Muhammad Ali - Cassius Marcellus Clay - Bokser, islam i sufizm
Śmierć mistrza Muhammada Ali zjednoczyła bokserski świat, który okrył się żałobą. - To nasz największy bohater - podkreślają amerykańscy muzułmanie. - Ameryka powinna dziękować Bogu za niego. Był amerykańskim bohaterem - powiedział Talib Shareef, prezes Meczetu Proroka na zgromadzeniu przywódców muzułmańskich w Waszyngtonie, na którym uhonorowano zmarłą legendę światowego i amerykańskiego bosku.
Muhammad Ali z wizytą w domu Szajcha Kabbani - Naqszibandi |
Muhammad Ali - żył lat 74; ur. jako Cassius Marcellus Clay, Jr. 17 stycznia 1942 w Louisville, zm. 3 czerwca 2016 w Phoenix – amerykański bokser, gorliwy muzułmanin, wyznawca islamu. Jego najbardziej znane pseudonimy to: The Greatest (Największy, Akbar), The Champ, The Louisville Lip. Wzrost: 191 cm; masa ciała: 86 do 107 kg; styl walki: praworęczny; kategoria wagowa: ciężka.
Muhammad Ali miał siostrę i czworo braci. Jego babcia ze strony ojca pochodziła z Madagaskaru, a wszyscy przodkowie byli ciemnoskórymi niewolnikami okrutnie przywleczonymi do USA w ramach panującego tam skrajnie bestialskiego niewolnictwa. Jego ojciec był metodystą, ale razem z młodszym bratem zostali przez ojca oddani do szkoły baptystycznej. Młodszy brat Muhamamda Ali Rudolph także później przeszedł na islam i przyjął imię Rahman.
W 1955 roku młody przyszły bokser przeżył wielki wstrząs psychiczny widząc jak z powodu rasistowskiego i nazistowskiego apartheidu panujące wówczas w USA zamordowano jego przyjaciela, którym był Emmett Till.
Treningi bosku rozpoczął w wieku lat 12-cie, w 1954 roku za namową policjanta, który spisywał sprawę z ukradzionego mu przez jakiegoś złodzieja roweru. Aby nie dać się bandziorom, musisz chłopcze zacząć trenować boks - powiedział policjant.
Zdobył złoty medal podczas igrzysk olimpijskich w Rzymie, później zyskał wielką sławę jako bokser zawodowy. Jako jedyny pięściarz w historii trzykrotnie zdobył tytuł mistrza świata wszechwag i skutecznie bronił go dziewiętnaście razy. Stoczył 61 walk, wygrał 56 pojedynków, z czego 37 przez nokaut. Poniósł tylko 5 porażek.
Na początku lat 60-tych XX wieku przeszedł na islam i znany był ze swych poglądów antywojennych, które wielokrotnie demonstrował w kontekście amerykańskiej interwencji w Wietnamie. Dokładnie po walce o tytuł mistrza świata w 1964 roku przystąpił oficjalnie do Nation of Islam czyli do Narodu Islamu, radykalnej organizacji czarnoskórych Amerykanów, wyznających islam, prowadzonych przez Malcolma X oraz Ellijaha Muhammada. Zrezygnował z nazwiska Cassius Clay – początkowo nazwał się Cassius X. Po tym, jak Ellijah Muhammad przezwał go "Ali", przyjął muzułmańskie nazwisko Muhammad Ali (najbardziej godny czci, wzniosły, wysoki).
Pierwszy raz o organizacji Naród Islamu (Nation of Islam) zrzeszającej głównie ciemnoskórych muzułmanów w USA usłyszał w 1959 roku, a dołączył do tej wielkiej i pięknej w owych czasach wspólnoty w 1961 roku. Na początku w całkowitej tajemnicy uczęszczał na spotaknia ruchu Naród Islamu. W 1962 roku spotkał lokalnego lidera ruchu zwanego Malcolm X, który szybko stał się jego mentorem i przewodnikiem duchowym. Muhammad Ali zaczął podkreślać swą muzułmańską tożsamość od 1964 roku, gdy zmienił nazwisko porzucając dawne Cassius Marcellus Clay. W 1964 roku przeprowadził się do południowego Chicago aby żyć w pobliżu centrali ruchu Naród Islamu oraz blisko domu głównego lidera NI, znanego jako ELijah Muhammad.
W 1975 roku Muhamamd Ali przeszedł na islam w wersji sunnickiej, podobnie jak w 1964 roku jego przyjaciel Malcolm X. Ku sunnizmowi skierował cały ruch Narodu Islamu jego nowy Imam Warith Deen Mohammed, który przejął organizację po śmierci Elijah Muhammada, swego ojca. W ostatnich latach życia najbliższy był mu sufizm łączący różne nurty mistyczne w islamie – podaje agencja Reutera. Niestety w polskich mediach publicznych jakoś niewiele się wspomina o tym, że Muhammad Ali był przez ponad 50 lat jednym z najbardziej rozpoznawalnych muzułmańskich aktywistów pokojowych w USA, a braterstwa narodów o różnych kolorach skóry nauczył się w muzułmańskiej radykalnie pokojowej organizacji Naród Islamu oraz w czasie pielgdzymki do Mekki.
Czynienie Pokoju - to prawdziwe i zarazem dosłowne znaczenie słowa islam, o czym wszystkie radia, telewizje i internet powinny "szczekać" przez całą dobę na okrągło, żeby odszczekać swoje kłamliwe milczenie na temat pokojowej działalności wielkich muzułmanów takich jak Muhammad Ali. Islam wszak to trzecia potęga religijna w USA, po protestantyzmie i katolicyzmie, aczkolwiek muzułmanami w USA są głównie kolorowi obywatele tego kraju.
Muhammad Ali był zdeklarowanym przeciwnikiem ludobójczej, amerykańskiej nazistowskiej wojny w Wietnamie prowadzonej przeciwko narodowi wietnamskiemu. Zawsze był silną osobowością, posiadał w sobie coś charyzmatycznego. Gdy powrócił ze złotym medalem olimpijskim do Louisville w USA, odmówiono mu posiłku w barze. Usłyszał: "kolorowych nie obsługujemy..." Wzburzony tymi przejawami nazistowskiego białego rasizmu amerykańskiego poszedł na most i wrzucił medal do rzeki Ohio.
Muhammad Ali od 1984 roku zmagał się z uciążliwością chorobą Parkinsona znanej w Polsce jako papieska choroba Jana Pawła II.
Nie brakowało mu wrogów, nazywali go "krzykaczem", na co sam nieco zapracował. Nazywali go "tancerzem", bo hołdował specyficznemu stylowi walki, zgodnie z wersem piosenki "tańczył jak motyl, żądlił jak pszczoła". Ponadto był zdeklarowanym przeciwnikiem wojny w Wietnamie. - Kiedy patrzymy na historię społeczności afroamerykańskiej, ważnym czynnikiem w popularyzacji islamu w Ameryce jest właśnie Muhammad Ali - powiedział Warith Deen Muhammad II, syn bokserskiej legendy w oświadczeniu. - Ali był darem od Boga. Nie tylko dla muzułmanów, ale dla całego świata - dodał Nihad Awad, dyrektor wykonawczy CAIR, islamistycznej Rady Stosunków Amerykańsko-Islamskich.
Kariera boksera w skrócie
Cassius Marcellus Clay Jr., znany powszechnie jako Muhammad Ali, urodził się 17 stycznia 1942 roku. Karierę zaczął na olimpijskim ringu w Rzymie w 1960 roku, pokonując w finale wagi półciężkiej Zbigniewa Pietrzykowskiego. Szybko zaczął odnosić sukcesy w gronie zawodowców.
Bokser islamu - Muhammad Ali |
Muhammad Ali jako jedyny bokser w historii trzykrotnie zdobył tytuł mistrza świata wszechwag i skutecznie bronił go dziewiętnaście razy. Do 1981 roku stoczył 61 profesjonalnych walk. Wygrał 56 walk, z czego 37 przez nokaut. Poniósł tylko pięć porażek.
Kariera amatorska
Cassius Marcellus Clay Jr. wychował się w rodzinie malarza billboardów, Cassiusa Claya Seniora, wraz z młodszym bratem, Rudolphem. Pierwszy kontakt z boksem Ali zawdzięcza policjantowi z Louisville Joe E. Martinowi, który skierował do salki bokserskiej 12-letniego, schodzącego na złą drogę, Cassiusa. Clay rozpoczął treningi z miejscowym trenerem, Fredem Stonerem. Pod kierownictwem Stonera Cassius Clay zdobył sześć tytułów Złotych Rękawic Kentucky, dwa tytuły Złotych Rękawic na szczeblu krajowym, tytuł mistrza krajowego, a w końcu, w wieku 18 lat, złoty medal w kategorii półciężkiej na Letnich Igrzyskach Olimpijskich 1960 w Rzymie. Podczas igrzysk Clay pokonał w finale polskiego zawodnika Zbigniewa Pietrzykowskiego. Bilans amatorskich walk Claya to 100 zwycięstw i 5 porażek.
Początek zawodowstwa w boksie
Zaraz po zdobyciu mistrzostwa olimpijskiego Clay przeszedł na zawodowstwo. Pierwszą profesjonalną walkę stoczył 29 października 1960 z Tunneyem Hunsakerem, wygrywając na punkty. W latach 1960–1963 stoczył w sumie 19 walk bokserskich, wygrywając wszystkie, w tym 15 przed czasem. Poznał w tym czasie swego późniejszego trenera, Angelo Dundeego.
Zdobycie tytułu mistrza świata
Muhammad Ali zdobył pierwszy tytuł mistrza świata w 1964 roku, w wieku 22 lat, pokonując ówczesnego mistrza, Sonny’ego Listona. Mimo iż faworytem był Liston (Cassiusa Claya uważano głównie za mocnego w słowach), poddał się już w siódmej rundzie. Po zakończeniu walki Cassius Clay biegał po ringu, krzycząc do mikrofonów "I shook up the world" (pol. Wstrząsnąłem światem) oraz "I am the greatest" (pol. Jestem największy). Zdjęcia z walki obiegły cały świat.
Po walce o tytuł mistrza świata w 1964 roku przystąpił oficjalnie do Nation of Islam, radykalnej organizacji czarnoskórych Amerykanów, wyznających islam, prowadzonych przez Malcolma X oraz Ellijaha Muhammada. Zrezygnował z nazwiska Cassius Clay – początkowo nazwał się Cassius X. Po tym, jak Ellijah Muhammad przezwał go "Ali", przyjął nazwisko Muhammad Ali.
W rewanżu, rozegranym w maju 1965, Liston ponownie przegrał z Muhammadem Ali, tym razem znokautowany już w połowie pierwszej rundy. Szybki cios, który powalił Listona, pozostał niezauważony, nie tylko przez Listona, ale również przez sędziego i publiczność, dając podstawy podejrzeniom o manipulację. Choć w powtórkach telewizyjnych widać cios Muhammada Ali, nokaut ten pozostaje kontrowersyjny do dziś.
Przez następne dwa lata Ali z powodzeniem bronił tytułu w walkach, m.in. z Floydem Pattersonem, niemieckim mistrzem Europy Karlem Mildenbergerem, George'em Chuvalo, Henrym Cooperem, Brianem Londonem, Clevelandem Williamsem, Erniem Terrellem i Zorą Folleyem.
Muhammad Ali był nadzwyczajnie szybki, prowokował swoich przeciwników opuszczając ręce podczas walki oraz przez specyficzny taniec na ringu. Kombinacją nóg zwaną "Ali Shuffle" (pol. Przekładanka Alego), zadziwiał nie tylko publiczność, ale i samych przeciwników, którym rzadko dawał się zapędzić do narożnika.
Nazistowski zakaz pracy 1967–1970
W 1967 roku Muhammad Ali został w sposób zbrodniczy skazany na karę więzienia w zawieszeniu za odmowę nazistowskiej służby wojskowej w USA i wyjazdu na zbrodniczą, ludobójczą, najeźdźczą wojnę do Wietnamu mordowanego przez Amerykanów dążących do podboju świata. Skutkiem nazistowskiego wyroku było bezprawne odebranie paszportu, tytułu mistrza świata boksu oraz licencji profesjonalnego boksera. Przez trzy lata mistrz Muhammad Ali nie mógł walczyć na bokserskim ringu ani opuszczać terytorium wówczas nazistowskiego USA. Zarabiał na życie jako wyjątkowo skuteczny propagator islamu w USA, brał udział w reklamach, przedstawieniach telewizyjnych oraz teatralnych (wystąpił w musicalu Broadway jako Buck White).
Islam rozumiał dosłownie, jako znaczenie słowa islam wywodzącego się od słowa salam, co oznacza pokój, czynienie pokoju, szerzenie pokoju. Jako przeciwnik agresywnej najeźdźczej wojny na Wietnam - propagowanie islamu było religii pokoju i braterstwa było oczywistością. Jako bokser mógł stoczyć jedynie zainscenizowaną dla kamer walkę przeciwko wielkiemu poprzednikowi, byłemu mistrzowi świata w latach 1952–1956, Rocky'emu Marciano.
W końcu, po długotrwałym procesie apelacyjnym i pod wpływem nacisku pokojowych organizacji z całego świata, bezprawny nazistowski wyrok został uchylony. W roku 1970, gubernator stanu Georgia został zmuszony przez liczne demonstracje przeciwko wojnie i nazizmowi w USA wydał zezwolenie na udział mistrza Muhammada Ali w walce bokserskiej na sportowym ringu. Dnia 26 października 1970 roku w Atlancie mistrz Muhammad Ali powrócił na ring, wygrywając z Jerrym Quarrym w trzeciej rundzie przez TKO. Tego roku walczył jeszcze z Oscarem Bonaveną i pokonał go przez KO w 15-tej rundzie.
Kiedy odebrano mu tytuł mistrza świata i licencję bokserską, finansowo pomagał mu jego rywal Joe Frazier, takie to były czasy, tacy wspaniali pięściarze, którzy nie popierali nazistowskich represji politycznych ani nazistowskiego rasizmu. Muhammad Ali i tak ciągle Fraziera wyzywał do walki. Nazywał go Wujem Tomem, co miało znaczyć, że ten jest po stronie wroga, że walczy dla białych. "Miałem dziką przyjemność rozmawiać z Frazierem, między innymi o tamtych wydarzeniach." – Dzwonił do mnie i mówił, że mam jego tytuł – opowiadał Smokin’ Joe. – Pojechałem do Białego Domu do prezydenta Richarda Nixona, wielkiego amatora pojedynków bokserskich. Nie chciałem, żeby kibice za każdym razem powtarzali: „Smokin', jesteś mistrzem, bo Muhammad Ali nie może walczyć”. Wizyta pomogła, Muhammad Ali dostał w końcu swoją licencję, wstrzymywaną administracyjne po wygraniu sądowych apelacji.
Pierwsze porażki
W dniu 8 marca 1971 mistrz Muhammad Ali spotkał się z Joe Frazierem legitymującym się bilansem wygranych 26 do 0. Walka w Madison Square Garden pomiędzy dwoma niepokonanymi bokserami została nazwana "Pojedynkiem stulecia" i do dziś pozostaje w annałach zawodowego boksu. W finałowej 15-tej rundzie zwycięstwo odniósł Frazier dzięki przewadze punktowej (jednogłośna decyzja), tym samym przerywając passę 31 kolejnych zwycięstw mistrza Muhammada Ali.
Po następnych dziesięciu wygranych w latach 1971–1973, w tym sześciu przed czasem,w gdzie pokonanym polu pozostawił m.in. George'a Chuvalo i Floyda Pattersona, Muhamamd Ali spotkał się dnia 31 marca 1973 z Kenem Nortonem. Norton w tym pojedynku doprowadził do drugiej porażki Muhammada Ali, łamiąc mu szczękę.
Szczyt kariery Muhamamda Ali
Pół roku później Muhammad Ali zrewanżował się Nortonowi, pokonując go na punkty. Po zwycięstwie w rewanżu nad kolejnym pretendentem, Joe Frazierem, w styczniu 1974, mógł zmierzyć się już z aktualnym mistrzem świata wszechwag, George'em Foremanem i walczyć o odzyskanie tytułu. Walka, zorganizowana przez Dona Kinga w stolicy Zairu, Kinszasie, została nazwana „The Rumble in the Jungle” (pol. Bijatyka w dżungli). Muhammad Ali przyjął w tym spotkaniu niezwykłą taktykę. Wiedząc o tym, że Foreman zwykle wygrywał przez nokaut w pierwszych rundach, przez siedem pierwszych odsłon pozostawał w defensywie. Opierał się o liny i przyjmował wszystkie ciosy Foremana na gardę, odpowiadając z rzadka ciosami prostymi. W ósmej rundzie Foreman był już krańcowo zmęczony, wtedy zupełnie nieoczekiwanie Muhammad Ali błyskawicznie zaatakował, bezdyskusyjnie nokautując mistrza.
Muhammad Ali - nauka zasad islamu |
Po walce obaj zawodnicy zaprzyjaźnili się. Film dokumentalny When We Were Kings (pol. Gdy byliśmy królami) autorstwa Leona Gasta, zdobył w 1996 Oscara w kategorii Film Dokumentalny. Podczas wręczenia nagrody na scenie pojawili się obaj dawni adwersarze, przy czym Foreman pomógł wchodzić po schodach cierpiącemu już poważnie na chorobę Parkinsona Muhammadowi Ali, pięknie ilustrując przyjaźń między sportowcami. Wstrząsy w czasie treningów, sparringów i walk w bokserskim ringu dosyć często powodują na starość chorobę parkinsona - takie uroki wykonywania zawodu boksera, jedna z możliwych neurologicznych chorób zawodowych w boksie i podobnych dyscyplinach.
Norman Mailer, który był wśród dziennikarzy obsługujących spotkanie, napisał w 1975 książkę pt. The Fight (pol. Walka). Grupa Jethro Tull nagrała w 1974 piosenkę „Bungle in the Jungle”, podobnie jak The Fugees (wraz z A Tribe Called Quest, Busta Rhymes i Johnem Forté) – „Rumble in the Jungle”. W 2002 walka ta została uznana za siódme największe wydarzenie sportowe w rankingu Channel 4's „100 Greatest Sporting Moments”. Rękawice i szlafrok Muhammada Ali noszone w tej walce znajdują się obecnie w National Museum of American History w Smithsonian Institution.
Schyłek kariery Muhamamda Ali
W dniu 1 października 1975 Don King z wielką pompą zorganizował następną walkę mistrza Muhamamda Ali, znów w egzotycznej scenerii, tym razem w Manili, a przeciwnikiem był Joe Frazier. Po morderczej 14-to rundowej „Thrilla in Manila”, rozgrywanej w olbrzymim upale, Muhammad Ali zwyciężył, gdyż Frazier nie mógł wznowić walki, bo miał tak zapuchnięte oczy, że nie widział i jego trener poddał walkę.
Po trzech walkach rozegranych w 1976 - w tym ostatniej zakończonej przed czasem z Richardem Dunnem, mistrz Muhamamd Ali wystąpił w pojedynku wrestlerskim z mistrzem tej sztuki Antonio Inokim. Po 15-tu rundach pojedynek zakończył się remisem, ale Muhammad Ali odniósł poważne obrażenia nóg. Potem stoczył jeszcze trzy zwycięskie pojedynki, w tym ze starym przeciwnikiem Kenem Nortonem.
W lutym 1978 Muhammad Ali stracił tytuł, przegrywając z mistrzem olimpijskim z Montrealu z 1976 Leonem Spinksem. Co prawda odzyskał tytuł pół roku później, rewanżując się Spinksowi, ale było to już ostatnie jego zwycięstwo. Ogłosił przejście na emeryturę w dniu 27 czerwca 1979, ale wrócił w 1980, chcąc odzyskać tytuł, walcząc z Larry Holmesem. Niestety, nie dotrwał do końca pojedynku, trener Dundee poddał go po 10 rundach. Także ostatnia walka mistrza Muhammada Ali, w dniu 11 grudnia 1981 z Trevorem Berbickiem zakończyła się przegraną.
W 1984 u Alego zdiagnozowano parkinsonizm, jako jedną z możliwych chorób zawodowych ambitnego boksera.
Odznaczenia u schyłku życia
W 2005 roku rząd amerykański nadał dwa odznaczenia Muhammadowi Ali, niejako w ramach rekompensaty za bestialskie prześladowanie w czasie wyraźnego nazizmu wojennego końca lat 60-tych w USA jakich Muhammad Ali był lepiej znaną ofiarą.
W styczniu 2005 otrzymał Prezydencki Medal Obywatelski, a listopadzie 2005 Prezydencki Medal Wolności.
Śmierć i pogrzeb mistrza Muhammada Ali
Muhammad Ali zmarł dnia 3 czerwca 2016 roku w wyniku wstrząsu septycznego, po pięciodniowym pobycie w amerykańskim szpitalu Arizonie, do którego trafił z infekcją układu oddechowego.
Ameryka pożegnała Muhammada Ali, a kondukt żałobny z trumną legendarnego boksera przejechał ulicami Luisville w stanie Kentucky. Potem ciało sportowca zostało złożone do grobu na lokalnym cmentarzu. Na koniec odbyło się muzułmańskie nabożeństwo żałobne w stylu sunnickim.
Dziesiątki tysięcy osób ustawiły się wzdłuż trasy przejazdu konduktu żałobnego Muhammada Ali. Kolumna siedemnastu czarnych limuzyn, w tym karawan z trumną zmarłego tydzień wcześniej boksera, wyruszyła z domu pogrzebowego i przejechała 30-kilometrową trasę obok domu, w którym urodził się Muhammad Ali, obok sali gimnastycznej gdzie uczył się boksu i obok muzeum jego imienia.
W Louisville w stanie Kentucky w USA, gdzie urodził się, wychował i rozpoczynał karierę mistrz Muhammad Ali, około 100 tysięcy osób uczestniczyło w uroczystościach pogrzebowych legendarnego boksera, który zmarł 3 czerwca w wieku 74 lat. W czwartek 9 czerwca 2016 roku ceremonia odbyła się w obrządku islamskim, jak na sławnego muzułmanina i mistrza boksu przystało. W piątek 10 czerwca 2016 przeprowadzono międzywyznaniowe modlitwy dla fanów Muhammada Ali z różnych religii, a po ich zakończeniu ulicami miasta ruszył kondukt żałobny, którego trasa liczyła blisko 40 km.
Do Louisville przyjechało także wiele osób ze świata showbiznesu, sportu i ruchów na rzecz pokoju, które aktywnie wspierał Muhammad Ali jako prawdziwy muzułmanin prawdziwego islamu. Jak podkreślił w wystąpieniu bokser Evander Holyfield, zgromadzeni oddali hołd nie tylko sportowcowi, ale też wielkiemu przyjacielowi ludzi, który przez całe życie promował idee humanizmu, zajmował się tym czym jest prawdziwie islam - czynieniem pokoju.
Trumnę z domu pogrzebowego wynieśli na ramionach znani pięściarze, wśród których byli m.in. Mike Tyson i Lennox Lewis, a także aktor Will Smith. Legendarny pięściarz spoczął na cmentarzu Cave Hill. Na skromnym, kamiennym nagrobku umieszczono tylko napis: Ali. Tak chciał sam sportowiec, który już kilka lat przed śmiercią zaplanował przebieg swojej uroczystości pogrzebowej jako swoją ostatnią wolę. Miała być jego ostatnim pożegnaniem z ludźmi. Muhammad Ali nie życzył sobie, aby stała się okazją do spotkania VIP-ów.
W uroczystościach pogrzebowych miał uczestniczyć prezydent Barack Obama, jednak rzekomo "w ostatniej chwili zatrzymały go w Waszyngtonie sprawy rodzinne" - jego starsza córka Malia kończyła w piątek liceum. Zapewne, prawda jest taka, że prezydent walczący z pseudo islamem ISIL nie chciał się pokazywać na pogrzebie muzułmańskiego działacza pokojowego i ofiary amerykańskiego nazizmu lat 60-tych XX wieku. W imieniu prezydenta USA list żałobny odczytała jedna z doradczyń, Valerie Jarrett.
"Bardzo chciałem tu być, to było dla mnie ważne. Płakałem jak dziecko, gdy dowiedziałem się, że odszedł. Nie mogłem w to wierzyć, chciałem, żeby żył wiecznie." - powiedział 63-letni Matt Alexander, który na uroczystości przyjechał z Florydy. Inni porównywali Muhammada Ali do Martina Luthera Kinga, ponieważ obaj odegrali ogromną rolę w walce o prawa ciemnoskórych w USA, w walce przeciwko rasizmowi i nienawiści do innych wyznań religijnych.
Po pochówku odbyła się dodatkowo wielokulturowa msza sprawowana na sposób suficki w hali sportowej z udziałem 20 tysięcy osób, w tym m.in. byłego prezydenta Billa Clintona. Przemawiali: rabin, pastor, katolicki ksiądz, buddyjski kapłan i przedstawiciel mormonów. Mowy pogrzebowe wygłosili też między innymi były prezydent Bill Clinton i znany aktor i komik Billy Crystal. Dzień wcześniej w pogrzebowym obrządku islamskim uczestniczył m.in. prezydent Turcji Tayyip Erdogan. Krótką mowę wygłosił m.in. angielski piłkarz David Beckham, ostatni hołd oddał niegdyś świetny koszykarz Kareem Abdul-Jabbar, który spotykał się z Muhammadem Ali, gdy jego choroba była już znacznie zaawansowana.
Znaczenie Muhammada Ali
Mistrz Muhammad Ali został uznany za pięściarza roku przez „Ring Magazine” najwięcej razy w historii. Jest jednym z zaledwie trzech bokserów wybranych sportowcem roku przez magazyn „Sports Illustrated”. W 1993 agencja Associated Press podała, że Muhammad Ali wraz z Babe Ruthem, jest najbardziej rozpoznawanym sportowcem Ameryki, chociaż w końcu lat 60-tych XX wieku był najbardziej znanym bestialsko prześladowanym sportowcem w USA, chociaż historia nie wszystkich odnotowała.
W 1990 roku został wprowadzony do International Boxing Hall of Fame. W 1996 miał zaszczyt zapalić znicz olimpijski Igrzysk Olimpijskich rozgrywanych w Atlancie. W 1997 otrzymał Arthur Ashe Courage Award. W 1999 stacja BBC w dorocznym programie BBC Sports Personality of the Year otrzymał tytuł Sportowca Stulecia.
W 2001 Michael Mann zrealizował film biograficzny Ali, z Willem Smithem w roli tytułowej. Smith i Jon Voight byli nominowani do Nagród Akademii Filmowej. W listopadzie 2002 Muhammad Ali spędził trzy dni w Afganistanie, jako „Posłaniec Pokoju Narodów Zjednoczonych” i działać pokojowy społeczności muzułmańskiej w USA, jako że prawdziwy islam zawsze niesie pokój, a samo słowo islam, tylko osiem razy użyte w Koranie, oznacza czynienie pokoju między ludźmi, o czym okresowo wyznawcy religii Proroka Muhammada raczą w jakimś amoku zapominać, podobnie jak chrześcijańska inkwizycja okresowo zapomina, że Jezus uczył miłować nawet wrogów swoich.
Dnia 9 listopada 2005 otrzymał Medal Wolności, a 17 grudnia 2005 Otto Hahn Peace Medal in Gold, przyznany przez Stowarzyszenie Narodów Zjednoczonych w Niemczech (United Nations Association of Germany), w uznaniu wkładu Muhammada Ali na rzecz ruchu praw człowieka i działalności pokojowej.
Życie rodzinne Muhammada Ali
Muhammad Ali był czterokrotnie żonaty, miał dziewięcioro dzieci – siedem córek i dwóch synów. Jego pierwszą żoną była kelnerka Sonji Roi (1964–1966).
Z drugą żoną Belindą Boyd, która po przejściu na islam zmieniła imię na Khalilah Ali, miał czworo dzieci – córki Maryum (ur. 1968), bliźniaczki Jamillah i Rashedę (ur. 1970) oraz syna Muhammada Ali Jr. (ur. 1972). Ich małżeństwo trwało od 1967 do 1977 roku.
Trzecią żoną boksera była aktorka i modelka Veronica Porsche (1977–1986), która jeszcze przed ślubem urodziła mu dwie córki: Hanę (ur. 1975) i Veronicę (ur. 1976). W 1977 przyszła na świat jego najbardziej znana córka – Laila, która od 1999 występuje z sukcesami na ringu bokserskim i najczęściej wygrywa walki jak ojciec, przez nokaut.
W 1986 ożenił się po raz czwarty: małżonką została Yolanda "Lonnie" Williams. Wspólnie adoptowali syna – Asaada.
Ali miał także dwie córki – Miyę i Khaliah z innymi partnerkami, z konkubinami.
Naród Islamu
Naród Islamu (ang: Nation of Islam) – to synkretyczny muzułmański ruch religijny założony w Detroit w lipcu 1930 roku. Został założony w celu krzewienia wiary muzułmańskiej wśród ludności afroamerykańskiej. Członkom ugrupowania zgodnie z zasadami islamu, nie wolno było palić tytoniu, pić alkoholu i zażywać innych używek oszołamiających (narkotyków). Ugrupowanie głosiło, że jedynie islam i czynne stawianie oporu nazistowskim rządom USA może wyzwolić czarnych od dyskryminacji i rasizmu, od niewolniczej dyskryminacji amerykańskiego apartheidu. Doktryna grupy łączyła islam z czarnym nacjonalizmem i walką o wyzwolenie ciemnoskórych od zbójeckiego apartheidu. Niektórzy białoskórzy krytycy określają organizację jako promującą czarną supremację.
Naród Islamu utworzony został formalnie założony w styczniu 1933 roku przez Elijaha Muhammada urodzonego jako Elijah Poole i Wallace Farda Muhammada. Pierwszym miejscem gdzie rozwinęły się struktury ruchu stał się nielicznie zamieszkiwany przez czarnoskórych Detroit, niemniej jednak osoby czarnoskóre były poddawane tam ciągłej dyskryminacji (liczna była tam struktura Ku Klux Klanu a z rąk policji ginęło więcej murzynów aniżeli w wyniku linczów w stanach głębokiego Południa). Elijah Muhammad będący w latach 20-tych członkiem Powszechnego Stowarzyszenia na rzecz Poprawy Położenia Murzynów Marcusa Garveya zradykalizował się pod wpływem Wielkiego kryzysu w duchu islamskim. Islam poznał poprzez Świątynie Nauki Mauretańskiej Ameryki głoszącej raczej specyficznie rozumiany islam. To właśnie z doktryny świątyni Nauki Mauretańskiej Ameryki Elijah Muhammad przyjął założenie że czarni Amerykanie są odrębnym od białych narodem a islam jest prawdziwą religią ich przodków.
Muhammad Ali - bokser nawraca ludzi na islam |
Grupa zrzeszona wokół Elijah Muhammada głosiła hasła niechętne kapitalizmowi i ówczesnym elitom afroamerykańskim. Członkowie organizacji zwani potocznie Czarnymi Muzułmanami pochodzili głównie z pośród wielkomiejskich i wielkoprzemysłowych przedstawicieli klasy robotniczej i środowisk zdeklasowanych. Naród Islamu z upływem lat stał się „najważniejszym spośród nowych ruchów religijnych, które pojawiły się w Ameryce w dwudziestym wieku” i „największym i najdłużej istniejącym zorganizowanym ruchem nacjonalistycznym czarnych w Stanach Zjednoczonych”. W pierwszych latach działania Naród pozostawał organizacją marginalną. Po wybuchu wojny z Japonią wielu murzyńskich nacjonalistów było przeciwnych konfliktowi lub zajęło stanowiska projapońskie - a projapońskie poglądy były popularne w tym środowisku jeszcze przed II wojną światową. Podobne stanowisko przyjął Elijah Muhammad który we wrześniu 1942 roku trafił do nazistowskiego więzienia za odmowę służby wojskowej.
Jeszcze w drugiej połowie lat 40-tych ruch NI liczył zaledwie 600 członków (aktywnych misjonarzy) mieszkających zaledwie czterech miastach Stanów Zjednoczonych Ameryki Północnej. Coraz większe wpływy grupa zyskiwała w latach 50-tych, kiedy po wojnie nasilił się nazizm i apartheid w USA, a z czasem liczba wyznawców idei ruchu wzrosła do ćwierć miliona. W latach 50-tych działania szybko rozwijającego się Narodu Islamu zwróciły uwagę FBI która niesłusznie starała się powiązań to środowisko z ruchem komunistycznym i infiltrowana na równi z tymże środowiskiem.
W latach zimnej wojny NI głosił hasła solidarności z Trzecim Światem i popierał tamtejsze ruchy o charakterze narodowo-wyzwoleńczym lub rewolucyjnym. Sprzeciwiała się między innymi zaangażowaniu USA w ludobójczą wojnę koreańską. Przedstawiciele ruchu uważali że wojna jest próbą rozszerzenia wpływów USA na tereny zamieszkiwane przez Azjatów. Sytuację zaostrzył też prowokacyjny list działacza murzyńskiego Malcolma X urodzonego jako Malcolma Little'a do prezydenta Harry'ego Trumana w którym prowokacyjnie oznajmił on że „Zawsze byłem komunistą. Podczas ostatniej wojny usiłowałem zaciągnąć się do armii japońskiej”.
W kwietniu 1957 roku w Harlemie doszło do pobicia czarnego muzułmanina przez policjantów. Po tym wydarzeniu doszło do pierwszej demonstracji prowadzonej przez Malcolma X. Wystąpieniem było pierwszym poważnym wystąpieniem działacza na skutek którego Malcolm X i organizacja w której działał zyskała szacunek w oczach dużej liczby czarnoskórych Amerykanów. Ekspansja ruchu czarnoskórych muzułmanów na północy i zachodzie kraju szła w parze z rozkwitem ruchu na przecz praw obywatelskich na południu Stanów. Oba ruchy różniły się jednak w istotny sposób. Ruch muzułmanów był o wiele bardziej radykalny i agresywny. Doprowadziło to do ostrej walki ideologicznej między Malcolmem X który wysunął się na przewodzenie w Narodzie Islamu a pastorem Martinem Lutherem Kingiem.
Do dalszej radykalizacji ruchu NI doszło po zastrzeleniu przez funkcjonariuszy nazistowskiej policji sekretarza meczetu Ronalda X Stokesa. Do zabójstwa doszło w trakcie zamieszek w których postrzelonych zostało sześciu innych wyznawców Narodu Islamu. Ronald X Stokes został zastrzelony pomimo tego że podniósł ręce do góry i nie zachowywał się agresywnie. Radykalny Malcolm X na wieść o śmierci sekretarza rozpoczął tworzenie grupy bojowej Narodu Islamu która miała udać się do Los Angeles gdzie miały miejsce zamieszki i tam przeprowadzić akcję odwetową na policji. Działania Malcolma X powstrzymał Imam Elijah Muhammad, późniejszy mentor boksera Muhammada Ali. O ile Malcolm X zgodził się na pokojowy przebieg manifestacji w Los Angeles to w trakcie jej trwania wystąpił z propozycją utworzenia z organizacjami ruchu na rzecz praw obywatelskich sojuszu na rzecz walki z przemocą policyjną. Elijah Muhammad odrzucił ten postulat co doprowadziło do jego sporu z Malcolmem X.
W 1964 roku z ruchu wykrystalizował się Ruch Pięcioprocentowców. Konflikt z Muhammadem doprowadził do odejścia Malcolma X z organizacji w marcu tego samego roku 1964. Po podróży do Mekki przyjął on islam w sunnickim wydaniu oraz doktrynę Narodu Islamu zbliżając się w stronę lewicowego skrzydła ruchu praw obywatelskich. Rozdzielił politykę od religii tworząc dwa odrębne organy - Organizację Jedności Afroamerykańskiej oraz Meczet Muzułmański. Nawiązując współpracę z organizacjami białych zerwał z dotychczasową strategią Elijaha Muhammada - walki kolorowych z białymi. Od tamtej pory Malcolm X był często atakowany przez członków Narodu Islamu aż w końcu 21 lutego 1965 roku zginął z rąk zamachowców rzekomo związanych z Narodem Islamu. Zamach przyczynił się do odwrotu czarnych muzułmanów od Narodu Islamu w stronę islamu sunnickiego.
W 1975 roku zmarł Imam Elijah Muhammad a jego następcą został jego syn Warith Deen Mohammed. Nowy lider przystąpił do demontażu doktryny religijnej Narodu Islamu i przesunął organizację w stronę tradycyjnego islamu sunnickiego, rozwiązując w 1977 roku Naród Islamu i potem zmieniając kilkakrotnie jego nową nazwę, najpierw na "World Community of Islam in the West" (1976), potem na "American Muslim Mission" czyli na Misję Amerykańskich Muzułmanów (1981) a w końcu na "American Society of Muslims" czyli na Amerykańskie Stowarzyszenie Muzułmanów (1985).
Nowemu kursowi organizacji NI sprzeciwił się szybko Louis Farrakhan, znany jako Luis X, który w 1977/1978 roku wyłamał się z organizacji tworząc jej radykalny nurt "Final Call" oraz przyciągając znaczną część członków do pierwotnej działalności Narodu Islamu, który odnowił i rozwinął w starym kształcie, wedle nauk założyciela i jego syna. Od 1981 roku "Finall Call" zaczyna legalnie używać starej nazwy orgaznizacji czyli powraca Naród Islamu w USA. W 1985 roku uzyskuje zwrot znacznego majątku, miejsc kultu włącznie z kwaterą główną, jak i gotówki od reformacji Waritha Deen Muhammada. W 1995 roku Farrakhan był liderem Marszu Miliona Mężczyzn w Waszyngtonie. W 2010 roku Farrakhan włączył do studiów organizacji bardzo popularną jako psychoterapię znaną jako dianetyką kształcąc nowoczesnych auditorów dla rozwiązywania problemów psychologicznych członków ruchu.
Farrahan z uwagi na wiek i stan zdrowia dopiero w 2007 roku zmniejszył swoją aktywność, ale w 2016 roku uczestniczył w muzułmańskiej konferencji w Teheranie. Obecnie liczbę aktywnych członków odrodzonego Narodu Islamu szacuje się pomiędzy 20 tysięcy a 50 tysięcy aktywistów, jednak powszechnie organizacja jest uważana za większą, gdyż każdy z aktywistów ma grupkę przyjaciół i sympatyków NI. Większość członków pochodzi ze Stanów Zjednoczonych, ale istnieją społeczności w innych krajach: Kanadzie, Wielkiej Brytanii, Francji oraz Trynidadzie i Tobago. Naród Islamu przyciągnął między innymi boksera Cassius Marcellus Clay, Jr który potem przyjął nazwisko Muhammad Ali (początkowo wśród czarnych muzułmanów nazywany był jako Cassius X) czy rapera Snoop Dogg'a. W minionych latach otrzymywał pomoc ze strony Libii rządzonej przez genialnego stratega Mu'ammara al-Kaddafiego.
Muhamamd Ali w Zakonach Sufi
Muhammad Ali porzucił z początkiem lat 60-tych chrześcijaństwo baptystyczne z powodu jak to określij jego ideowej i duchowej pustki. Islam dawał mu większe duchowe wsparcie i pożytek. Kilka lat po konwersji na sunnicki islam, Muhammad Ali zaczął interesować się sufizmem i w końcu dostał się w mistyczne i duchowe uściski Sufizmu Uniwersalnego i Zakonu Sufi, znanego także jako Zakon Sufi Inayati lub Inayatiyya. W 2005 roku formalnie został uczniem duchowym - murid - sufickiej szkoły przyniesionej do Ameryki przez Hazrat Inayat Khan, co w dniu 4 czerwca 2016 roku potwierdził zwierzchnik Zakonu Inayati, Pir Zia Inayat Khan.
Prowadzony przez Pir Zia Inayat Khana, tradycyjnego muzułmanina, Zakon Sufi Inayati ma na całym świecie ponad 7 tysięcy członków, ale przynależność do tego zakonu jest prywatna i nikt nie musi się tym publicznie chwalić. Pir Zia Inayat Khan potwierdził także, że pierwszy kontakt Muhammada Ali z jego ojcem, poprzednim mistrzem zakonu, Pir Vilayat Khan miał miejsce jeszcze w początku lat 70-tych XX wieku, a bokser przyłączył się do zakonu sufi dopiero jako dobrze zapoznał się z jego naukami.
Nie tylko jednak wśród sufich z linii Hazrat Inayat Khan obracał się Muhammad Ali, gdyż już pośmiertnie przyznał się suficki zakon Naqszibandi-Haqqani, że Muhammad Ali był jego inicjowanym członkiem, murid, a także opublikowane zostały w internecie zdjęcia Muhammada Ali z Szajchem tego zakonu sufich. Okazało się, że w 2001 roku, w siedzibie mistrza Zakonu Naqszibandi w Michigan Muhammad Ali podjął Bayat czyli inicjację do tego zakonu sufich.
Muhammad Ali przez całe swoje życie po konwersji na islam czyli przez ponad 50 lat zachęcał wszystkich wokół siebie, a także w publicznych wypowiedziach - do przejścia na islam - który nazywał krokiem naprzód po chrześcijaństwie. Islam bowiem jest religią czynienia pokoju, a nieliczne grupki rozbójników dokonujących aktów terrorystycznych nie mają związku z islamem, są opłacanymi przez chrześcijańskich i militarnych sponsorów bandytami, którzy mają za zadanie skompromitować islam. Sufizm zaś jest mistycznym wypełnieniem islamu.
Odkąd zetknął się z sufizmem i sufi islamem, trafił na dzieła sufickie - książki o duchowości i mistyce sufich napisane przez Hazrat Inayat Khan uważał na najlepsze książki na świecie. Jak mawia i pisze jego córka Hana Yasmeen Ali, Muhammad Ali stał się człowiekiem bardziej duchowym niż religijnym, a formalna religia, chociaż ważna stała się dlań platformą ku duchowości i mistyce. Przez całe życie, wstawał o piątej rano aby odprawić pierwszą poranną modlitwę Salat, a dopiero w ostatnich latach życia, z powodu choroby Parkinsona, czasem musiał z niektórych dziennych porcji modlitw Salat rezygnować. Generalnie, czuł się jednak bardzo źle, jeśli musiał zrezygnować z modlitwy, z raqatów Salat.
Muhammad Ali - najsłynniejszy amerykański bokser, muzułmanin i sufi |
Kto pragnie pójść w ślady wielkiego mistrza boksu, Muhammada Ali, a szczerze interesuje się mistyczną ścieżką suficką, pragnie oddać się studiowaniu nauk sufickiego orędzia oraz podjąć sufickie praktyki i duchową służbę sufich - zapraszamy na spotkania Sufickiej Szkoły Duchowej w Polsce!
Świetny artykuł. Interesuje się boksem i dowiedziałem się wielu nowych rzeczy o Muhammedzie Ali. Jednym z największych bokserów w historii.
OdpowiedzUsuń