Pokazywanie postów oznaczonych etykietą Persja. Pokaż wszystkie posty
Pokazywanie postów oznaczonych etykietą Persja. Pokaż wszystkie posty

środa, 22 lipca 2015

Iran - tolerancja i wolność

Tolerancja i wolność w szyickim Iranie 


Iran, Aryan, Kraj Ariów, w dawnych czasach, jako Persja był jednym z najbardziej tolerancyjnych państw świata, a szyizm jednym z najbardziej tolerancyjnych nurtów islamu. Żydowskim dzieciom pozwala świętować szabas, a chrześcijanom – spożywać zakazane w muzułmańskim świecie alkohol i wieprzowinę. Teheran, jedna ze stolic fundamentalizmu islamskiego, mniejszości religijne traktuje z zaskakującym szacunkiem. Gdy reprezentacja Iranu szykowała się do występu w mistrzostwach świata w piłce nożnej w roku 2014, Andranik Tejmurijan ustawił się wraz z kolegami w kolejce do pocałowania Koranu, co miało być częścią ceremonii pożegnalnej. Choć nie jest muzułmaninem, ten irański Ormianin nie zamierzał zaburzać porządku rytuału, tradycyjnie praktykowanego przez podróżnych w jego ojczyźnie. Podając mu świętą księgę, duchowny z trudnością ukrywał swoje rozbawienie. 

Moda - stroje kobiet w Iranie
Ten 32-letni pomocnik, zwany Ando – albo Samuraj, ze względu na uczesanie – nie ma oporów z demonstrowaniem swego przywiązania do chrześcijaństwa, a na boisku często robi znak krzyża. W kwietniu Tejmurijan, gracz Boltonu Wanderers i Fulham, został pierwszym chrześcijańskim kapitanem irańskiej drużyny narodowej. – Cieszę się, że będąc chrześcijaninem gram w muzułmańskiej ekipie – powiedział Ando w niedawno udzielonym wywiadzie. – Mam ormiańskie korzenie oraz irański paszport i jestem z tego dumny. Liczę, że przyczynię się do dobrej sławy Ormian w Iranie. Etniczni Ormianie stanowią większość wspólnoty 300 tysięcy irańskich chrześcijan. Są w pełni zintegrowani z resztą społeczeństwa: Ormianinem jest muzyk Loris Tjeknavorian, a także Sombat Hacoupian, założyciel jednej z najsłynniejszych marek męskiej odzieży. 

Chociaż islam jest irańskim wyznaniem narodowym, to Teheran uznaje tradycyjne mniejszości religijne chrześcijan, żydów i zaratusztrian. Grupom tym zezwala się na posiadanie własnych świątyń i odprawianie obrzędów, a ich reprezentanci zasiadają od początku w irańskim parlamencie. W kraju, gdzie muzułmanom zakazane jest spożycie wieprzowiny i alkoholu, chrześcijanie mogą bez przeszkód destylować trunki i tuczyć swoje świnie na mięso. W Iranie stoi co najmniej 600 kościołów chrześcijańskich, w tym szesnastowieczna świątynia św. Marii w Tabriz, o której wspominał Marco Polo. W sąsiedniej prowincji Azerbejdżanu Zachodniego mieści się prastary klasztor św. Tadeusza, zakwalifikowany do światowego dziedzictwa przez UNESCO. Nie wolno mylić irańskich szyitów z fanatycznymi sunnickimi wahabitami znanymi jako talibowie z Afganistanu, Pakistanu, Arabii Saudyjskiej czy tak zwanego ISIL - rzekomo państwa islamskiego... 

czwartek, 22 stycznia 2015

UNANI - Tradycyjna medycyna sufi

UNANI - Tradycyjna medycyna suficka Awicenny 


Medycyna Unani to połączenie najlepszych tradycji medycznych starożytnej Grecji z medycyną arabską i perską. Wielka jest rola Awicenny i innych wielkich lekarzy arabskich i perskich w rozwoju medycyny zachodniej. Tradycyjne systemy  medycyny indyjskiej, chińskiej czy arabskiej (semickiej) mają historię trwającą ponad 5000 lat i zostały wykorzystane skutecznie przez miliardy ludzi, podczas gdy istnienie nowoczesnej medycyny euro-amerykańskiej to jedynie 150 lat, licząc jej rozwój od drugiej połowy XIX wieku. WHO - Światowa Organizacja Zdrowia uznaje jednak równorzędność tradycyjnych systemów medycznych, w tym medycyny chińskiej, indyjskiej tradycyjnej ajurwedy, tybetańskiej ajurwedy, mongolskiej ajurwedy, medycyny siddham, medycyny unami i wielu systemów szamańskich (uzdrowicielskich), także terapie typu homeopatii. 

Sufi Hakim - Ibn Sina - Awicenna
Unani-tibb lub Yūnānī w arabskiej, hindustani, paszto i perskiej kulturze to tradycyjna medycyna oparta na szkołach arabskich i greckich z dodatkiem perskich i indyjskich wpływów, znana także jako medycyna Awicenny. Zainicjowana przez Hipokratesa i Galena, rozwinięta i udoskonalona przez al-Razi (Rhazes), Ibn Sina (Avicenna), Al-Zahrawi, Ibn-Nafis. Opiera się o cztery Akhlat czyli istotne esencje humoralne: Krew (Dam), Flegma (Balgham), Żółć (Szafra, Safra, Ṣafrā'), Czarna Żółć, Tetra (Saudaa, Saudā'). Kiedy cztery Akhlat czyli cztery istotne esencje są w równowadze, organizm posiada ogromną siłę samoobrony i samoleczenia: Quwwat-e-Mudabbira. Początki współczesnej medycyny Unani sięgają roku 1025, kiedy to Awicenna lepiej znany jako Sufi Ibn Sina opublikował po persku jedno ze swoich wielkich dzieł znanych jako Kanon medycyny (Canon of Medicine). Medycyna Unani stała się szerzej znana w Indiach dopiero w XII/XIII wieku, w sumie od ustanowienia Sułtanatu Delhi i w czasie jego istnienia (1206–1527). Kolejne rozprzestrzenienie medycyny Unani miało miejsce za czasów Imperium Mogołów. Panujący w północnych Indiach Alauddin Khilji w latach 1296 do 1316 miał na swoim sułtańskim (królewskim) dworze kilkunastu medyków (Hakim) leczących ludzi metodami medycyny Unani. 

Unani jest niezwykle popularna wśród Arabów, Persów i Hindusów oraz ludzi z zewnątrz zafascynowanych Indiami, Arabią czy Pakistanem. Oparta jest ona na założeniach sformułowanych przez Hipokratesa i Galena, uzupełniona przez Awicennę. Zgodnie ze starogrecką i staroarabską nauką, ludzki organizm działa w oparciu o cztery płyny, których proporcje oraz wzajemne oddziaływanie mają kluczowy wpływ na kondycję oraz charakter człowieka. Zgodnie z tą samą teorią, rodzaj leczenia, jakiemu w razie choroby należy poddać jednostkę, powinien zależeć od jego temperamentu, a ściślej od stanu czterech esencji humoralnych. Rozkwit medycyny za czasów arabskich i perskich nastąpił za sprawą znamienitych medyków (Hakim), takich jak Rhazes (Sufi al-Razi, Zakariyā Rāzī 854-925), Avicenna (Sufi Ibn Sīnā 980-1037), Sufi Al-Zahrawi (936-1013), oraz Sufi Ibn Nafis (1213-1288). 

wtorek, 23 września 2014

Język perski - alfabet irański

Język perski - alfabet irański - historia powstania nowoperskiego języka farsi 


Języki irańskie – podrodzina języków indoeuropejskich, którymi posługuje się przeszło 100 mln osób zamieszkujących Bliski i Środkowy Wschód oraz Azję Środkową. Wśród nich najbardziej rozpowszechnione na 2010 rok są: perski (75 mln), paszto (40 mln) i kurdyjski (32 mln). Języki irańskie wyodrębniły się około 1500 roku p.e.ch., z indoirańskiej wspólnoty językowo-kulturowej. W okresie staroirańskim (1500-300 rok p.e.ch.) języki staroirańskie podzieliły się na cztery grupy terytorialne (południowo-zachodnią, południowo-wschodnią, północno-zachodnią i północno-wschodnią), które w zasadzie istnieją do dziś. Najstarsze zapisy języków irańskich pochodzą z VI wieku p.e.ch. – jest to święta księga zaratusztrianizmu Awesta w języku awestyjskim oraz napisy naskalne w języku staroperskim. Najważniejszym językiem tej rodziny jest język perski, który przez długi czas był językiem klasycznym. W swoim rozwoju przeszedł od języka staroperskiego, przez średnioperski (pahlawi) aż do nowoperskiego. 

Języki i dialekty perskie, irańskie - występowanie
Język perski, nowoperski (per. فارسی fārsī) – język z grupy irańskiej języków indoeuropejskich, którym posługuje się ponad 50 mln mówiących, zamieszkujących głównie Iran (40 mln), Afganistan (7 mln) i Irak (200 tys.). Jest on jednocześnie lingua franca dla blisko 80 mln mieszkańców Środkowego Wschodu. Do najważniejszych odmian języka perskiego, klasyfikowanych także jako odrębne języki, zalicza się: gilani, mazandarani, luri, bahtiari (Iran), hazaragi i aimak (Afganistan) oraz gurani (Irak). Natomiast tadżycki, również klasyfikowany jako odmiana perskiego lub odrębny język, uznany został za oficjalny język Tadżykistanu. 

Język perski czyli farsi jako język urzędowy Iranu funkcjonuje pod nazwą farsi = 'język perski', a jako język urzędowy Afganistanu (obok języka paszto) - dari - 'język dworski' lub kabuli - 'język kabulski'. Kwestią dyskusyjną dla wielu językoznawców pozostaje status dari - czy jest to dialekt perskiego, czy też osobny, bardzo bliski perskiemu, język. Obszar występowania języka perskiego z jego odmianami to Iran, Afganistan, Bahrajn, Tadżykistan i inne kraje tej okolicy. Liczba mówiących językiem perskim we wszystkich jego odmianach to ponad 75 milionów ludzi (na rok 2010). Język perski jest językiem urzędowym w takich państwach jak Iran, Afganistan, Tadżykistan. 

sobota, 22 marca 2003

Suficka mądrość starożytnej Persji

Suficka mądrość starożytnej Persji - Wielkiego Iranu 


Kultura duchowa pradawnej religii Proroka Zaratusztra, proroka sprzed tysięcy lat, który reformował duchowość i religię swoich czasów w starożytnej Persji niesie wielkie bogactwo mądrości, a także wywiera aż po dziś dzień olbrzymi wpływ na całą Azję, a szczególnie Indie i Pakistan oraz Iran. Dziś miliony ludzi na całym świecie interesuje się starożytną mądrością, filozoficzną i mistyczną myślą, sztuką uzdrawiania czy ogniowymi medytacjami, które były rozwijane za czasów Proroka Zaratusztra, ponad tysiąc lat przed narodzinami proroka Jezusa w Palestynie! Religia Zaratusztra opisana w świętych pismach, w Zend Avesta wywarła i wywiera ogromny wpływ tak na kulturę wedyjską Indii jak i w późniejszym czasie na kulturę duchową islamu, stając się podstawą i podłożem dla wszelkiego rodzaju ezoterycznych i mistycznych szkół sufickich w całej Persji i w okolicy. Rozpalanie ofiarnego ognia i praktykowanie intonowania imion opisujących boskie właściwości Duszy Aniołów i Najwyższego Boga właśnie w czasach Proroka Spitama Zaratusztra zostało potężnie rozpowszechnione i ugruntowanie, jak i każda inwokacja sprzyjająca wewnętrznemu rozwojowi człowieka: Yaa!, Yāh! Fonetycznie zapisane Yāh czy Yaa(h) stało się najczęściej używanym skróconym imieniem Boga, oznaczającym otwarcie serca i duszy, otwarcie piersi człowieka, aby ludzkie wnętrze mogło być dotknięte światłem, miłością i łaską Ducha. Współczesne szkoły sufickie prawie zawsze używają tego inwokacyjnego słowa na równi z mistykami żydowskimi i chrześcijańskimi, dla których Yāh jest świętym imieniem Boga, w skróconej wersji (od YaHWeH). Oprócz biblijnego chrześcijaństwa, imienia Yāh (Yaa!) używa wedyjska Joga oraz Tantra przypisując dźwiękowi sylaby Yah moc rozwoju potencjału serca, moc budzenia wyższych uczuć i otwierania bram duchowego rozwoju. Łatwo zauważyć, że pierwsze słowo modlitwy, która jest kontemplacją imion właściwości boskiej istoty jest bardzo uniwersalne, interreligijne i ponadkulturowe, a służy do przywoływania i rozwoju duchowego, boskiego potencjału każdej duszy. Lista 101 świętych imion po dziś dzień znana jest mistykom, sufim persko-indyjskich szkół i tradycji oraz szeroko używana. 

Święty Prorok Zarathustra - Dawna Mistyka Persji (Iranu)

(2) Ludzie, którzy maja jakiekolwiek potrzeby dla wewnętrznego rozwoju, odrobinę woli i skłonności ku pracy nad sobą, modlitwie czy medytacji powinni używać słowa - sylaby Yāh, aby rozbudzić serce i rozliczne właściwości swej prawdziwej, Wyższej Jaźni czy Boskiej Duszy. Każda z głębokich właściwości, cech zrealizowanej osoby jest też właściwością, jaką przejawia natura Boga czy Aniołów Bożych, stąd rozwój wewnętrzny to także wzrost poznania Boga i pogłębianie swego związku, łączności z Absolutem dla ludzi o skłonnościach bardzo religijnych czy kontemplacyjnych. Yaa! (Yāh) poprzedza każdą wielką istotną właściwość, cechę boskiej natury ukrytej niczym ziarno w wyższym wymiarze istnienia, który jest Wyższą Jaźnią, Praduszą każdego człowieka, całej ludzkości, a słowa Proroka Spitama Zaratusztra takie jak Vāsnā (Vaasnaa), Varūn (Varuun) czy Sanāēā (Sanaaeeaa) oznaczające kolejno Wszechobecność, Zbawienie i Wszechwiedzę stanowią cechę, której nucenie czy powtarzanie rozbudza życie duchowe wewnętrzne i łączność z Najwyższą Istotą, z Bogiem! Bóg jest Yāh Ahū - Bogiem Władcą Życia, Ożywicielem Ducha, ale dusza, jaźń ludzka, aby osiągnąć wyższy poziom swego istnienia powinna rozbudzać taką cechę i AHŪ (ahuu), czyli Moc Ożywiania, Siła Życia Wewnętrznego, Władza nad Życiem powinny być przedmiotem rozwoju u mistyka czy człowieka religijnego! Wołanie czy stwierdzanie Yaa! Ahū! - w myśl zasady, że rozwija się to na czym człowiek skupia swoją uwagę - powoduje, że całe wnętrze, umysł i życie człowieka reorientuje się w kierunku panowania nad sobą i swoim życiem i w kierunku pobudzania do życia ożywienia innych. 

(3) Zamiast oglądania filmów kryminalnych, przez co wzrasta przestępczość, zamiast słuchania kroniki wypadków, przez co wzrasta ilość ofiar nieszczęść, zamiast słuchania towarzyskich ploteczek (zwykle kłamliwych) lepiej poświęcić ten marnowany czas na pozytywną działalność swego wewnętrznego wzrostu, aby zwiększyć na świecie liczbę przebudzonych w jakimś aspekcie ludzkich dusz, przebudzonych ku lepszemu i światlejszemu życiu w miłości. Awakshidār to zdolność przebaczania i wybaczania, zdolność uwalniania siebie i innych od wszelkiego złego a jest to podstawą jakiejkolwiek miłości, stąd codzienne recytowanie ”Yaa! Awakshîdâr (Ałaksziidaar) jest wołaniem o otrzymanie Daru Przebaczania o rozwój zdolności do wybaczania, do odpuszczania innym i sobie, do uwalniania się od żądzy zemsty, odwetu czy niszczenia. Awakshîdâr to jedna z podstawowych cech obudzonej w Bogu duszy, jedna z podstawowych cech religijnego człowieka bez względu na to, jaką religię praktykuje. Chrześcijańska tradycja modlitwy słowa, hezychazmu, sięga swoimi początkami praktykowaniu powtarzania czy pięknego i radosnego śpiewania imion - właściwości boskiej Natury, przymiotów Boga Absolutu!