Aas relacjonuje, iż Wysłannik Allaha (sall allahu `alejhi wa sallam) powiedział: "To co odróżnia nasz post od postu Ludzi Księgi, to posiłek przed świtem." [Muslim]. Sufi i wielu mistyków muzułmańskich pozostawało jednak przy jednym posiłku wieczorem jeśli nie pracowali ciężko ani nie uczestniczyli w jakiejś bitwie wymagającej siły do walki, gdyż głównym powodem owych ulg w poście była ciężka praca i konieczność posiadania siły do walki i wojowników. Wielu mistyków jednak przez pewne okresy stosowało praktyki ascetyczne, chociażby post z posiłkami spożywanymi tylko co drugi dzień.  

Kiedy muzułmanie z krajów arabskich rozpoczynają miesięczny post, wyznawcy tej religii w Indiach dopiero dzień później. Różnic między islamem w kraju Bharata i na Bliskim Wschodzie jest więcej. Zamieszanie z datą rozpoczęcia ramadanu wynika z kalendarza księżycowego, którym posługują się muzułmańscy duchowni. Post zaczyna się wraz z wypatrzeniem sierpa nowego księżyca po nowiu - właśnie tego dnia Bóg przekazał Świętemu Prorokowi Muhammadowi pierwsze wersy Świętego Koranu (Pisma Świętego al-Qur'an. - Różnice geograficzne powodują, że w kalendarzu księżycowym jesteśmy dzień za Arabią Saudyjską, dlatego zaczynamy post dzień później - tłumaczy Syed Tariq Bukhari w magazynie Wall Street Journal. Bukhari jest członkiem Komitetu Centralnego ds. obserwacji księżyca oraz sekretarzem generalnym rady przy słynnym meczecie Dżama Masdżid w Starym Delhi w Indii. Obserwacja księżyca jest o tyle ważna, że zgodnie ze zwyczajem, tylko wtedy gdy ukaże się na niebie rozpoczyna się ramadan. Jednak nie każdy może zgłosić pojawienie się księżyca. Wymagany jest do tego tzw. muzułmański świadek, a ten musi być przykładnym muzułmaninem, poważanym w swojej społeczności i do tego nosić brodę. Jeśli taki się nie trafi, to komitet czeka na oświadczenia 80 lub 90 mniej wiarygodnych świadków. 

W Indiach ramadan, to częściej ramazan (z perskiego) lub zazwyczaj ramzan (z urdu). Dlatego na subkontynencie indyjskim (czyli również w Pakistanie i Bangladeszu) życzy się Ramzan Mubarak - Szczęśliwego Ramadanu. - Jeśli ośmielisz się powiedzieć Ramadan Kareem, to tak jak wygadać się, że trochę zbyt często bywasz w Arabii Saudyjskiej i jesteś na dobrej drodze do konserwatyzmu - pisze Farahnaz Zahidi Moazzam na blogu pakistańskiego Dawn. Kaszmirczycy u których wielu jest muzułmanami podczas postu zapewniają, że chociaż wymagający fizycznie, ramadan jest rodzinnym świętem, a dzień zakończenia postu, Id al-Fitr wyczekuje się nie dlatego, że można się w końcu najeść o normalnej porze, ale ponieważ jest dniem pojednania i przebaczenia grzechów. 

Obowiązek postu w islamie 

Post w miesiącu ramadan jest obowiązkiem każdego muzułmanina płci męskiej i żeńskiej, posiadającego następujące kwalifikacje:

1. Umysłowe i fizyczne zdrowie, co oznacza że jest on (ona) zdrowy(a) na umyśle i zdolny do postu.

2. Odpowiedni wiek czyli dojrzałość psychofizyczna osiągana po 10 czy 14 latach (dojrzałość płciowa). Dzieci przed okresem pokwitania powinny być zachęcane do praktykowania postu łatwiejszym sposobem, tak że osiągając wiek pełnej dojrzałości będą fizycznie i umysłowo przygotowane do podjęcia pełnego Postu.

3. Pobyt w stałym miejscu zamieszkania (w swoim mieście , wsi, posiadłości etc.) oznacza to, że poszcząca osoba nie jest w podróży, oddalona od miejsca zamieszkania nie mniej niż 70 km. 

4. Absolutna pewność, że post nie będzie przyczyną jakichkolwiek szkód fizycznych i umysłowych, pomijając naturalną reakcję na głód i pragnienie.

Zwolnienie z postu w czasie ramadanu 

Z obowiązku postu zwolnione są następujące kategorie osób:

1. Dzieci poniżej wieku dojrzewania i pokwitania.

2. Osoby umysłowo chore, nie powiedziane za swoje czyny. (Wymienione wyżej osoby zwolnione są z obowiązku postu i nie muszą go uzupełniać innymi formami zastępczymi).

3. Mężczyźni i kobiety, które ze względu na podeszły wiek nie są w stanie podołać trudnościom wynikającym z obowiązku postu. Osoby te muszą jednak zastąpić post dostarczeniem posiłku przynajmniej dla jednej potrzebującej osoby lub pieniężnym ekwiwalentem tego posiłku. Jeśli osoby te zdolne są do postu przynajmniej przez jeden dzień, powinny pościć. Resztę dni miesiąca należy zastąpić nakarmieniem potrzebującego. W przypadku zlekceważenia tych przepisów w/w osoby będą winne złamania postu.

4. Osoby chore, których stan zdrowia pogorszyłby się podczas postu. Mogą uzupełnić post po powrocie do zdrowia, w różnych wygodnych dla nich dniach.

5. Osoby będące w podróży, przekraczające dystans 70 km. W takim przypadki podróżujący mogą przerwać post tymczasowo, uzupełniając go w innym terminie, dzień po dniu.

6. Kobiety brzemienne i karmiące niemowlęta mogą przerwać post jeśli zagraża on ich zdrowiu lub zdrowiu ich dzieci. Jednakże muszą one uzupełnić post w terminie późniejszym, dzień po dniu.

7. Kobiety w okresie menstruacji (nie dłużej niż 10 dni) i w czasie porodu (nie dłużej niż 40 dni). Kobietom tym nie zezwala się pościć nawet wtedy kiedy tego chcą i mogą to uczynić. Muszą one przełożyć post na późniejszy termin. Uzupełniając go dzień po dniu.

Przyjmuje się tu, podobnie jak i przy wszystkich innych przedsięwzięciach związanych z islamem, że intencją postu jest posłuszeństwo wobec Allah Boga, Jego rozkazów oraz miłość do Niego. 

Ogólne zalecenia na czas postu w ramadanie 

Święty Prorok Muhammad (saw) gorąco zalecał podczas postu miesiąca ramadan:

1. Jedzenie lekkiego posiłku na krótko przed świtem, znanym pod arabską nazwą Suhur.

2. Spożycie trzech daktyli i wypicie szklanki wody zaraz po zachodzie słońca odmawiając jednocześnie następującą modlitwę: Allahurnma laka sunma, ła ala rizkika aftarna (O Boże w imieniu Twoim pościliśmy i teraz przerywamy post pokarmem dostarczonym nam przez Ciebie).

3. Spożywanie jak najlżejszych posiłków, ponieważ Prorok uczył, że najgorszą rzeczą do przepełnienia jet ludzki żołądek. 

4. Odprawianie nadobowiązkowej modlitwy znanej jako Taralih. 

5. Wzajemne odwiedzimy wiernych i intensyfikacja akcji dobroczynnych. 

6. Wzmożenie studiów i recytacji Świętego Koranu. 

7. Umacnianie ducha cierpliwości i pokory. 

8. Nadzwyczajna ostrożność w posługiwaniu się zmysłami, w myśleniu i szczególnie w używaniu języka. Powstrzymanie się od niepotrzebnych rozmów i obmawiania oraz unikanie wszelkich nieprzyzwoitych ruchów. 

Słowniczek 

Saum (arab. صوم, ṣawm – post) – w islamie jeden z pięciu obowiązków każdego dorosłego muzułmanina. W czasie miesiąca ramadan (dziewiątego według kalendarza muzułmańskiego) od brzasku do zachodu słońca obowiązuje ścisły post – nie wolno ani jeść, ani pić, kłamać, a także palić tytoniu i odbywać stosunków seksualnych. Po zachodzie słońca post nie obowiązuje. Koran (2:183) mówi: "O wy, którzy wierzycie! Jest wam przepisany post, tak jak został przepisany tym, którzy byli przed wami – być może wy będziecie bogobojni – na określoną liczbę dni." Użyte określenia oznaczają:

Wy, którzy wierzycie – wyznawców islamu ("którzy wierzycie w niniejsze objawienie", tj. Koran).

Którzy byli przed wami – wyznawców wcześniejszych religii objawionych (judaizmu i chrześcijaństwa). 

Wszystkich muzułmanów na całym świecie obowiązuje przestrzeganie postu przez jeden pełny miesiąc w roku. Ponieważ chodzi o miesiąc księżycowy, wypada on w różnych okresach roku słonecznego. Dzięki temu powstaje pewna równowaga. Czasami poszczenie w miesiące zimowe jest łatwe, bo dni mijają szybko, a noce są długie, z kolei latem dni są dłuższe i poszczenie wymaga więcej wysiłku. Miesiąc postu występuje w różnych porach roku, więc na całym świecie muzułmanom czasem jest pościć łatwo, a czasem trudno. W islamie post zaczyna się od świtu, a kończy wraz z zachodem słońca. W tym czasie należy całkowicie powstrzymywać się od jedzenia i picia. Na muzułmański post składa się nie tylko głód i pragnienie, ale przede wszystkim rozwój charakteru. Muzułmanie budzą się kilka godzin przed świtem, aby wspominać Boga i odmówić modlitwę. Podczas postu w muzułmańskim domu częściej też niż zwykle cytuje się Koran. Tak więc spora część nocy zostaje poświęcona na ćwiczenia duchowe, które podkreślają znaczenie całego postu. Podczas dnia muzułmanom zaleca się – oprócz zaprzestania jedzenia i picia – powstrzymywanie się od próżnych rozmów, sprzeczek i waśni oraz wszelkich czynności poniżej godności prawdziwego wyznawcy. Nie wolno oddawać się żadnym rozkoszom cielesnym. Nawet mąż i żona za dnia prowadzą osobne życie, nie licząc oficjalnych relacji typowych dla wszystkich ludzi. 

Poza postem w miesiącu ramadan istnieją różne inne okresy, w których post (saum) jest bardzo zalecany według tradycji Świętego Proroka Muhammada (saw). Między innymi są to poniedziałki i czwartki każdego tygodnia, niewielka liczba dni każdego z dwóch miesięcy poprzedzających ramadan, to jest w miesiącach rabab i szab’an. Sześć dodatkowych dni postu w miesiącu szałal (następny po ramadanie i świętach Iid-ul-Fitr), czyli tzw. biały post -  zgodnie z tradycją Świętego Proroka wymazuje grzechy całego poprzedniego roku. Ponadto istnieją możliwości poszczenia w każdym dniu każdego miesiąca, przez cały rok, za wyjątkiem świąt Iid i piatów, kiedy to muzułmanie nie powinni pościć. 

Posty nieobowiązkowe cieszą się taka popularnością, że stały się elementem życia prawego muzułmanina, a jeszcze bardziej fakirów, sufich czy mistyków muzułmańskich (tassawwuf). Wprawdzie większość wyznawców ogranicza się jedynie do obowiązkowego miesiąca postu, niektórzy dobrowolnie poszczą od czasu do czasu, zwłaszcza gdy znajdują się w kłopotach. Ponieważ modlitwy odmawiane podczas postu są skuteczniejsze, wielu ludzi powstrzymuje się od jedzenia i picia, aby pomóc w rozwiązaniu swoich problemów. Czasami jednak zależy im wyłącznie na łasce Boga. Nie ma tu żadnych ograniczeń, jednak Założyciel islamu (saw) mocno odradzał tym którzy ślubowali pościć bez ustanku przez całe życie przestrzeganie postu przez całe życie. Gdy dowiedział się o  przypadku takiego człowieka, wyraził swoją dezaprobatę i skrytykował go za próby osiągania wyzwolenia poprzez zmuszenia jego woli do tego. Powiedział mu: „Właśnie powodując kłopoty albo nieprzyjemności, nie tylko nie będziesz mógł zadowolić Boga, ale możesz także spowodować jego niezadowolenie”. Zwrócił uwagę, że zbytnia surowość wobec siebie jest równoznaczna z zaniedbywaniem żony i  dzieci, przyjaciół i krewnych, itd. Prorok (saw) przypomniał mu zwłaszcza o obowiązkach w relacjach z innymi ludźmi. Jego rada brzmiała: Wywiązuj się z powinności wobec Boga jak również wobec wszystkiego, co Bóg stworzył. Niektórym uporczywie błagającym pozwalał na opcjonalny post tylko w stylu Proroka Dawida (pokój z nim). Założyciel islamu (saw) opowiedział, że Święty Prorok Dawid jednego dnia przestrzegał postu, a drugiego nie. Od złożenia przysięgi przez całe życie pościł co drugi dzień. Prorok (saw) powiedział: „Na tyle mogę pozwolić, ale na nic więcej”. 

Iftar (ar. إفطار, ifṭār) – pierwszy posiłek, który spożywa muzułmanin po zachodzie słońca w okresie postu ramadan. Iftar jest jednym z religijnych elementów obchodzenia ramadanu, posiłek często jest spożywany razem z innymi ludźmi po modlitwie o zachodzie słońca (maghrib). Jest to również pierwszy posiłek muzułmanina w okresie ramadanu, spożywany od porannego posiłku przed wschodem słońca, suhur. W ciągu całego dnia (od wschodu do zachodu słońca) muzułmanin powinien powstrzymać się m.in od jedzenia, picia oraz kontaktów seksualnych (saum). 

Suhur (ar. سحور, suḥūr) – ostatni posiłek, który wolno spożyć muzułmaninowi przed świtem w okresie postu ramadan. Należy spożyć go przed wezwaniem do porannej modlitwy przed wschodem słońca (fadżr). Suhur jest najczęściej jedynym poza wieczornym iftarem, czyli pierwszym po zachodzie słońca, posiłkiem spożywanym w okresie ramadanu. W ciągu całego dnia (od wschodu do zachodu słońca) muzułmanin powinien powstrzymać się m.in od jedzenia, picia oraz kontaktów seksualnych (saum). 

Muzułmańska era rozpoczyna się wraz z wielkim wydarzeniem Hidżry  czyli emigracji Proroka Muhammada (saw) i Jego Współtowarzyszy (RA) z Mekki do Medyny. Przyjęcie tego wydarzenia za początek muzułmańskiej ery miało miejsce w okresie kalifatu Omara- Al-Chataba (RA), drugiego następcy Proroka Muhammada (saw). Tak więc rok 1990 według zreformowanego kalendarza gregoriańskiego jest rokiem 1411 według kalendarza Hidżry.

Kalendarz muzułmański jest kalendarzem lunarnym, co oznacza że jego miesiące określane są według różnych pozycji księżyca. Każdy muzułmański rok posiada 12 miesięcy, każdy miesiąc składa się z 30-tu lub 29-ciu dni, w zależności od fazy księżyca. Miesiącami tymi są : Muharam, Safar, Rabi-al-Ałłal, Rabi-al-Thani, Dzidami alałlal, Dzidami al-Thani, Redżab, Sza’ban, Ramadan, Zul Keda (Szawal), Zul Hiżża. 

Tarawih, terawih - to modlitwa nadobowiązkowa (sunna) odmawiania po modlitwie nocnej - isza (przed modlitwą witr) w ramadanie. Modlitwa ta znana jest też pod nazwą qijamun ramadan. Podobnie jak w innych modlitwach nadobowiązkowych, nie ogłasza się na nią azanu ani iqamy. Według Abu Hurajry, Prorok (pokój i błogosławieństwo Allaha z nim) rzekł: „Temu, kto przestrzega modlitwy nocnej w ramadanie powodując się wiarą i nadzieją na nagrodę od Allaha, zostaną wybaczone grzechy, które popełnił wcześniej”. [Muslim] Aisza przekazała, że Prorok (pokój i błogosławieństwo Allaha z nim) modlił się w meczecie i było z nim kilka osób’; kiedy modlił się następnej nocy, towarzyszyło mu więcej ludzi. Trzeciej nocy, ludzie zgromadzili się, lecz (Prorok) nie wyszedł (by poprowadzić modlitwę). Rano rzekł: ‚Zauważyłem, co uczyniliście, lecz obawa, że modlitwa ta może stać się dla was obowiązkową (w ramadanie) powstrzymała mnie od dołączenia (do was)’”. [Muslim]

Modlitwa tarawih może być odmawiania w zgromadzeniu w meczecie lub indywidualnie. Jedyną przyczyną dla której Święty Prorok zaprzestał odmawiać ją w grupie była obawa, że może stać się obowiązkową, a co za tym idzie, warunkiem koniecznym do wypełnienia przez wiernych w miesiącu postu. Modlitwa tarawih opiera się na wielokrotności parzystej liczby rakatów. Minimalna ilość rakatów odmawianych w tarawih wynosi dwa, maksymalna jedenaście lub dwadzieścia (dziesięć par). Podczas tarawih po recytacji sury Otwierającej (Fatiha) w każdym rakacie recytuje się wersety bądź sury Koranu. Jeżeli wierny chce odmówić osiem rakatów modlitwy tarawih: odmawia dwa rakaty i kończy je taslimem (tak, jak modlitwę fadżr); wstaje, odmawia dwa rakaty kończąc je taslimem; wstaje odmawia dwa rakaty i kończy je taslimem; wstaje odmawia dwa rakaty – tak, aby w sumie ilość wszystkich rakatów wyniosła osiem. Na koniec można odmówić dwa rakaty – szafu i jeden rakat witr – co da w sumie jedenaście rakatów. Zgodnie z hadisem przekazanym przez Aiszę, Święty Prorok (pokój i błogosławieństwo Allah Boga z nim) nigdy nie przekraczał jedenastu rakatów w ramadanie, aczkolwiek, dwadzieścia rakatów tarawih i trzy rakaty witr zostały potwierdzone przez Umara, Usmana, Ali Murtaza oraz wielu innych Salafów. Możliwym wytłumaczeniem różnic między przekazami jest to, że jedenaście rakatów to sunna zaś pozostałe są pożądane (mustahab). Chociaż sunna nie precyzuje, ile ze Świętego Koranu należy recytować po surze Otwierającej w modlitwie tarawih, Salafowie przekazali, że recytowali całą surę Krowa w ośmiu rakatach. Wierny, który nie jest w stanie ich naśladować, powinien recytować tyle Koranu, ile jest w stanie.