Mistycy wskazują mistyczną ścieżkę do poznania Boga. Tajemna Wiedza dostępna tylko dla wybranych przekazywana z pokolenia na pokolenie od czasów starożytnych. Gnoza to Tajemna Wiedza przekazywana z pokolenia na pokolenie od czasów starożytnych. Hermetyzm to tajemna wiedza mistyczna. Chasydzi wskazują mistyczną ścieżkę do poznania Boga, podobnie jak gnostycy i kabaliści.
"O tak! przez wspominanie Boga uspokajają się ich serca!" (Quran 13:28 )
"Jedynie ten, który przyjdzie do Boga z czystym sercem" (Quran 26:89)
"Błogosławieni czystego serca, albowiem oni Boga oglądać będą". (Mateusz 5:8)
 |
| Derwisze - Tańczący Sufi |
Co to jest Sufizm
Sufizm (arab. taṣawwuf تصوف) to określenie rozmaitych nurtów mistycznych w islamie. Sufizm jest próbą osiągnięcia jedności z boskim Absolutem. W najpowszechniejszej formie polega na regularnych modlitwach, recytacji formuł religijnych i boskich imion, grupowych śpiewach (qawwali), studiowaniu świętych pism islamu, a przede wszystkim na wyparciu się własnego ego. Jednymi z najznaczniejszych sufi byli Rabia Al-Basri, Dżunajd, Al-Halladż, Al-Ghazali, Ibn ʾArabi i Rumi. Pierwsi sufi pojawili się w VII wieku w Basrze, jako spontaniczna próba szukania przez wiernych nowej religii kontaktu z Bogiem i poznania go. Z czasem w obrębie sufizmu wykształciło się wiele różnych tradycji (tarika) inicjacji i drogi mistycznej. Do XV wieku najpopularniejsza była rifa'iyya, której twórca, Ibn ar-Rif (1106–1182) mieszkał na błotach w południowej Mezopotamii. W okresie późniejszym jej miejsce w Mezopotamii zajęła droga zwana kadirijja. W muzułmańskich Indiach szczególne znaczenie zdobyła suhrawardijja, która oddziaływała również na hinduskich joginów. Wśród plemion berberyjskich w Afryce Północnej rozwinęła się sadilijja, natomiast w Imperium Osmańskim – bektaszijja.
Doktryna suficka
Sufizm, będąc mistyczno-ascetyczną ścieżką do poznania Boga, nie posiada żadnej sprecyzowanej doktryny. Nie znaczy to, że sufi lekceważą teologię, jednak to nie teologia jest przedmiotem ich studiów. Dlatego sufizm rozwinął się w jednakowym stopniu wśród sunnitów i szyitów, czerpiąc wiele inspiracji z monastycyzmu chrześcijańskiego i buddyjskiego. Częścią światopoglądu sufickiego jest też wiara w wahdat al-wudżud (jedność rzeczywistości), utożsamiana nieraz z panteizmem.
Sufickie rodzaje dróg prowadzących do Boga:
1. mądrość (al-ma’riafat)
2. miłość (al-muhabbat)
3. bojaźń (al-khawf)
Oto kilka sposobów na jakie sufi objaśniali istotę sufizmu:
Sufi jest to ten, kogo nie nuży żadne poszukiwanie i kogo nie męczy żadna sprawa. Były wśród sufich pewne wskazania, następnie pojawiły się pewne ruchy, następnie nie pozostało nic poza zmartwieniami. Nauki sufich są na początku zdobywane, a na końcu intuicyjne. Sufizm polega na tym, iż nic ciebie nie posiada. Sufizm to uchwycenie rzeczywistości i zwątpienie w to, co w rękach ludzkich.
Pochodzenie słowa „sufi” z arabskiego określenia wełny (suf) oraz czystości "safa". Odwołuje się do nierafinowanych ubrań z wełny, długo noszonych przez starożytnych ascetów zachodnioazjatyckich i wskazuje na powszechną jakość przypisywaną sufi - surowości, aramejskiemu milczeniu i ascezie. Powszechnie muzułmanie postrzegali tę surowość jako wynik szczerej pobożności religijnej, która zmusiła sufiego do bliskiej, osobistej relacji z Bogiem, wzorowanej na aspektach życia Świętego Proroka Muhammada. Często wiązało się to z bardziej wewnętrznym, kontemplacyjnym skupieniem niż z wieloma innymi formami praktyki islamskiej.
W niektórych przypadkach Sufi rzucali wyzwanie współczesnym normom, aby zaszokować muzułmańskich sąsiadów w życiu bardziej religijnym. Na przykład ośmiowieczna suficka święta, znana popularnie jako Rabia al-Adawiyya, przeszła przez swoje rodzinne miasto Basra we współczesnym Iraku, tylko z zapaloną pochodnią w jednej ręce i wiadrem wody w drugiej ręce. Zapytana, dlaczego, odpowiedziała, że ma nadzieję spalić niebo i zgasić ogień piekielny, aby ludzie - bez troski o nagrodę lub karę - kochali Boga. Inni używali poezji, aby wyrazić swoje oddanie Bogu. Na przykład słynny perski poeta z XIII wieku i przywódca sufich Jalāl ad-Dīn Muhammad Rūmi polegali na tematach miłości i pragnienia (iszq), by przekazać tęsknotę za szczerym związkiem z Bogiem. Jeszcze inni, tacy jak Data Ganj Bakhsh, sufi z XI wieku, napisali zwarte traktaty filozoficzne, które wykorzystywały skomplikowane argumenty teologiczne, aby wyjaśnić koncepcje sufickie uczonym islamskim swoich czasów.
Wielu sufich jest szkolonych w „tariqas” (bractwach, drogach), w których nauczyciele starannie kształtują uczniów (muridin). Mistrz Rumi, na przykład, założył słynne bractwo „Mevlevi”, znane jako „wirujące derwisze”, znane z ich charakterystycznego wykonania wirowego tańca jedności z Bogiem. Jest to rytuał, w którym praktykujący pogłębiają swoją relację z Bogiem poprzez wirowy taniec, który ma wywołać doświadczenie religijnej ekstazy na wzór wirowania gwiazd na niebie wokół bieguna.
Niektórzy sufi - mężczyźni i czasami kobiety - przybywają, aby zyskać taką reputację ze względu na swój wgląd i cuda, że byli postrzegani jako przewodnicy i uzdrowiciele dla swojej społeczności. Cuda z nimi związane mogły być dokonane w życiu lub po śmierci. Kiedy niektórzy z tych sufich zmarli, zwykli ludzie przychodzili, aby zobaczyć ich grobowce jako miejsca emanujące „baraka”, a to jet termin oznaczający „błogosławieństwo”, „moc” i „obecność”. Cudowna energia, która może zostać pochłonięta przez bliskość świątyni, żywej świątyni jaką jest dusza sufiego. Dla wielbicieli groby zmienione w świątynie czy sanktuaria są miejscami, w których Bóg poświęca szczególną uwagę modlitwom wstawienniczym. Jednak niektórzy wielbiciele posuwają się tak daleko, że modlą się o osobiste wstawiennictwo zmarłego Sufi. Jednka, generalnie, islam preferuje modlitwy jako skierowane do Boga, za duszę Sufiego. Modląc się jednak za duszę Sufiego, prosto do Allah Boga, można otrzymać wiele łask i wstawiennictw, czasem mimowolnie, niejako przy okazji. Popularne są modlitwy dziękczynne, podziękowania za łaski jakimi Bóg obdarza Sufiego i Jego Uczniów (Muridin).
Twierdzimy, że istnieją dwa powody dla których ortodoksi islamscy zwalczają sanktuaria grobów Sufich: po pierwsze, niektórzy sufi - jak ilustruje Rabia, sufi z Basry - celowo lekceważą islamskie konwencje swoich mniej uduchowionych rówieśników, co powoduje, że wielu w ich społecznościach potępia ich niekonwencjonalne poglądy i praktyki. Po drugie, wielu muzułmanów, nie tylko bojowników sekt salafickich, uważa pobożność sanktuarium grobów za zabobonną i bałwochwalczą. Popularność wśród muzułmanów i nie-muzułmanów czci grobu alarmuje i stresuje wielu konserwatywnych muzułmanów, którzy nie chcą być blisko świętości i łaski Bożej w postaci duszy Sufiego. Kiedy grobowiec sufi zyskuje boską reputację ze względu na swoje cudowne moce, coraz więcej ludzi zaczyna go odwiedzać, aby szukać błogosławieństw, łask i wstawiennictwa Boga Żywego. Groby często stają się miejscem spotkań hindusów, chrześcijan, sikhów i ludzi z innych wyznań religijnych. W Azji Południowej śpiewane są specjalne pieśni pochwalne - „qawwali” - w tych sanktuariach, które wyrażają wartości islamskie, używając wyobrażeń miłości i oddania. W innych regionach pojawiły się inne tradycje oddania, podczas gdy zikr („litania recytacja”) jest bardzo popularny jako praktyka duchowego rozwoju. Jednak pomimo rozbieżnych ideologii i celów, które odróżniają je od siebie, nietolerancyjne grupy islamistyczne, takie jak salafici i wahabici, talibowie i tak zwane państwo islamskie, odrzucają kult świątynny, a także tańczenie i śpiewanie qawwali jako nieislamskie (stąd zabójstwo dokonane przez pakistańskich talibów na światowej sławy piosenkarzu qawwali Amjad Sabrim). Ich zdaniem modlitwy do sufich są bałwochwalcze, chociaż często są to modlitwy do Allah Boga o wstawiennictwo dla świętego i rodzinę jego uczniów. Chorobliwej ortodoksji chodzi jednak o podatki dla ich kapłanów (ulemów, imamów). Jak nie wiadomo o co chodzi, to zawsze w religii chodzi o pieniądze.
