poniedziałek, 7 lipca 2014

Zalman Schachter-Shalomi - Reb Zalman

Reb Meshullam Zalman Schachter-Shalomi - Chasydzki Rabin i Suficki Szajch


Meshullam Zalman Schachter-Shalomi (28 sierpnia 1924 – 3 lipca 2014), powszechnie nazywany imieniem tytularnym „Reb Zalman” (pełne hebrajskie nazwisko: Meszullam Zalman Hiyya ben Chaya Gittel veShlomo HaCohen), jest jednym z założycieli Ruchu Odnowy Żydów i innowatorem w dialogu ekumenicznym, w tym pomiędzy społecznością żydowską i muzułmańską w USA. Reb Zalman w 1988 roku, na przełomie kwietnia i maja, gościł w Polsce, w Krakowie, na seminarium ekumenicznym, z wykładami na tematy chasydyzmu i kabały. 

Urodzony jako Meshullam Zalman Schachter w 1924 roku w rodzinie Shlomo i Hayyah Gittel Schachter w Żółkwi, wówczas Polska, a obecnie Ukraina, Schachter dorastał w Wiedniu w Austrii. Jego ojciec był liberalnym chasydem z Belzer i kształcił Zalmana zarówno w syjonistycznej szkole średniej, jak i w ortodoksyjnej jesziwie. Schachter został uwięziony w obozach dla internowanych przez francuskich kolaborantów Adolfa Hitlera z reżimu Vichy i uciekł przed niemiecko-francuskimi nazistami, wyjeżdzając do Stanów Zjednoczonych Ameryki Północnej w 1941 roku. Został wyświęcony na ortodoksyjnego rabina w 1947 roku w społeczności chasydzkiej Chabad z miasta Lubawicze, pod przywództwem szóstego Lubawickiego Rebe, Josefa Yitzchok Schneersohn'a i służył żydowskim zborom Chabad w Massachusetts i Connecticut. 



Meshullam Zalman Ha-Kohen Schachter urodził się 17 sierpnia 1924 roku w Żółkwi w Polsce jako syn Szlomo i Hayyah Gittel Schachterów. W 1925 jego rodzina przeniosła się do Wiednia w Austrii, gdzie spędził większość swojego dzieciństwa. Jego ojciec uważał się za chasyda bełzerskiego, Żyda wyznającego szkołę myśli i praktyki chasydzkiej związanej z linią rabinów z miasta Bełza. W tym samym czasie jego rodzina była liberalna i kształciła małego Zalmana w lewicowym syjonistycznym liceum, gdzie uczył się świeckich przedmiotów, takich jak łacina i współczesny hebrajski, a także w tradycyjnej ortodoksyjnej jesziwie, gdzie studiował klasyczne teksty żydowskie, takie jak Tora i Talmud. 

W 1938 roku, po nazistowskiej aneksji Austrii do Niemiec, gdy Zalman Schachter miał zaledwie 13 lat, jego rodzina rozpoczęła długą ucieczkę przed nazistowskim uciskiem niemiecko-francuskim przez Belgię, Francję, Afrykę Północną i Karaiby, aż w 1941 roku rodzina wylądowała w Nowym Jorku. Podczas pobytu w Antwerpii w Belgii jako nastolatek Zalman Schachter zaczął uczęszczać do kręgu chasydów Chabad, innej szkoły myśli chasydzkiej wywodzącej się z miasta Lubawicz. Schachter tak zakochał się w tym podejściu do judaizmu, że stał się chasydem Chabad jeszcze w Europie. Po wylądowaniu w Nowym Jorku zapisał się do jesziwy Chabad w Nowym Jorku, a w 1947 otrzymał święcenia rabinackie od Centralnej Jesziwy z Lubawicza, obecnie zlokalizowanej na Brooklynie w stanie Nowy Jork, z dala od swoich początków we wschodniej Europie.

W 1948 roku wraz z rabinem Shlomo Carlebachem, Zalman Schachter został początkowo wysłany, aby przemawiać na kampusach uniwersyteckich przez lubawiczerskich rebe Menachema Mendla Schneersona. W 1958 Zalman Schachter opublikował prywatnie pierwszą angielską książkę o medytacji żydowskiej. Została ona później przedrukowana w "The Jewish Catalog" i była czytana przez całe pokolenie Żydów, a także przez niektórych chrześcijańskich kontemplatorów. Zalman Schachter opuścił ruch lubawiczerów po eksperymentach z „sakramentalną wartością kwasu lizergowego” w 1962 roku. Wraz z późniejszym wzrostem ruchu hippisowskiego w latach 60-tych i wystawieniem się na chrześcijański mistycyzm odszedł od stylu życia Chabad.